Amar Soekhlal: Kwatta: een landschap vol verhalen en herinneringen

Kwatta is meer dan een plaats of een voormalige plantage in Suriname. Het is een streek waar veel mensen een band mee hebben, ook al wonen ze er al lang niet meer. De ondergetekenden zijn geboren en getogen op Kwatta besloten om hun liefde voor deze streek te delen met jullie. Ze maakten een filmpje met foto’s en muziek die een beeld geven van Kwatta, van vroeger tot nu.

Lees verder

Prem Dihal: Káhe gaile bidesh

Na de boottocht op het Triveni Sangam, de samenvloeiing van drie rivieren waar de Kumbh Mela wordt gehouden, stond de zon hoog aan de hemel toen wij een bezoek brachten aan het “lokale diaspora”-erfgoedmuseum. Dit museum, genaamd Káhe gaile bidesh, is volledig gewijd aan de emigratie/immigratie van Indiërs uit deze streek naar Suriname en is gevestigd in het GB Pant Social Science Institute in Prayagraj (voorheen Allahabad).

Lees verder

Bris Mahabier: De zoektocht van een Hindoestaan naar het cultuureigene (deel 11)

Wie of wat was ik? Hoe wilde ik mezelf graag aanduiden? En wie was ik in de ogen van anderen in mijn culturele omgeving, zoals van mijn familie, buurtgenoten of collega’s? Enkele van de vele nieuwe en moeilijke vragen die mij in de jaren zestig somtijds bezighielden. Ik vroeg me af, of ik mezelf een Hindoestaan, Hindostaan, Hindoestáni of Bhárti zou willen noemen?

Lees verder

Prem Dihal: Varanasi: Lolark Kund en Diváli

Het kernidee achter Diváli is de overwinning van het goede over het kwade. Hindoes, Sikhs, Boeddhisten en Jains over de hele wereld vierden Diváli dit jaar op 12 november. De festiviteiten die vijf dagen duren, worden gekenmerkt door versierde gebouwen, heldere lichtjes, brandende wierook en weelderige maaltijden, vooral zoetigheden. Families die anders gescheiden zijn door afstand komen samen. Wij vierden Diváli in Varanasi maar bezochten, als onderdeel van een wandeltocht, eerst Lolark Kund.

Lees verder

Launch Database

In 2023 is dat 150 jaar geleden. Op deze dag herdenken en vieren de nazaten van deze kalkattihan deze historische dag met velerlei activiteiten. De in Den Haag gevestigde stichting Hum Log koos ervoor om deze dag te markeren met de uitgave een database van Hindostanen die de afgelopen jaren een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan de vorming van de Hindostaanse gemeenschap, zowel in Suriname als in Nederland.

Lees verder

Bris Mahabier: De zoektocht van een Hindoestaan naar het cultuureigene (Deel 10)

Bris een jonge sanátani hindoe – invloeden van de Vedische religie en het christendom – angst voor boze geesten – bezetenheid – smeekbeden om goddelijke bescherming – beginnende twijfel over de almacht van goden – achterhaalde intenties van árya samáji’s? – weinig discussie en debat – vernieuwende taak voor jongere intellectuelen – adieu samáji organisaties.

Lees verder

Het Ayurveda Magazine

Maak kennis met Het Ayurveda Magazine. Dit magazine bestaat al twee jaar in digitale vorm. Maar we hebben goed nieuws: Het Ayurveda Magazine verschijnt voortaan in gedrukte vorm. De allereerste gedrukte editie komt medio december uit en bestaat uit maar liefst 100 pagina’s.

Lees verder

Herdenkingsmars 150 jaar Hindostaanse Immigratie

Op maandag 5 juni vond naar aanleiding van 150 jaar Hindostaanse Immigratie een Herdenkingsmars plaats in het centrum van Den Haag. Meer dan 150 Hindostanen liepen in een stille tocht van de Algemene Hindoe Basisschool naar het Spuiplein als eerbetoon aan hun voorouders en de opofferingen die ze hebben gebracht ten tijde van Hindostaanse dwangcontractarbeid. De mars werd geleid door […]

Lees verder

Bris Mahabier: De zoektocht van een Hindoestaan naar het cultuureigene (deel 8)

Van jongs af, eigenlijk al in mijn puberteit, voelde ik mij aangetrokken door bepaalde opvattingen van árya samáji hindoes, zoals die aan mij verteld werden door enkele familieleden en bevriende buurtgenoten. Van hun havan (Vedische vuuroffer) en hun mantra-gezang begreep ik niet veel. Ik raakte geleidelijk aan wel geïnteresseerd in hun streven en strijd naar gelijkwaardigheid in de hindoegemeenschap.

Lees verder

Kavish Sewnandan: ‘Gender reveals’

Laatst was er online een filmpje te zien dat weer eens viral ging: een jong koppel dat in verwachting was van hun kind had een spectaculaire gender reveal voorbereid waarin een laag overvliegend vliegtuigje middels gekleurde rook het geslacht van het kindje bekend zou maken. Helaas liep dit voor de piloot van het vliegtuigje verkeerd af; hij verloor de macht over het toestel en stortte neer. Hij overleefde dit ongeluk niet.

Lees verder

Svastika Ramcharan: Zal je naar me omkijken?

