De maand juli staat in het teken van het afscheid. De laatste maand van het verblijf als expat in Luxemburg. Daarbij kijk ik terug op een mooie waardevolle periode, een rijke ervaring die waardevol is naar de toekomst.

De maand juli stond in het teken van het afronden van het verblijf in Luxemburg. Daar hoort natuurlijk bij het afscheid nemen van de vele mensen die we hebben leren kennen tijdens ons verblijf in Luxemburg. Eerst was er het afscheid van mijn dochter Ishita met haar klasgenoten uit de Nederlandse klas van de Europese school. De meisjes uit de klas hadden met hun ouders een leuke middag georganiseerd in de Bambesch. De Bambesch is een van de vele grote mooie parken die Luxemburg stad heeft. Veel groen met leuke speeltoestellen voor de kinderen. Ze kreeg leuke cadeautjes mee waaronder een schooltas met de foto’s van alle meiden uit klas 1. Een leuk aandenken voor later. Verder is zij de laatste schooldag nog in het zonnetje gezet door haar leerkracht (meester Sjoerd). Ze bleek de ideale aanvulling in de klas te zijn geweest als het ging om de verhouding tussen de jongens en de meisjes. Ook andere leerkrachten vonden het eigenlijk niet zo leuk dat ze weer terugging. En zelfs mrs Brown, de Engelse juffrouw, waar alle kinderen bang voor zijn, vond het heel jammer dat ze weer terug ging naar Nederland. Dat we goed ingeburgerd waren op de Europese school bleek ook wel in de ochtenden als ik Ishita naar school bracht. Sinds de aanslagen in Parijs op Charlie Hebdo was er een strenge beveiliging op deze school. Op zich heel logisch gezien het internationale karakter van deze school en de achtergrond van de ouders van de kinderen op deze school. De veiligheid staat voorop en het gevoel van veiligheid was er zeker. Als je met je kind naar de klas wilde lopen dan moest je eerst langs de beveiliging met een identificatiecheck. Op elke hoek van de gang stond er vervolgens een surveillant. Het gaf zeker een veilig gevoel. Aangezien de beveiliging mij inmiddels wel kende, hoefde ik niet meer langs de beveiligingscheck als ik een keer meeliep naar haar klas.

Verder heeft Ishita in juli twee keer meegedaan aan een balletoptreden in de Grand Theater. De Grand Theater is de grootste theater in Luxemburg stad en vergelijkbaar met een Anton Philipszaal in Den Haag. Elk jaar worden daar in juli optredens verzorgd door de dansschool Li Marteling. Ishita volgde elke week balletdans bij deze dansschool. De wekelijkse danslessen waren in het Engels en Duits, maar daar heeft zij zich knap doorheen geslagen. En het mooie is dat dans en muziek universele talen zijn die je snel machtig kunt maken door goed te kijken naar de anderen en dan mee te doen. Het dansen pakte ze snel en goed op en zodoende mocht ze meedoen aan de optredens in juli. De optredens waren groots opgezet met veel dansgroepen. In het eerste deel waren de verschillende kindergroepen die optraden en in het tweede deel waren de volwassenen aan de beurt. Het waren mooie optredens. Van klassiek ballet tot moderne dans met een mooie sfeer en bekende muzieknummers uit de top 40. De zaal zat elke dag vol met ongeveer 1000 personen in de zaal. Een trots moment als vader om te zien dat een 7-jarige vol lef mee heeft gedaan aan deze optredens in het buitenland!

