Verslag: Per ke tare bát cit

De aanmeldingen voor de fundraising die was georganiseerd door de familie Gobardhan op 28 augustus ten behoeve van het Sarnámihuis was zo overweldigend dat we weken voor de aanvang een stop moesten zetten. Het doel van de avond was geld in te zamelen voor het project de Calcutta brieven. Bovendien was het een mooie gelegenheid voor het Sarnámihuis om de gasten kennis te laten maken met de doelstelling en de projecten waarmee het Sarnámihuis op dit moment mee bezig is.  Het Sarnámi is niet alleen de taal van de Hindoestanen, maar ook de Hindoestaanse cultuur: de tradities,  eetgewoonten, klederdracht, zang, dans en muziek. Het Sarnámihuis houdt zich dan ook bezig met al deze aspecten van de Hindoestaanse identiteit. Met de dharohar (erfenis) van onze voorouders die als kalkattihan naar Suriname kwamen.

Lees verder

INDERNET tentoonstelling: ASHANTI

Heb je de INDERNET tentoonstelling in samenwerking met Masala Movement voor Indian History Month 2021 gemist? Dan kan je hier de video checken over ASHANTI die tijdens de expositie werd getoond. De redactie van het eerste ASHANTI editie bestond uit Sitla Bonoo, Gharietje Choenni, Monique Douglas, Chitra Gayadin en Sita Kalpoe. Regie & Productie video door Pravini Baboeram.

Lees verder

Bris Mahabier: Fragment 14 van mijn opa’s biografie

Niet lang, hoogstens enkele maanden, na onze tumultueuze verhuizing in het midden van 1948 van Magenta naar onze enige mámá (moeders broer) aan de naburige Vierkinderenweg, hemelsbreed nog geen halve km, herkende S., één van mijn jongere phuwá’s (tantes: vaders zusters) op een huwelijksfeest in hun woonplaats Welgedacht C de zoekgeraakte zilveren halsband van haar kortgeleden overleden moeder. Dat sieraad hing glimmend om de nek van een haar oudere zuster H., eveneens een tante van mij. Slechts aan de voorkant van haar hals was de hansuli gedeeltelijk zichtbaar, aan de zijkanten bedekt door haar witte orhni (hoofddoek). Tante S. wist zeker, dat haar zuster geen eigen hansuli (een brede, massieve zilveren halssieraad) had. Het kon niet anders: dit was het mysterieus verdwenen halssieraad van hun lieve moeder die in het voorjaar van 1948 na een ziekbed van enkele weken overleden was.

Lees verder

Kavish Sewnandan: ‘Ik woon niet in Den Haag, ik woon in Leidschenveen’

Soms luister ik wel eens naar hindostaanse radiozenders als Amor FM en Ujala Radio. In sommige programma’s mogen luisteraars inbellen om bijvoorbeeld een liedje aan te vragen of om een mening te geven over een bepaald gerecht en hoe hij of zij dit gerecht klaarmaakt. Ik kan hier zo nu en dan erg van genieten. Soms hoor ik echter ook dingen waar ik mij toch over blijf verbazen. Zoals de uitspraak die ik regelmatig hoor voorbijkomen: ‘ik woon in Leidschenveen’ of ‘ik woon in Ypenburg’.

Lees verder

Pravini Baboeram: Normaal is relatief

“Jouw dochter is wel heel klein, kleiner dan normaal in deze fase,” deelde de echoscopist mee toen ik de 20-weken echo liet doen. “Maar daar moet ik bij zeggen, deze marge is wel gebaseerd op Hollandse baby’s. Dat kan best anders zijn voor baby’s met een andere achtergrond, zeker ook gezien jullie postuur,” vervolgde ze toen. Ik was blij dat ze die toevoeging deed, want daarmee gaf ze meteen antwoord op de vraag die ik zou stellen. Wat is normaal en op wie is dat normaal afgestemd?

Lees verder

Amar K. Soekhlal: Astrid Roemer – Pagli aurat

Met stijgende verbazing las ik het interview in de Volkskrant van vrijdag 6 augustus 2021, dat Kees Broere had met de Astrid Roemer. Uit dit interview blijkt, dat ze ruim een jaar geleden op haar Facebook pagina het volgende heeft geschreven: “Diepe vrees te voelen voor bestuurlijke dominantie door hindoes en moslims” (in Suriname). Aan de Volkskrant schrijft Roemer dat Santokhi haar met zijn inmiddels multi-etnische coalitie heeft overtuigd, dat hij beleid wil ontwikkelen en uitvoeren voor alle etnische en religieuze groepen in Suriname. Helemaal gerust is zij als “westerse en moderne vrouw” niet. ”In bepaalde beroepsgroepen domineren hindoes en moslims en wat dat op den duur betekent, weet ik nog niet”.