“Hoe gaat de Hanuman Chalisa ook alweer Ranveer?” Ik stond bij wat sommigen menen het enige recht van de vrouw te zijn, de vaat te doen. Hij dribbelde wat voetbalpasjes door het huis en schoot de bal zo nu en dan tegen mij. Svasti had de Hanuman Chalisa als huiswerk mee bij de godsdienstles op school. Ze zat aan de keukentafel te ploeteren met de uitspraak van de Sanskrit woorden als een dreumes die knoeit met haar eten.

Lees verder

Santoecha Rangai: 26 jaar en borstkanker – Iets wat je niet verwacht (deel 11)

Heb je dat ook weleens gehad dat je iets voorbij zag komen en dat het later opeens goed van pas kwam? Een half jaar voor mijn diagnose had ik toevallig een filmpje op Facebook bekeken waarin werd uitgelegd hoe je jezelf onder hypnose moet brengen. Dit truukje gebruikte ik op momenten dat ik veel pijn had. De pijn bleef namelijk de eerste weken aanhouden. Ik vreesde dat ik tijdens mijn gehele chemotherapie traject zoveel pijn zou hebben. Gelukkig bleek dat niet zo te zijn. Tijdens mijn eerste chemokuur kreeg mijn lijf zo’n harde opdonder, dat de twee volgende chemokuren die ik erna kreeg, meevielen qua pijn.

Lees verder

Bris Mahabier: Een avond, een nacht en een morgen in Magenta in 2023

De tijd (samay, kál in het Sarnámi) speelt een belangrijke rol in het bestaan van de mens. Dit geldt ook voor de ruimte, de geografische factor. Twee natuurlijke dimensies die vanaf de geboorte tot de dood van invloed zijn op het leven van de mens. Aan de ongunstige ruimtelijke omstandigheden heeft de mens veel kunnen sleutelen, afhankelijk van vooral zijn culturele uitrusting. In onze jonge jaren zijn we niet of nauwelijks bewust van de aard van de factor tijd. Avond en ochtend, dag en nacht, ook de seizoenen van het jaar gaan in elkaar over. Deze overgangen in de tijd, meestal soepel en successievelijk, maar elders gepaard gaande met hevigheid en zelfs met dramatische, vernietigende gevolgen, zijn voor ons routinematig geworden.

Lees verder

Anita Nanhoe: De arbeidsmigratie van Brits-Indische vrouwen na de afschaffing van de slavernij – de strijd tegen drie patriarchaten om hun zelfbeschikking

Op 5 juni is het precies 150 jaar geleden dat de eerste Brits-Indiërs arriveerden in de Nederlandse kolonie Suriname. Tien jaar nadat de slavernij formeel was afgeschaft en ruim drie weken voor het einde van de tien jaren verplichte arbeid voor de voormalig totslaafgemaakten. De Brits-Indiërs zouden het werk van de voormalig totslaafgemaakten voortzetten. In totaal migreerden er 34.304 Brits-Indiërs tussen 1873 en 1921 met een 5-jarig arbeidscontract naar Suriname. 28,5% van hen was vrouw. Over dit deel van de koloniale geschiedenis is in Nederland maar heel weinig bekend. Over de strijd die de eerste Brits-Indische vrouwen leverden in Suriname is nagenoeg niets bekend.

Lees verder

Keti Koti Dialoogtafels

De afgelopen jaren hebben verschillende gebeurtenissen plaats gevonden die de etnische spanningen tussen Afro-Surinamers en Hindostanen hebben blootgelegd en in sommige gevallen zelfs hebben versterkt. Het zijn spanningen die terug te voeren zijn naar de koloniale geschiedenis als resultaat verdeel-en-heers tactieken door de Nederlandse kolonisator. Deze spanningen staan de mogelijkheid om krachten te bundelen in een gezamenlijke strijd voor emancipatie en bevrijding in de weg. In samenwerking met Keti Koti Dialoogtafel worden 4 dialoogtafels georganiseerd voor Afro-Surinamers en Hindostanen. Deze dialoogtafels zijn naar aanleiding van de etnische spanningen die leven tussen deze gemeenschappen specifiek toegespitst op een proces van heling en verbinding tussen deze twee gemeenschappen, die door het koloniale systeem zijn onderdrukt en verdeeld.

Lees verder

Herdenking 150 jaar Hindostaanse immigratie

In 2023 is het 150 jaar geleden dat het eerste schip met Hindostaanse contractarbeiders vanuit India naar Suriname is gekomen. Zij vervingen de totslaafgemaakte Afrikanen. Slavernij werden vervangen door dwangcontractarbeid van Aziaten. Het Sarnámihuis en de VAHON Algemene Hindoe Basisschool herdenken deze episode uit de koloniale geschiedenis met een bijzondere bijeenkomst op 4 juni 2023.

Lees verder

Santoecha Rangai: 26 jaar en borstkanker – Iets wat je niet verwacht (deel 10)

De eerste week van mijn chemo was me goed afgegaan. Later zou blijken dat het door de medicatie kwam, die me al die tijd op de been had gehouden. Na die week begon de ellende pas echt. Nadat ik geen slikbewegingen meer kon maken en dus niet meer kon eten en drinken, belde ik in paniek het ziekenhuis. Volgens het ziekenhuispersoneel moest ik zoveel mogelijk suikerrijke dranken nuttigen. Mocht dit mij niet lukken dan zouden ze me in het ziekenhuis opnemen en zou ik voeding via het infuus krijgen. Dit zag ik echt niet zitten omdat ik al vaak genoeg in het ziekenhuis kwam en de chemokuur die ik daar had gekregen, mij ietwat had getraumatiseerd.

