Kavish Sewnandan: De ‘hindostaanse huidskleur’

Reacties zijn gesloten

Kavish Sewnandan is 29 jaar en woont in Den Haag. Hij is getrouwd met zijn vrouw Rashmi die sinds 2018 in Nederland woont en hier studeert. Hiervoor heeft zij gewoond in Suriname. In zijn studententijd heeft Kavish zich ingezet voor bewonersorganisatie De Paraplu in de Haagse Schilderswijk door kleinschalige projecten op te zetten in het kader van digitalisering in de wijk en om bewoners via sociale media een stem te geven. Ook na zijn studententijd bleef hij maatschappelijk betrokken. Zo is hij enige tijd bestuurslid geweest van de Arya-Samaj jongeren, onderdeel van de Vereniging Arya Samaj Nederland (ASAN). Voor deze laatstgenoemde vereniging heeft hij ook ondersteund bij een aantal fundraising-activiteiten in het kader van de bouw van de nieuwe mandir in de Haagse Laakhaven.

Kavish schrijft graag over maatschappelijke trends die hij signaleert binnen de hindostaanse gemeenschap en dan met name onder jongeren. Door middel van zijn columns wilt hij mensen aanzetten tot kritisch denken en het bewustzijn van jongeren over het Surinaams-hindostaans verleden en cultureel erfgoed vergroten.

De laatste jaren is er in de media steeds meer aandacht voor onderwerpen als institutioneel racisme en politiegeweld in het buitenland waarvan voornamelijk burgers uit minderheidsgroepen het slachtoffer lijken te zijn. Dit heeft geleid tot de opkomst van de Black Lives Matter-beweging en meer bewustwording over diversiteit op straat en op de werkvloer. Waar ik echter nog relatief weinig over hoor is discriminatie binnen de hindostaanse gemeenschap op basis van huidskleur. Het lijkt wel alsof er een taboe rust op dit onderwerp waardoor hier niet of nauwelijks over wordt gesproken. In deze column probeer ik te verklaren waar deze discriminatie vandaan komt en wat wij binnen onze gemeenschap moeten doen om onze ‘huidskleurenobsessie’ achter ons te laten.

Tijdens bijeenkomsten met familie en kennissen valt het mij op dat er regelmatig uitspraken worden gedaan met betrekking tot huidskleur en ik denk dat veel hindostanen dit kunnen herkennen uit hun eigen omgeving. Uitspraken als ‘wat is hij/zij toch zo mooi licht van kleur’  of ‘ik merk dat de broer of zus van die persoon helaas een stuk donkerder van kleur is’ hoor ik binnen hindostaanse kringen op regelmatige basis. Het kan zelfs nog een tikje erger: veel hindostanen zijn blijkbaar van mening dat ze ‘mooiere’ kinderen krijgen als ze trouwen met een partner die een zeer lichte huidskleur heeft of die van blanke, Nederlandse afkomst is. En geloof het of niet, ook bij de jongere generatie hindostanen doet deze kwestie zich voor. Want blijkbaar hebben hindostaanse kinderen met een lichte, blanke huidskleur een hogere status dan kinderen met een getinte, bruine huidskleur.

Eén van de oorzaken achter deze obsessie betreft een culturele factor die in veel Aziatische landen en culturen al duizenden jaren gangbaar is: een donkere huid betekende dat je vaak op het land werkte en, dus, tot een lagere sociale klasse behoorde. Een lichte huid daarentegen betekende dat je een beroep beoefende dat meer aanzien genoot en dat je tot een hogere sociale klasse behoorde. Hoewel deze tweedeling globaal gezien steeds meer vervaagd, is het in een land als India nog steeds zo dat een lichte huid wordt geassocieerd met een hogere beroep en/of kaste, bijvoorbeeld die van de brahmanen (geleerden en/of priesters). De cosmetica-industrie speelt hier (helaas) handig op in. Zo zijn er in India bedrijven actief die jaarlijks veel winst behalen uit de verkoop van cosmeticaproducten die je huid een lichtere tint geven (‘skin bleaching’). De contractarbeiders die in de 19e eeuw vanuit het toenmalige Brits-Indië naar Suriname vertrokken om op de plantages te werken hebben deze, destijds gangbare denkwijze, meegenomen naar Suriname waardoor ook mijn generatie hiermee wordt geconfronteerd.

Een tweede oorzaak is de invloed van Bollywood-films en series die zowel in Nederland als Suriname zeer populair zijn zowel binnen als buiten de hindostaanse gemeenschap. Volgens deze films en series heeft de ideale vrouw de volgende kenmerken: lang, slank, een (zeer) lichte huid en bij voorkeur een andere kleur ogen zoals grijs of groen. Voor mannen geldt nagenoeg hetzelfde. Het aantal acteurs en actrices die een getinte of een wat donkerder huidskleur heeft is op een hand te tellen. Bollywood schetst dus het beeld dat je alleen met een lichte huidskleur voldoet aan de maatschappelijke norm en dat je met een afwijkend uiterlijk niet meetelt. Gelukkig zijn er in India steeds meer tegengeluiden te horen van maatschappelijke organisaties die deze trend willen keren maar vooralsnog is dit een druppel op de gloeiende plaat.

Persoonlijk ben ik van mening dat wij binnen onze gemeenschap nu eindelijk eens een punt moeten zetten achter onze ‘huidskleurenobsessie’. Of je nu een donkere of lichtere tint hebt, je bent evenveel waard en je hebt evenveel kansen om iets te bereiken in de samenleving. Ik pleit dan ook voor een aanspreekcultuur waarbij we zowel jongeren als ouderen durven aan te spreken als zij opmerkingen maken die kwetsend kunnen overkomen over bijvoorbeeld iemands huidskleur. En ja, ook jongeren maken zich hieraan schuldig. Laten we als gemeenschap dit taboe doorbreken en een einde maken aan het oordelen over elkaar. En mocht u hierin zijn geïnteresseerd, ik ben erg trots op mijn bruine huidskleur!