Ook ik heb afscheid genomen van mijn collega’s bij het Hof van Justitie. Begin juli was mijn afscheidslunch met het kabinet van de Nederlandse rechter bij het Hof. We zijn gezellig gaan lunchen op een mooi terras waarbij we mooi weer hadden. Uiteraard een lange lunch met warm eten en een goed glas wijn. Ook ik heb leuke presentjes gehad. Ik kreeg van mijn Belgische collega’s te horen dat ze de discussies in lopende zaken met mij als plezant hadden ervaren. De blik van een professional uit de lidstaten. Zelf heb ik ook veel van hun geleerd. De invalshoeken, de brede kijk en het ambacht. Het Hof van Justitie is het hoogste podium om te kunnen werken als EU jurist. Ik ben trots dat ik die kans heb gekregen en dat het ook is gelukt om vol mee te draaien bij het Hof. Om het in voetbaltermen te karakteriseren: ik heb een half jaar op champions league niveau mogen werken bij een club als Barcelona of Real Madrid. Het niveau was hoger dan in Nederland. Alles ging sneller, het werk was breder en dat ook nog eens in andere werk- en taalcultuur. Verder heb ik mijn ervaringen bij het Hof met de Nederlandse rechter besproken. Dat vond zij heel waardevol, omdat het verfrissend is als een buitenstaander zijn ervaringen deelt. Dat geeft goede inzichten en levert ook verbeterpunten op. Daarnaast heb ik ook nog afscheid genomen van de collega’s die werkzaam zijn bij de andere diensten bij het Hof. Met de groep internationale rechters hebben we een mooi netwerk opgebouwd waarbij we elkaars contactgegevens hebben uitgewisseld. Op mijn laatste werkdag ben ik nog gaan lunchen met de Nederlandse vertalers bij het Hof. Ik heb inmiddels vaste afspraken met de Nederlandse vertaaldienst bij het Hof om in de toekomst cursussen over het Nederlands recht te verzorgen. Mijn presentatie in mei was hun goed bevallen en dat willen ze in de toekomst erin houden. Voor mij ook interessant omdat ik zo mijn contacten bij het Hof behoud en in ieder geval jaarlijks weer terug kan naar Luxemburg.

In Luxemburg maak je niet makkelijk contact met de autochtone Luxemburger. Dat maakt ook niet echt uit, omdat de contacten met andere expats heel gemakkelijk verloopt. Je hebt al snel, zeker via de Europese school, een sociaal netwerk opgebouwd. In de laatste maand hebben we ook afscheid genomen van verschillende ouders uit de klas van Ishita. Zo zijn we gaan eten bij meester Sjoed. Hij woont in het midden van het land woont op een steile berg met een prachtig uitzicht op het mooie landschap. De vrouw van Sjoerd is ook werkzaam als leerkracht en ze had een mooie sari gekregen van een Indiase leerling. Alleen wat moest ze ermee ? Ze heeft twee zonen. Dus gaf ze het cadeau aan Ishita. Ook hadden we een etentje bij de ouders van Elly. De Nederlandse vader en Argentijnse moeder van Elly hebben jarenlang op Curacao gewoond en zijn bekend met de Surinaamse keuken. Mijn moeder is bij hun in huis, in het dorpje Pontpierre, een dag Surinaamse gerechten gaan koken. Gerechten zoals roti en pom. Er was te veel eten gemaakt en dus werden andere gezinnen uitgenodigd zoals het gezin van meester Sjoerd en de buren. En de buren waren Indiërs. En wat bleek, ik kende de buurman, het was de voorzitter van de Indiase vereniging van Luxemburg. Ja, wat is de wereld soms zo klein. We spraken weer over de Holi viering in maart in Luxemburg. We hadden een prachtige avond met lekker eten op een mooie zomerse avond in een grote tuin. En de kinderen amuseerden zich ook onderling.

Dat brengt mij aan het einde van deze column. Ik vond het leuk om mijn ervaringen als expat in Luxemburg maandelijks te beschrijven in een column. Ik heb in Luxemburg een mooie ervaring opgedaan (een mooie levenservaring). In het begin is het zoeken naar je plek, maar als je eenmaal het ritme te pakken hebt dan loopt het allemaal wel. Als je ervoor openstaat, dan bouw je snel contacten op en heb je snel een leuk netwerk. Ik wil langs deze weg mijn ouders bedanken voor hun steun in deze periode en natuurlijk ook een dankwoord richting mijn werkgevers. Ik sluit deze column af met een zin die een raadsheer uit Den Haag tegen mij zei in de maand juli: het verblijf in het buitenland is een mooie rijke ervaring die niemand van je kan afpakken. Koester het en gebruik het met een nieuwe blik naar de toekomst toe.