Lees verder

Herdenkingsmars: 150 jaar Hindostaanse Immigratie

Naar aanleiding van 150 jaar Hindostaanse Immigratie organiseert het Sarnámihuis een herdenkingsmars op maandag 5 juni 2023 naar het centrum van Den Haag. De mars is een eerbetoon aan onze voorouders en de strijd en opofferingen die ze hebben gebracht ten tijde van contractarbeid. Wij hopen dat we gezamenlijk als Hindostanen dit belangrijke moment in de geschiedenis zichtbaar kunnen maken voor de bredere Nederlandse samenleving.

Lees verder

Bris Mahabier: De zoektocht van een Hindoestaan naar het cultuureigene (dl. 6): Culturele oriëntatie en cultuurschok in Bakkie (1961-’62)

Ik maakte in Bakkie in mijn eerste dienstjaar langzamerhand, oppervlakkig kennis met de lokale culturele diversiteit. Deze was een geheel nieuwe situatie en ervaring voor mij. Magentaweg, mijn geboorte- en woonplaats, was in cultureel opzicht volledig homogeen: een typisch Hindoestaans agrarisch wegdorp. Bakkie en Jacopu vormden voor mij een vreemde, d.w.z. een nieuwe culturele ‘wereld’. De Hindoestaanse culturele gebruiken, tradities en feesten kende ik wel. Echter, mijn bescheiden boeken- en ervaringskennis stelden mij nauwelijks in staat om alle nieuwe cultuuruitingen, die ik in Bakkie en de nabije plaatsen zag, juist te begrijpen en te interpreteren.

Lees verder

Ranjan Akloe: Een tijdloze triaspora logo mbt de Hindostaanse Immigratie

Grafisch ontwerper Ranjan Akloe heeft een logo ontworpen voor Hindostaanse Immigratie. In deze bijdrage biedt hij toelichting. De bedoeling is dat dit logo elk jaar gebruikt zou kunnen worden bij de herdenkingen *zonder aanpassingen* aan het logo. Een *tijdloze* logo dus. Ter vergelijking: Bij de herdenkingen 140 t/m 149 was het onderstaande (14 in zeilbootvorm)gebruikt waarbij elk jaar het creatief is aangepast. Het was steeds een uitdaging dit elk jaar te doen. Nu, bij de 150ste herdenking is er een bijzonder mooi verhalende logo ontworpen door een andere artiest. Dit juich ik van harte toe. Dit zal bij 151 en daarop ook steeds aangepast worden, wat zeker steeds een uitdaging gaat zijn en zo ook meer bekendheid en diepgang teweeg gaat brengen over de Hindostaanse Immigratie.

Lees verder

Kavish Sewnandan: ‘Vegan parsad’

Op de sociale media zie ik tegenwoordig hier en daar heftige discussies woeden over de vraag of kaas nu wel of niet vegetarisch is en of hindostanen met een hindoeïstische achtergrond nu überhaupt wel koeienmelk mogen gebruiken tijdens religieuze diensten. Want in koeienmelk zitten toch restjes bloed? Is koeienmelk dan nog vegetarisch te noemen en mag dit product dan nog wel tijdens religieuze diensten worden gebruikt? Ik moest stiekem een beetje lachen van dit soort discussies en ik gedachte zag ik al helemaal voor me hoe er steeds meer busjes rondrijden die ‘vegan prasad’ leveren aan mandirs in de buurt; prasad gemaakt van haver- of sojamelk in plaats van koeienmelk.

Lees verder

Reactie Sarnámihuis op initiatiefvoorstel DENK

Het Sarnámihuis heeft kennis genomen van het initiatiefvoorstel van lid Khan “Neem contractarbeid mee in de herdenking van 150 jaar afschaffing van de slavernij”. Ook hebben we kennisgenomen van reacties uit de Afro-Surinaamse gemeeschap op dit voorstel. We waarderen de discussie over dit voorstel en willen hierbij onze bijdrage aan deze discussie delen. We betogen in deze bijdrage dat het een goede zaak is om de nasleep van de afschaffing van slavernij mee te nemen in het herdenkingsjaar en dat uitbreiding in plaats van inperking van educatie juist van cruciaal belang is om de koloniale geschiedenis en haar doorwerking in het heden te begrijpen.

Lees verder

Santoecha Rangai: 26 jaar en borstkanker – Iets wat je niet verwacht (deel 9)

Van mezelf ben ik een echte koukleum. Ik heb het zelfs een paar keer koud gehad toen ik in Suriname op vakantie was. Kun je het je voorstellen hoe koud ik het had toen ze tijdens een chemokuur 3.5 uur lang koude vloeistof in mijn aderen pompten? De zusters hadden het gelukkig door dat ik aan het klappertanden was en toen kreeg ik van die verwarmde handdoeken die ze normaal gebruiken voor baby’s die in een couveuse liggen. Voortaan kreeg ik ze bij iedere chemokuur. Volgens mij moest ik na de chemokuur ook nog een extra halfuur blijven zitten voor het geval ik een allergische reactie zou krijgen, maar dit weet ik niet meer zeker.

