De laatste maanden in 2015 zijn hectisch. Veel extra werkzaamheden en ook nieuwe mensen en netwerken waarmee ik aanraking kom. Zakelijk gezien ontstaan er nieuwe samenwerkingsverbanden voor het jaar 2016. In deze periode komt ook de vraag op wat de doelstellingen voor mij zijn in 2016 en hoe ik dat wil bereiken. Daarbij kom ik ook te staan voor principiële keuzes. Het formuleren van doelstellingen en de route daarbij uitstippelen staan centraal. Dat maakt het makkelijker om de juiste keuzes te maken. Soms zijn het lastige keuzes om te maken, maar met de juiste targets voor ogen lukt dat wel. Verder is het motto dat alles wat extra energie kost eruit gaat en inspiratie voor de doelstellingen voorop staat in 2016. Dat geeft veel energie en motivatie voor het drukke jaar 2016. In dat opzicht valt op dat de netwerken en kringen waarbinnen ik mij begeef geen afspiegeling vormen van de Nederlandse multiculturele samenleving. Het zijn witte netwerken en kringen. Toch zijn het kringen waar ik mij prettig bij voel en daarbinnen mijn weg gemakkelijk vind. Hierbij heb ik ook de hulp van een aantal personen met wie ik goed kan klankborden. Daarbij maak ik voor bepaalde keuzes dankbaar gebruik van hun ervaring en mening.

In de maanden november en december heb ik twee keer deelgenomen als jurylid bij pleitwedstrijden voor rechtenstudenten. In november was er de tiende editie van de pleitwedstrijd van de NVER (Nederlandse Vereniging voor Europees Recht). Tijdens dit jubileum waren er 9 teams vanuit verschillende universiteiten uit Nederland.

De pleitwedstrijd betrof een rijke (fictieve, maar helaas) zeer actuele Europeesrechtelijke casus. In deze casus stond het vluchtelingprobleem en het recht op opvang in de EU-lidstaten centraal. Deze casus trok veel studenten mede gelet op de actualiteit rond dit onderwerp. Opvallend was dat de beste drie  teams niet afkomstig waren uit de randstad. Nijmegen won, gevolgd door Groningen en Maastricht. De rest volgde op een afstand.

Het was een leuke en intensieve dag voor ons juryleden. Onder de studenten toch weinig kleurlingen: een aantal Turkse, Marokkaanse en Creoolse studenten. Het deelnemen aan dit soort pleitwedstrijden staat goed op de cv van de studenten en levert ook veel zelfvertrouwen op onder studenten. Het valt op dat het veelal blanke studenten zijn die deelnemen aan dit soort evenementen. (wie meer wil lezen over deze dag zie: http://www.nver.nl/blog-montauk/2015/11/30/radboud-universiteit-nijmegen-wint-nver-pleitwedstrijd-2015)

Niet heel anders was het in december bij de pleitwedstrijd aan de Universiteit Utrecht bij de Masterclass Europees recht. Ook hier maar 2 van de 15 studenten die niet blank waren. Ook in 2016 tijdens een aantal nieuwjaarsrecepties valt op dat de diversiteit nog niet in alle kringen goed doorklinkt. Een treffend voorbeeld is de nieuwjaarsreceptie bij Nieuwspoort. Dit is een plek waar de politiek, het maatschappelijke middenveld en de journalistiek bij elkaar komen. Een leuke avond, maar weinig diversiteit. Terwijl op deze avond veel aan netwerken wordt gedaan.

Verder ben ik bezig geweest met het schrijven aan twee juridische handboeken. Het eerste boek betreft een bundel met 16 noten bij arresten van het Hof van Justitie en de hoogste Nederlandse rechters over het Handvest van de Grondrechten van de EU. Als hoofdredacteur heb ik alle 16 noten beoordeeld en heb ik geprobeerd de rode draad over de mensenrechtenbescherming in deze bundel te bewaken. Het is voornamelijk in de avond dat ik hiervoor tijd heb. En als avondmens heb ik in de avond ook wel de meeste inspiratie. Als het manuscript dan uiteindelijk naar de drukker gaat, dan ben ik helaas nog niet klaar. Dan moet je ook weer proefdrukken beoordelen en fouten die daarin zijn geslopen er weer uithalen. Aangezien in dat proces enige vertraging heeft gezeten vanuit de uitgeverij heb ik dat werk tussen kerst en oudjaar nog moeten doen. Begin februari komt het eerste boek uit. Een mooi moment om naar uit te kijken voor mijzelf.

