Column Aniel Pahladsingh – Aflevering 13: Immigratie en de zoektocht naar betere oplossingen

AnielOp 7 oktober 2016 heb ik mijn tweede Engelstalige boek mogen presenteren op het mondiale CINETS conferentie over crimmigration in Washington aan de University of Maryland (Verenigde Staten). Het boek heeft de titel Crimmigration law in the European Union (part 2): The Return Directive: return decision and detention. Het boek gaat over de actuele problemen rond de terugkeer van illegale vreemdelingen in de Europese Unie. Een onderwerp dat ook heel actueel is in de VS. Ook daar zijn vergelijkbare problemen rond immigratie en uitzettingen van illegale vreemdelingen. Dit was ook een belangrijke thema tijdens de Amerikaanse verkiezingen.

In de Verenigde Staten is het al langer een begrip, maar nu begint het ook in Europa een trend te worden: crimmigration. De Amerikaanse criminologe Stumpf heeft in 2006 het versmelten van migratierecht met strafrecht crimmigration genoemd. Deze term duidt op het fenomeen dat het strafrecht wordt ingezet om beleidsdoelen in het migratierecht te verwezenlijken en andersom. Ik heb in twee maanden tijd het Amerikaanse wetenschappelijk kader getoetst aan twee instrumenten die we in Europa hebben om illegale vreemdelingen uit te zetten. Het gaat om het terugkeerbesluit en het opleggen van vreemdelingenbewaring. Het waren twee maanden waarin keihard is gewerkt en weinig is geslapen, maar het resultaat mag er wezen. Eind september was het boek af met hulp van de uitgever Wolf Legal Publishers. Ook is mijn dank groot aan Randjai Pahladsingh (genaio) en Henk Mohabier (808gfxstudios) voor de cover en design van mijn boek. Het was prettig samenwerken met hele korte en scherpe deadlines.

Ik heb in Washington eerst een presentatie gehouden over mijn eerste Engelstalige boek Crimmigration law in the European Union (part 1): The Return Directive and the entry ban. Een goede presentatie in het Engels en heel mooi om de overeenkomsten en verschillen met de VS te zien in de vragen die volgden. Met een boek in de hand werd ik gezien als een autoriteit uit Europa. Aan het einde van de conferentie heb ik mijn nieuwe boek over Crimmigration law in the European Union (part 2) mogen uitreiken aan één van de autoriteiten op dit terrein. Dat was aan professor Robert Koulish (University of Maryland). Een groot succes en zeer eervol voor mij. Hierbij ging het op zijn Amerikaans met veel bombarie, een grote show met foto’s het plaatsen van handtekeningen in het boek. Het mooiste was toch wel dat Robert Koulish bij de ontvangst van dit boek aangaf dat mijn boek verplichte literatuur wordt binnen het vak crimmigration in 2017 aan de University of Maryland. Dus een vervolg is er in de VS in 2017. Een mooie kans om de dialoog tot stand te brengen tussen de VS en Europa en te kijken waar de oplossingen liggen.

Tijdens de conferentie bleek dat de verschillen met Europa nog groter waren dan ik dacht. De positie van illegale vreemdelingen is in de VS veel slechter, bij een strafrechtelijk incident lig je er daar direct uit. In de EU hebben we echt een kader met een individuele belangenafweging, stap voor stap opgebouwd op basis van principes, regels en rechtspraak. Dat ontbreekt in de VS. Op het congres keken Amerikanen geïnteresseerd naar hoe wij omgaan met de duur van vreemdelingendetentie en de risico’s op openbare orde inbreuken door illegale vreemdelingen. “Jullie zijn hoopvoller, concludeerden ze.” Het viel inderdaad op hoeveel harder de toon van het debat in de VS is. En dat de nieuwe president van de VS Donald Trump zich sterk maakt over het inperken van immigratie, dat is eigenlijk iets wat toch wel het geval was in het tijdperk Obama. Alleen lijkt Trump meer in te spelen op dat gevoel door zichtbare maatregelen voor te stellen zoals  meer deportaties van illegalen en het bouwen van een muur op de grens met Mexico. Immigratiebeleid ziet niet alleen op wie komt erin (toelating), maar ook op de vraag hoe zorgt de staat ervoor dat iemand die hier niet mag zijn ook daadwerkelijk vertrekt (uitzetting).

Verder ontmoette ik op deze conferentie veel personen uit andere landen. Dit zijn leerzame en leuke contacten in een internationale omgeving waarbij ik als Nederlander word gezien. En ook heb ik sprekers met een Indiase achtergrond uit de VS en Canada ontmoet. Tijdens de conferentie raak je snel met elkaar aan de praat en dan is er naast het inhoudelijke onderwerp ook een raakvlak qua achtergrond. In de gesprekken kom toch de vraag op waar je oorspronkelijk uit India vandaan komt; welke Indiase taal je  spreekt; hoe is het om te wonen en te werken in een Westers land met een Indiase achtergrond. Deze personen zijn niet direct actief in de Indiase gemeenschappen in de VS of Canada, omdat ze toch in een internationale omgeving werken zonder beperkingen in grenzen.

Daarnaast was het een leuke periode om midden in de verkiezingsstrijd aanwezig te zijn in Washington. Dit is een Democratisch bolwerk waar Trump toch niet goed lag. Op de tv en in de kranten volop aandacht aan de strijd Trump-Clinton. En bij terugkomst naar Nederland volg je de verkiezingen intensief en hebben we een historische avond mogen beleven met de winst van Trump.

Terug in Nederland blijkt het onderwerp crimmigration ook aan aandacht te winnen. Op 28 oktober heb ik een workshop mogen verzorgen op een landelijke dag voor bestuurs-en strafrechters en vertegenwoordigers van het Openbaar Ministerie en de Immigratie-en Naturalisatie Dienst waarbij de samenwerking tussen beide rechtsgebieden centraal stond. Ook hier de vraag hoe je ervoor kunt zorgen dat illegale vreemdelingen die hier niet mogen zijn toch ons land verlaten. Aan de hand van welke regels, is het efficiënt en is het humaan. Ik heb mijn neef Glenn meegenomen naar dit congres. Na afloop viel het ons toch op dat buiten ons om totaal geen personen aanwezig waren met een migrantenafkomst. Dit betekent helaas dat ten aanzien van een belangrijk maatschappelijk thema bij de belangrijkste spelers in het veld nog te weinig diversiteit is op de werkvloer.

Diversiteit was er wel op donderdagavond 24 november bij een uitverkocht seminar van het Nederlands Juristen Comité Mensenrechten over ‘Crimmigration’ waar ik één van    de sprekers was. Tijdens deze bijeenkomst hebben diverse sprekers (Tunahan Kuzu, Tweede Kamerlid en voorzitter van DENK, Marq Wijngaarden, advocaat bij Prakken D’Oliviera, prof. mr. dr. Maartje van der Woude, hoogleraar Rechtssociologie, Van Vollenhoven Instituut) in kaart gebracht op welke wijze in Nederland het strafrecht wordt ingezet binnen het migratiebeleid. Daarbij is ingegaan op de vraag in hoeverre dit wenselijk is en waar liggen de grenzen. Het was een mooie levendige avond met weer nieuwe inzichten.

Voor 2017 staat er veel op de agenda. In Nederland en in het buitenland meer lezingen en presentaties geven over dit onderwerp en nog meer te schrijven over dit onderwerp. Ook zal in 2017 een juridisch tijdschrift Crimmigration verschijnen via uitgeverij Boom Juridisch. Ik ben één van de redacteuren. Het blad zal twee keer per jaar verschijnen. Dus mooie vooruitzichten!