Lees verder

Bris Mahabier DEEL 5 De zoektocht van een Hindoestaan naar het cultuureigene (dl. 5): Een beginnende onderwijzer in Bakkie: zijn school, onzekerheden en cultuurschok

Nederlandse volwassenen kunnen tegenwoordig dagelijks desgewenst meerdere malen van koffie in vele variaties genieten. Dit was vroeger niet weggelegd voor Jan en alleman. Ten gevolge van het verschijnsel ’gesunkenes Kukturgut’ is o.a. koffie als genotmiddel bereikbaar geworden voor het gewone volk; een van de populaire verworvenheden van onze massacultuur. In Nederland had ik op school ongeveer een jaar nodig om het koffiedrinken mij eigen te maken.

Lees verder

Santoecha Rangai: 26 jaar en borstkanker – Iets wat je niet verwacht (deel 8)

Direct nadat de eerste chemokuur mijn aderen inliep, wist ik dat de medicijnen die ik een half uur eerder had ingenomen hun werk deden. Blijkbaar was een van de bijwerkingen dat je honger krijgt. Ik kreeg me toch een honger, zulke trek had ik nooit eerder meegemaakt. Gelukkig stond er een kar vol eten op de afdeling en kon je pakken wat je wilde.

Lees verder

Bris Mahabier DEEL 4 De zoektocht van een Hindoestaan naar het cultuureigene (dl. 4): Vooral árya samáji hindoes kozen voor openbare scholen

De Arya Samaj, in 1875 gesticht door Swami Dayanand Sarasvati, was een reformistische hindoebeweging uit Noord-India, toen nog Brits-Indië genoemd. Zij had veel aanhangers in onze regio, bv. in Magenta, Welgedacht C en Helena Christina. De Arya Samaj is anno 2023 nauwelijks reformistisch en activistisch te noemen. Deze stroming stelt zich al decennia tevreden met het volgens de voorschriften uitvoeren van Vedische  rituelen. Hierin staat het vuuroffer centraal.

Lees verder

Santoecha Rangai: 26 jaar en borstkanker – Iets wat je niet verwacht (deel 7)

De dag dat ik aan mijn chemokuren zou beginnen was aangebroken. Ik moest me om 08.00 uur melden in het ziekenhuis. Allereerst moest ik langs de apotheek in het ziekenhuis waar ik alvast wat medicatie meekreeg. Zo kreeg ik bijvoorbeeld tabletten in die ik moest innemen zodat ik niet extreem misselijk zou worden. Hierna moest ik op een weegschaal staan en mocht ik plaatsnemen in de zaal waar ik de chemokuren zou krijgen. Je mag iemand met je meenemen.

Lees verder

Amar K. Soekhlal: Hebben de kantráki’s gratis grond gekregen?

Dit jaar is het 160 jaar geleden dat de slavernij in Suriname op 1 juli 1863 werd afgeschaft en ruim 33.000 tot slaaf gemaakten hun vrijheid verkregen. Tegelijkertijd is het dit jaar ook 150 jaar geleden dat de eerste contractarbeiders van gouvernementswege (Nederland) in Suriname aankwamen met een vijfjarig contract op zak. Deze contractanten noemden zich zelf kantráki’s, afgeleid van het woord contract of Kalkattiyá omdat ze vertrokken vanuit de havenstad Calcutta, het huidige Kolkata. Hiermee wordt niet gesuggereerd dat de kantráki’s uit Kolkata kwamen, want de meesten kwamen uit Uttar Pradesh en een deel uit Bihar. Ik zal de komende maanden regelmatig schrijven over een onderwerp dat mij interesseert over de periode van contractarbeid namelijk, van 1873-1916.

Lees verder

Presentatie nieuw boek Sandew Hira, Zondag 15 januari in Amsterdam

Sandew Hira heeft veel werk verzet voor het Sarnámihuis. Dat werk was gebaseerd op een theoretisch raakwerk dat nu in boekvorm is vastgelegd. Op zondag 15 januari 2023 presenteert Hira zijn nieuwste boek getiteld Decolonizing The Mind – a guide to decolonial theory and practice. Het boek is in het Engels. Een Nederlandse en Spaanse vertaling verschijnen eind 2023.

Lees verder

Santoecha Rangai: 26 jaar en borstkanker – iets wat je niet verwacht (deel 6)

Nadat ik mezelf 3 weken lang had geïnjecteerd met hormonen en mijn eitjes geoogst waren, was het moment aangebroken. Mijn eitjes werden geoogst op een donderdag en het was de bedoeling dat ik de volgende ochtend direct aan mijn chemokuren zou beginnen. Aan mijn oncoloog vroeg ik of ik na het weekend met mijn chemo’s kon starten. Zo had ik nog een paar dagen tijd om afscheid te nemen van mijn oude lijf. Ik wist niet wat voor effect zulke heftige medicatie op mijn lichaam zou hebben, maar iets zei me dat het nog lang zou duren voor ik weer de oude Santoecha zou zijn.