Gelijktijdig liep mijn tweede project. Een juridisch handboek met een collega over het inreisverbod. In dit boek gaan we in op het snijvlak tussen het vreemdelingenrecht en het strafrecht. Ook het werk hieraan kostte meer tijd dan voorzien was. In de nachtelijke uren was het veelal schrijven en bijschaven aan de teksten. Daarbij was het voor mij prettig om daarbij goede muziek te hebben. Dat geeft een stuk ontspanning en scherpte. Ik heb in deze maanden veel geluisterd naar nummers van Kensington en Arjiit Singh. En als je klaar bent met alles dan heb je het gevoel dat je enigszins in een tunnelvisie bent geraakt. Gelukkig waren er een aantal goede meelezers die met nuttige tips kwamen over de structuur en opzet. Het boek is er voor de vakgenoten en studenten waarbij we graag zien dat er meer samenwerking is tussen de twee rechtsgebieden van het vreemdelingenrecht en het strafrecht. Dat is onze belangrijkste doel. De SSR (opleidingsinstituut voor de rechterlijke macht) organiseert op 17 juni een themadag over de kruisbestuiving tussen het vreemdelingenrecht en het strafrecht.

Maar ik merk nu al dat er ook belangstelling voor het boek bestaat buiten de juridische wereld. Inmiddels hebben een aantal Tweede Kamerleden en personen vanuit de media  interesse getoond in het boek. En dat is wel leuk. Het heeft toch te maken met het feit dat we ingaan op de nieuwe wetsvoorstellen in Nederland over terrorismebestrijding. Helaas is dit onderwerp sinds de aanslagen in Parijs een actueel onderwerp. |Ook komt in het boek aan bod hoe om te gaan met criminele asielzoekers. Ook dit is actueel onderwerp sinds de incidenten in Keulen. Het tweede boek wordt op 14 april 2016 officieel gepresenteerd tijdens een symposium bij SDU uitgeverij. Daarna volgen verschillende lezingen en cursussen op dit terrein. Ik moet zeggen dat beide projecten echt mijn bloed, zweet en tranen hebben gekost. Ik ben dan ook even klaar met het schrijven van stukken. Maar het schrijfgevoel komt vast snel weer terug. Even rust op dat front.

Het jaar 2016 kent voor mij veranderingen en onverwachte wendingen. Een mooi voorbeeld is donderdag 14 januari 2016. In de ochtend heb ik een cursus over het vrij verkeer in de Europese Unie gegeven aan 30 juristen bij de Raad van State. Vervolgens loop ik bij een staatsraad de kamer binnen en vertel haar over mijn ochtend. Ze zegt tegen mij: ‘Doe de deur even dicht, ik heb iets leuks voor jou. Je hebt 5 minuten om te beslissen. Het is een kans die niet snel komt, dus doen.’

Ik vraag haar waar ik op moet beslissen. Ze geeft aan dat op het Ministerie van Buitenlandse Zaken een plek open komt te staan voor twee maanden in het kader van het Nederlandse voorzitterschap van de Europese Unie. Er is een medewerker per direct voor twee maanden vertrokken naar de Europese Commissie in Brussel. Het gaat om de beleidsterreinen asiel, migratie en strafrecht. Op mijn lijf geschreven dus. Het zijn bovendien hele actuele onderwerpen. Hier liggen de grootste uitdagingen. Binnen 5 minuten zeg ik ja op dit aanbod. Daarna is het intern verkopen dat het belangrijk is om de Nederlandse regering bij te staan en dat mijn tijdelijke vertrek kan worden opgevangen binnen de Raad van State. Spannende uren volgen en in de avond krijg ik ook groen licht vanuit de leiding van de Raad van State. De volgende dag spreek ik de staatsraad in kwestie weer en zegt ze me dat je soms in het leven belangrijke keuzes moeten maken in een hele korte tijd. En de keuze voelt heel goed aan. Vervolgens heb ik een week de tijd om alles af te ronden bij de Raad. Een hectische en zware week volgt. Uiteindelijk sluit ik met een goed gevoel af bij de Raad. Vorig jaar vertrok ik eind januari tijdelijk naar Luxemburg. In 2016 vertrek ik binnen Den Haag tijdelijk naar een andere job. Het was in dat opzicht ook fascinerend om te zien hoe snel de stoelendans verloopt als iemand ergens vertrekt.