Mijn dochter belde mij op en vroeg: ”Pa heb je sardien en nog roti van phuwá”. Ik zei: ”Ja beti. Kom je eten?”. Ze antwoordde: ”Ja, ik kom zondag langs. Voor een dál-bhari roti met sardien kan je in elk geval mij ’s-nachts wakker maken. Toen de kinderen klein waren en nog thuis woonden aten wij elke zondagochtend roti met sardien. Een kopje thee ontbrak natuurlijk niet. Ze vroeg ook nadrukkelijk naar roti van haar phuwá. Volgens mijn kinderen is dat home made: de roti is niet te groot en goed gevuld met gekruide dál.
Op de Indiase televisie zie ik regelmatig reclame van pisán (meel) met de naam aashirvaad (zegen). Een moeder is de pisán aan het voorbereiden voor de roti en de dochter kijkt vertederd naar haar moeder. Een voice-over zegt: “De moeder heeft het roti maken geleerd van haar moeder en zij op haar beurt weer van haar moeder en zo gaat een traditie van roti maken generaties terug. De roti is een asirbát van vele generaties! De ambachtelijke overlevering van zelf roti maken in mijn familie is gestopt bij mijn zusters, want de neven en nichten bestellen hun roti bij de buurvrouw.
Terwijl wij samen roti met sardien aten, zei mijn dochter plots: “Pa en ma, wij gaan samen met het hele gezin op vakantie”. Mijn vrouw en ik keken verrast naar haar! Want hoe lang is het geleden dat wij als gezin samen aan de ontbijttafel zaten, samen hebben geluncht en het diner hebben genuttigd? Voor ouders zijn dat de meest gelukzalige momenten.
Terwijl zij een tweede hap van haar roti nam, vervolgde ze met de woorden die mij bijna deed verslikken in mijn hap: “ Het is een all-inclusive resort op Tenerife”. Ze zag mij wegtrekken en vroeg: “Pa, wat is er”? Ik zei tegen haar: “Beti, dat doe je mij toch niet aan”. Ik kreeg allerlei angstaanjagende beelden voor mijn ogen van verhalen van collega’s die ze hebben meegemaakt aan de Turkse Riviera. Over Russen die als wilde sprinkhanen alles leeg vraten. Kinderen die met hun vieze vingers aan het eten zaten met een snottebel tot aan hun knieschijf, zuipende en lallende Engelsen en Nederlanders. Het was een horror scenario! Eerlijk is eerlijk, zoals uit het voorgaande blijkt, heb ik altijd met grote dedain neergekeken op all-inclusive vakanties. Niks voor mij! Karma?
Meestal boeken wij een keurig hotel midden in het centrum van een stad met ontbijt, waar het personeel koffie serveert en niet dat ik mijn koffie zelf uit een automaat moet gaan tappen. De lunch op een plein en diner in een restaurant waar wij de plaatselijke gerechten uitproberen.
Mijn zoon die erbij zat en wist dat ik het niet zou volhouden op een resort, kwam met idee, om een auto te huren, zodat we op het eiland konden rondtoeren. De knoop in mijn maag ontspande zich enigszins.
Nadat we 5 uren(!) in de rij hadden gestaan op Schiphol kwamen we goedgemutst op Tenerife, lokale tijd 17.30, aan. We gingen vervolgens de huurauto halen en omdat we met 5 personen waren, hadden we een grote auto gereserveerd. We kregen de sleutels van een Dacia! Mijn zoon vroeg lachend: “Pa, heb je de wegenwachtservice genomen”. We kwamen aangereden bij het ressort. Een hagelwit gebouw gelegen aan een baai aan de Atlantische Oceaan met een buena vista en ik zou al die dagen intens genieten van dit prachtige uitzicht. De kamers waren zeer ruim en schoon en er was ook een balkon met uitzicht op de Atlantische Oceaan. Ik dacht als ik de oceaan oversteek, kom ik uit bij mijn jongere broer Ashok die op Weg naar zee woont in Suriname.
De volgende ochtend maakte ik de balkondeur open. Er waaide een aangename wind en tezamen met de behaaglijke temperatuur deed mij direct belanden op Kwatta in Suriname. Ik geniet altijd van het ochtendgloren op Kwatta, want nadien is de zon niet te harden. Dat was een zeer fijne ervaring op het. Dat is voor mij Switi Sranan en niet de maatschappelijke ontwikkelingen. Switi Sranan heeft nooit bestaan. Het is een illusie, omdat er altijd al scherpe raciale tegenstellingen waren en ook (verbaal) geweld. Het is nu nog erger en alleen omdat er een Hindostaan president is! Stephan Sanders schreef in de Groene Amsterdammer van 24 augustus 2022 hierover het volgende: “De protesten, van honderden mensen op het Onafhankelijkheidsplein, waren begrijpelijk, maar de onderhuidse racialisering van politieke problemen was ook zorgelijk. Iemand wist mij te vertellen dat “creolen ook aan corruptie doen, maar niet zoals die Hindoestaan: die kennen geen grenzen”. Ik noemde Bouterse zijn grenzeloosheid, maar het was aan dovemans oren gericht.
We gingen samen naar ons eerste ontbijt in een van de vier zalen. En nu zouden mijn enge nachtmerrie bewaarheid worden! Het was een grote zaal en het zag er allemaal heel netjes uit. Vooral het uitzicht vanaf het terras was sensationeel. De koffie werd aan tafel geserveerd en er was een overvloed aan eten. Kinderen renden niet door de eetzaal en het was best aardig. Wij konden geen contact maken met de overige gasten omdat iedereen in zijn eigen bubbel zat. Het waren net zombies, die het vanzelfsprekend vonden om op vakantie te zijn. Ook de lunch beviel ook prima en dat gold ook voor het avondeten. Maar ik was nog niet volkomen ontspannen.
Op de tweede dag gingen wij op zee walvissen en dolfijnen spotten. We hebben ze gezien en wat een machtige beesten! Maar voor wij was dit de laatste keer, want toen de primatour voor mij was uitgewerkt, hing ik half kotsend aan de reling. Terwijl ik mij zo naar voelde, gingen mijn gedachten uit naar mijn Ajá die met het zeilschip Mersey II tien weken op zee was voordat hij in Suriname arriveerde. Ik hoop niet dat wij zeeziek is geweest!
Terwijl wij een van de middagen aan het lunchen waren, zagen wij velen in zwemkleding schuifelen naar het zwembad. Als er weer zo een dik stel langsliep, fluisterde mijn zoon in mijn oren: “Los Gigantes”, naar de gelijknamige toeristische attractie van enorm hoge kliffen in de oceaan. Het was inderdaad geen gezicht. Dit was het grootste nadeel van een all-inclusive ressort. Hoewel het eten lekker was, kwam het na een paar dagen mijn neusgaten uit. Bij thuiskomst had mijn nicht Maltie sim met alu in massálá klaargemaakt. Nu begreep ik sommige vrienden van mij, die op de eerste dag na nawrátan gelijk een doksá bij de Marokkaanse slager gaan halen. Want die sim met álu in massálá, heb ik mij goed laten smaken!
Wij hebben genoten van het samenzijn met de kinderen. Ze liepen hun benen uit hun lijf om hun vader en moeder naar de zin te maken. We kamen niks te kort. Mijn zoon zocht alle toeristische plekjes uit en reed ons door het eiland. Mooie herinneringen voor de rest van ons leven.