Lees verder

Bris Mahabier: De zoektocht van een Hindoestaan naar het cultuureigene (Deel 3): Een nieuwbakken onderwijzer met ontslag bedreigd

Tijdens de verkenning, in het kader van mijn zoektocht naar delen van mijn identiteit, kwam ik langzamerhand verscheidene onderwerpen, gebeurtenissen en personen uit mijn verleden – in de vorm van herinneringen – tegen. Deze zaken zijn van enig belang geweest voor de ontwikkeling van bepaalde wezenlijke opvattingen van mij en zeker ook van mijn karakter. Een deel van de mondelinge informatie was al vele jaren diep weggezakt, bijna vergeten, maar gelukkig niet uitgewist uit de oude, grijze cellen van mijn hersenschors. Gaandeweg kwamen er vele herinneringen weer naar boven, bruikbare en minder-bruikbare, sommige erg globaal, weer andere gedetailleerd.

Lees verder

Bris Mahabier: Een jonge onderwijzer: onzekerheden en aanpassing

In het middelbaar onderwijs in de jaren vijftig stond kennisoverdracht centraal. Op deze primaire functie van de school kan ik geen kritiek hebben. In het onderwijs zou er meer ruimte moeten zijn voor vorming. Helaas, de heersende onderwijsvisie maakte dit niet mogelijk. De bestaande vorming was vooral indirect en ingeënt op de Nederlandse cultuur, d.w.z. op o.a. Nederlandse normen en tradities, waarmee je via de Nederlandse literatuur vertrouwd raakte. De Surinaamse culturen, dus eigen normen, tradities en feesten, kregen in het curriculum van de (avond)kweekschool in de jaren vijftig geen of nauwelijks aandacht.

Lees verder

Amar K. Soekhlal: Licht, cirág

Naastenliefde! Liever een goede buur dan een verre vriend! Wij verkeren in de gelukkige omstandigheid, dat wij lieve buren hebben: Mirjam en Piet. Beiden geven op een zeer liefdevolle manier invulling aan het begrip naastenliefde.  Heel vaak staat één van beiden met een pannetje voor de deur of met gebak. Piet was jarenlang kok in zijn eigen restaurant Julien, tegenover hotel Des Indes in Den Haag. Hij kan meesterlijk koken. Het is ook mooi om te ontdekken, dat hoewel wij onze jeugd in twee aparte werelddelen hebben doorgebracht er ook vele overeenkomsten zijn, bijvoorbeeld onze agrarische achtergrond. De ouders van Piet hadden eerst in Weurt, een klein dorpje naast Nijmegen, een gemengd bedrijf: veeteelt en appel- en perenteler. Later zijn ze verhuisd naar de Flevopolder. Mirjam komt uit het Westland, waar haar ouders in de druiventeelt zaten. Ik ben zoon van een landbouwer. Mirjam en Piet hebben een katholieke opvoeding gekregen en ik een hindoeïstische.

Lees verder

Bris Mahabier: De zoektocht van een Hindoestaan naar het cultuureigene

Mijn discontinue zoektocht naar de eigen culturele identiteit heeft niet alleen héél lang geduurd, maar draagt ook een uitermate moeizaam karakter. Een voorzichtige stap voorwaarts, enige tijd van krampachtig vasthouden, dan gegronde aarzeling, weer een andere richting in gevolgd door correctie en continuering. Kennelijk kon dit ook niet anders. Immers, in de jaren vijftig – mijn puberteitsjaren – was er in onze Hindoestaanse familie en buurtschap geen sprake van een goed doordachte, consequente culturele beïnvloeding van de eigen jeugd. Er waren geen principes die overeind moesten blijven en ook nauwelijks rolmodellen. Zich conformeren aan het bestaande, de traditionele hindoecultuur, lag voor de hand.

Lees verder

Santoecha Rangai: 26 jaar en borstkanker – iets wat je niet verwacht (deel 4)

Ik had verwacht dat ik te horen zou krijgen dat er niets aan de hand was. Dat ik zo gezond als een vis was en gewoon kon doorgaan met mijn leven. In plaats daarvan moest ik de komende twee weken vrijhouden voor nadere onderzoeken. We wisten nu dat ik kanker had, maar nog niet in hoeverre het al was uitgezaaid naar andere organen en lichaamsdelen. Want er was nu nog enkel een scan, een echo van mijn borst gemaakt. Van de massa die ze vonden in mijn borst hadden ze kleine stukjes opkweek gezet. Er stonden mij nog twee spannende weken te wachten.

Lees verder

Svastika Ramcharan: Wat word je later?

Is er iemand die niet geconfronteerd is met een variant van de vraag: “Wat wil je worden?” Waarschijnlijk niet. Als die vraag niet heel vroeg, wanneer je nog een peuter bent en amper kan praten, op je wordt afgevuurd dan wordt die wel zeker op latere leeftijd op je bord geschoven. Vrijwel iedereen is benieuwd naar je toekomstplannen, hoe je de wereld van dienst wil zijn. Sowieso de ouders en de familie, om gerust te zijn dat je een goede keus maakt. Een keus die zowel voor hen als voor jou voordelen biedt: je maakt daardoor hun dromen waar en je zal daarmee wel gelukkig zijn.

Lees verder

Santoecha Rangai: 26 jaar en borstkanker – iets wat je niet verwacht (deel 3)

Ik weet niet of dat bij iedereen zo is, maar als ik gestrest ben dan ga ik letten op kleine details. Zo viel het me op dat de arts die ons naar binnen riep puntschoenen droeg terwijl het rest van het personeel in van die lelijke witte ziekenhuisklompen liep. Voor de rest was hij ook best trendy gekleed: een groene pantalon en een soort houthakkersblouse. Ik schatte hem niet veel ouder dan ik, terwijl hij al flink wat grijs haar had. Toen we ons allen hadden geïnstalleerd op de ongemakkelijke houten stoelen, stak hij van wal. Ook hij besloot er geen doekjes om te winden en zei vrijwel direct: “Mevrouw Rangai, ik heb slecht nieuws voor u, u heeft borstkanker.”

Lees verder

10-delige serie Calcutta Brieven te raadplegen in het Nationaal Archief Nederland en Suriname

Onlangs heeft het Nationaal Archief Nederland de 10 delige serie aan haar collectie toegevoegd. Voor de mensen die de populaire uitgaven in hun bezit hebben, en de namen van hun familie daarin hebben teruggevonden, is nu de mogelijkheid om in het NA de delen in te kijken en op te zoeken of er nieuwe informatie is opgenomen bij de gegevens van hun familie. Het kan zijn dat er formulieren van geldovermakingen zijn, of correspondentie over de familie tussen de autoriteiten in Suriname, India of Guyana.

Lees verder

Bris Mahabier: Sarju Sukraj van Magentaweg en Abrabroki, een succesvolle Hindoestaanse immigrant (deel 2)

De kalkattiyá Sarju Sukraj, die decennialang hoofdzakelijk in de rijstteelt actief was, had een frappante bijnaam: Dalál Bábá. Dalál is het Hindiwoord voor het beroep van makelaar. Het merendeel van zijn buurtgenoten en zijn kennissen noemden hem Dalál Bábá. Misschien verkreeg hij zijn bijnaam Dalál omdat hij incidenteel bemiddelde bij geldlening, koop en verkoop van landbouwgronden en bouwpercelen in Paramaribo en elders. Het kan zijn, dat zijn bemiddelende rol als een informele makelaar niet door iedereen gunstig is gewaardeerd omdat hij soms geen succes had. Zijn reputatie als bemiddelaar, als dalál, liep hierdoor enige averij op en verkreeg hij zijn bijnaam met een minder positieve connotatie. De toevoeging Bábá was meer uit beleefdheid: bábá is de respectvolle aanspreekterm voor oudere Hindoestaanse mannen.

Lees verder

Kavish Sewnadan: ‘De jongeren van tegenwoordig’

Tijdens discussieprogramma’s op Hindostaanse radiozenders in Nederland komen regelmatig Hindostaanse ouderen aan het woord die, zo schat ik in, geboren zijn in de jaren ’50 en ’60. Sommige van deze ouderen beweren dat zij zich in hun jongere jaren (en nadat ze een gezin hadden gesticht) keurig gedroegen, de normen en waarden van hun cultuur en religie tot op de letter naleefden en dat de Hindostaanse samenleving destijds keurig functioneerde. Kortom, ze waren allemaal zogenoemde ‘modelburgers’. De huidige generatie Hindostaanse jongeren, zo vinden zij, beschikt niet meer over de correcte normen en waarden, is brutaal, heeft geen respect voor de ouderen en is te verwesterd. Maar waren deze ouderen in hun jongere jaren wel zo braaf en ‘correct’? En was er werkelijk geen vuiltje aan de lucht? Ik betwijfel het…

Lees verder

Santoecha Rangai: 26 jaar en borstkanker – iets wat je niet verwacht (deel 2)

‘Ook al moesten we nog een week op de officiële uitslag wachten, hij wilde mij niet naar huis laten vertrekken in de veronderstelling dat er niets aan de hand was’. De arts liet dus al doorschemeren dat ik over een week geen leuk nieuws te horen zou krijgen. Dat was zo’n beetje het laatste wat hij zei, voordat hij met een gebogen hoofd de ruimte verliet. Samen met mijn vriend en een verpleegster bleef ik zitten. De verpleegster had al die tijd weinig gezegd. Ik begreep haar meerwaarde ook niet helemaal. Toen begon ze ook nog eens hardop te snikken. Razendsnel ging ik bij mezelf na, waarom deze vrouw aan het huilen was. Ik kon maar twee redenen bedenken. Of ze had ruzie met haar vriend en was daar emotioneel om, of ik had iets verkeerds gedaan waardoor ze huilde.

Lees verder

Amar K. Soekhlal: All-inclusive vakantie

Mijn dochter belde mij op en vroeg: ”Pa heb je sardien en nog roti van phuwá”. Ik zei: ”Ja beti. Kom je eten?”. Ze antwoordde: ”Ja, ik kom zondag langs. Voor een dál-bhari roti met sardien kan je in elk geval mij ’s-nachts wakker maken. Toen de kinderen klein waren en nog thuis woonden aten wij elke zondagochtend roti met sardien. Een kopje thee ontbrak natuurlijk niet. Ze vroeg ook nadrukkelijk naar roti van haar phuwá. Volgens mijn kinderen is dat home made: de roti is niet te groot en goed gevuld met gekruide dál.

Lees verder

Bris Mahabier: Sarju Sukraj van Magentaweg en Abrabroki, een succesvolle Hindoestaanse immigrant (Deel 1)

Dit biografisch artikel handelt over het leven, i.h.b. over het economische succes van Sukhraj Sarju, de grootvader van o.a. pandit-zanger Salikram Ramawadh (1933-2013) van Magenta- en Nieuw-Weergevondenweg (in Wanica, Suriname). In 1932 koos deze immigrant zijn achternaam Sarju als zijn voornaam en zijn oude voornaam Sukraj als familienaam. Voortaan heette hij officieel Sarju Sukraj. Bij deze twee namen valt de transcriptie op. Die wijkt af van wat in Suriname in die tijd gebruikelijk was. Van deze analfabete Hindoestaanse ex-contractarbeider, een kantráki, mag gezegd worden, dat hij in economische zin een ‘aardig’ succesvolle immigrant was.

Lees verder

Tweede druk van Radjinder Bhagwanbali: De tot koeliegemaakten

Het boek van dr. Drs. Radjinder Bhagwanbali “De tot koeliegemaakten” is een groot succes geworden. Het boek is binnen een jaar uitverkocht. Er is een tweede druk uitgekomen. Bhagwanbali laat zien dat in tegenstelling tot de gangbare geschiedschrijving, die substituut slavernij portretteert als een vorm van vrije arbeid, Hindostanen in dat systeem onderworpen waren aan grote beperkingen in hun vrijheid. Hij beschrijft de werving in India, het transport naar Suriname, de huisvesting, de arbeidsomstandigheden, de algemene levensomstandigheden en de onmenselijke straffen (zweepslagen waren heel gewoon). Die beschrijving toont aan dat contractarbeid een vorm was van mensonterende substituut slavernij in plaats van vrije arbeid.

Lees verder

Santoecha Rangai: 26 jaar en borstkanker – iets wat je niet verwacht

Op mijn 26ste kreeg ik van een arts in het ziekenhuis te horen dat ik borstkanker had. Een maand ervoor was ik naar een huisarts in Antwerpen geweest. Samen met haar collega kneedde ze minutenlang mijn borst en kwam tot de conclusie dat het geen kanker kon zijn. Want ik had pijn en volgens haar deed kanker geen pijn. Ik liet de pijn voor wat het was. Zoals velen geloofde ik dat als iets uit zichzelf kwam, het vanzelf zou weggaan. Maar de pijn bleef. Toen ik toevallig een maand later bij mijn eigen huisarts in Nederland zat, wees mijn vriend haar op mijn ene borst. Omdat hij mijn borsten vanuit een andere hoek ziet dan ik, was het hem opgevallen dat mijn tepel aan het vervormen was. Hij was van mening dat ik me te snel had laten afschepen door de huisarts in België en drong aan bij de huisarts in Nederland om mijn borst te bekijken. Hij wist dat ik er nooit uit mezelf over zou beginnen.

Lees verder

Slotreflecties Indian History Month 2022

Indian History Month 2022 zit erop! Het was weer een bijzondere maand vol activiteiten, nieuwe inzichten en verrijkende ervaringen. Met grote dank aan Hindostaans & Queer die dit jaar de uitvoering op zich nam in het kader van het thema #PRIDE. Ter afsluiting van Indian History Month delen de bestuursleden van Hindostaans & Queer hun ervaring van queer en Hindostaans zijn en op welke manier geschiedenis hierin een rol heeft gespeeld.

Lees verder

Bris Mahabier: Misvattingen over Hindoestaanse immigranten, casus Magentaweg

Dit artikel is een uitwerking van mijn sociaalhistorische inleiding in het kader van de Hindoestaanse immigratieherdenking in het Eekta-gebouw in Den Haag op 4 juni 2022. Het is wenselijk om eerst enkele onderbelichte aspecten van de geschiedenis van de Hindoestaanse immigranten in Suriname summier te benadrukken. Feiten waarvan ik vermoed, dat die van moderne geschiedschrijvers van de Hindoestaanse immigratie onvoldoende aandacht hebben gekregen. Op het microniveau, d.w.z. op het niveau van de Magentaweg, zullen er feiten gememoreerd en immigranten beknopt beschreven worden. Hiermee wordt getracht de eenzijdige beeldvorming van grote armoede onder de kalkattiyá’s, de Hindoestaanse immigranten in Suriname, die recentelijk door enkelingen disproportioneel benadrukt wordt, een krasje te bezorgen. Mijn pretentie is om te kijken, of bepaalde generaliserende uitspraken van enkele geschiedkundigen wel kloppen op het microniveau, dat wil zeggen ‘toegepast’ op de kalkattiyá’s van de Magentaweg.

Lees verder

Prof. dr. Ruben Gowricharn: ‘En de Moslims maken veel kinderen!’

Vóór de uitbraak van corona hoorde ik een Hindostaanse academicus in Suriname het anti-moslimbeleid van de Modiregering verdedigen met het argument ‘de Moslims maken veel kinderen’. Ik was op dat moment zo perplex van het onzingehalte, dat ik niet wist hoe te reageren. De man suggereerde dat Moslims veel kinderen maakten om de Hindoes qua bevolkingsaantal te overvleugelen. Vorig jaar vertelde ik dit verhaal aan enkele Hindostaanse vrijwilligers in een mandir in Zoetermeer. ‘Die man deed alsof Moslims elke avond seks hebben met de intentie om als religieuze groep straks even groot of nog groter te zijn dan de rest van de Indiase bevolking’, vertelde ik in al m’n naïviteit. Waarop één van de aanwezigen, een lid van een bekende brahmaanse familie, in alle ernst verklaarde: ‘Dat doen ze ook, ik weet het zeker!’ En weer was ik met stomheid geslagen.

Lees verder

Amar K. Soekhlal: Faiz Ramjankhan

Een samenleving, een gemeenschap heeft voorbeeldfiguren nodig. Deze voorbeeldfiguren kunnen anderen inspireren om hetzelfde pad te volgen of ze kunnen een steun zijn bij tegenslagen, maar zij kunnen ook de weg wijzen naar een zingevend leven. Op 5 juni 2022 herdenken en vieren wij – de nazaten – de aankomst van de eerste Indiase immigranten in Suriname, nu 149 jaar geleden. Een van de nazaten is Faiz Ramjankhan, cardio-thoracaal chirurg die als eerste een kunsthartimplantatie in Nederland heeft uitgevoerd. Een prestatie van wereldformaat en die de Surinaamse gemeenschap met trots vervult.

Lees verder

Lastiggevallen worden omdat je je uitspreekt

Een tijdje geleden besloot ik naar de Indiase film ‘Kashmir Files’ te gaan. De film gaat over de uitdrijving van pandits uit Kashmir in de jaren ’90. Volgens het narratief dat de filmmaker schetst zouden Kashmiri moslims achter de uitdrijving van de pandits zitten. In Indiase bioscopen heeft de film voor veel ophef gezorgd; beelden die online zijn verschenen tonen mannen die het bioscoop publiek aan spreken en oproepen om moslims aan te vallen. In de bioscoop aangekomen, postte ik een story op mijn Instagram profiel waarin ik vermeldde dat ik de film als aanleiding zou gebruiken om het onderwerp islamofobie in de Surinaams-Hindostaanse gemeenschap aan te snijden. Hier zou ik dan een column over schrijven. Blijkbaar had ik met deze boodschap een gevoelige snaar bij sommigen geraakt. Want ik kreeg al boze berichtjes van onbekenden binnen, toen ik nog in de bioscoop zat. Ik had het artikel dus nog niet eens geschreven!

Lees verder

Sjarda Joemai: Waarom ik mediteer in het dagelijks leven!

Mijn naam is Sjarda Joemai geboren in Suriname, de roots van mijn voorouders liggen in India en ik ben vanaf me 6e opgegroeid in Nederland. Vanuit mijn roots ben ik geïnteresseerd geraakt in de Buddhistische meditatie en de Mindful Based Stress Reduction (MBSR) die de  Amerikaan Jon Kabat Zinn ontwikkeld is. Het Buddhisme ervaar ik als een grote rijkdom en wijsheid vanuit India en dit geeft mijn Indiase achtergrond een grote draagkracht in een Westerse-Witte Maatschappij. Ook heeft het me leren omgaan met Sukha (levensvreugde) en Dukkha (lijden/ontevredenheid).

Lees verder

Presentatie Calcuttabrieven

Op zaterdag 4 juni vond in samenwerking met VAHON Hindoebasisschool de presentatie plaats van de Calcuttabrieven: een mijlpaal in de Hindostaanse geschiedschrijving. Het programma begon met 1 minuut stilte ter herdenking van onze voorouders. Daarna volgden een toespraak van Amar Soekhlal, voorzitter van het Sarnámihuis, en Soelinpersad Biharie, directeur van VAHON Hindoebasisschool. Het publiek werd daarna uitgenodigd om mee te doen aan een interactieve geschiedenisquiz om hun kennis te testen van Hindostaanse geschiedenis. Vervolgens nam Sandew Hira, de samensteller van de Calcuttabrieven, het publiek mee in de totstandkoming van het project en indrukwekkende verhalen die in de brieven naar boven zijn gekomen. Ook deelden Wedica Premchand, Rishma Khubsing en Anima Jhagroe-Ruissen een hedendaags perspectief op de brieven van toen. De presentatie eindigde met een overhandiging van de encyclopedie aan Amar Soekhlal, Soelinpersad Biharie en Akbal Mohamed.

Lees verder

Hindostaans leven en leed in historisch perspectief

In de maand juni worden traditioneel in diverse steden in Nederland activiteiten georganiseerd i.v.m. met de Hindostaanse diaspora. Dit jaar organiseert werkgroep Ashna in Arnhem op 18 juni a.s. in samenwerking met het Sarnámihuis een avond die in het teken staat van leven en leed in deze diaspora. Vertrek naar een ander land voor een betere toekomst gaat immers niet altijd gepaard met een probleemloos leven of geluk.

Lees verder

Toespraak Tanya Sitaram

Op 4 juni vond in Suriname en in Nederland de presentatie van de Calcuttabrieven plaats. Sandew Hira en Tanya Siataram zijn de samenstellers van de publicaties. Dit is de inleiding van Tanya Sitaram in Suriname bij de overhandiging aan de minister van economische zaken, mw. drs. Kuldipsingh. Het is geschreven in de vorm van een brief aan haar parparadjie.

Lees verder