Lees verder

Siela Ardjosemito-Jethoe: Heel gewoon

Het is vakantietijd en dan liggen er vaak mooie dingen in het verschiet. Een tijd van rust en bezinning, samenzijn en op pad gaan. Het is een tijd waar we van genieten als gezin omdat we even de stress van het alledaagse achter ons kunnen laten. Deze vakantie staan er verschillende dingen op de planning waaronder het leggen van een nieuwe vloer, het uitzoeken van een nieuwe keuken en een planning maken voor plaatsing wat ook nog wat voor werk vraagt. Verder zijn er ook zo wat afspraken die er nog staan, een babybezoek (de baby is al bijna 1), de poezen moeten gesteriliseerd en zo nog wat van die zaken. Natuurlijk gaan we ook nog een paar dagen er tussenuit en maken we dagtripjes net als vorig jaar. Het afgelopen jaar en dit jaar kiezen we ervoor om niet naar het buitenland te gaan en dat is eigenlijk niet zo erg.

Lees verder

Per ke tare bát cit: tuinbijeenkomst over Hindostaanse geschiedenis

Het is bijna zover! Op 28 augustus 2021 vindt de tuinbijeenkomst plaats over de Hindostaanse geschiedenis met presentaties van Sandew Hira, projectleider van de Calcuttabrieven, Dr. Bhagwanbali, schrijver van het boek De Totkoeliegemaakten en de familie Gobardhan die hun familie in India hebben gevonden en de zoektocht uit de doeken doet in Suriname, India en Zuid-Afrika. U kunt bát cit (gesprek) kare met de sprekers. De locatie van de presentatie is de weelderige tuin Belwa Binoohni in Utrecht. De tuin is vernoemd naar het dorp van waar de voorouders van de familie Gobardhan emigreerden naar Suriname.

Lees verder

Amar K. Soekhlal: Cuti ke mán – Mierennest

U kent vast wel het liedje “Mái re mái, dekho cuti ke jhagrá”. Wel, ik heb stevige ruzie met die rot mieren! Ik zag een klein hoopje omgewoeld zand in de voortuin bij het raamkozijn. Ik sloeg er verder geen acht op en stapte op de fiets. De volgende dag was die hoop groter geworden en dit vroeg om een nader onderzoek. Nou behoort bij ons thuis alles wat te maken heeft met de tuin niet tot mijn jurisdictie, dus ik liet het gaan. Ik wil niet in overtreding zijn, maar intussen werd de hoop alsmaar groter en een inspectie was nu echt noodzakelijk. Ik stootte met mijn schoenen tegen de zandhoop en een kolonie mieren beet zich direct vast aan mijn schoenen. Wat was ik blij, dat ik mijn schoenen aanhad, want ik ben van jongs af aan allergisch voor mierenbeten.

Lees verder

Bris Mahabier: Fragment 13 van mijn opa’s biografie

Geen succes als doelverdediger, foto-impressies van enkele niet-succesvolle kalkattihá’s (Hindoestaanse ex-contractarbeiders), onvoldoende belangstelling voor de eigen cultuur en historie, ájá’s crisesmomenten, ongeletterde hindoemassa, gewelddadige God onthoofdde een shudra (hindoe van een ‘lagere’ kaste), vakantievoornemen, correspondentiecontact met opa’s Indiase familie, gevoelige vragen, bestolen, ontgoocheld, maar niet gebroken.

Lees verder

Pravini Baboeram: De cirkel van het leven

Als je zwanger bent denk je vooral na over het wonder dat in jouw buik groeit, een nieuw leven in de maak. Het liefst wil je je in die negen maanden alleen daarop richten, met positieve gedachten en iedere dag een lach op jouw gezicht. Helaas is het leven niet zo simpel. Toen ik 5 maanden zwanger was kregen we verdrietig nieuws uit Suriname, waar mijn schoonvader woonde. Hij bleek leverkanker te hebben en kon daar niet behandeld worden. Na spoedoverleg met de familie en onderzoek van mogelijkheden in Nederland besloten we hem hiernaartoe te halen, het UMC Utrecht was bereid hem te behandelen.

Lees verder

Amar K. Soekhlal: Eid ul-Adhá – Eid Mubarak

In november 2016 gingen mijn vrouw en ik naar Mumbai om een concert bij te wonen van Hemantkumar Mahale. Het concert vond plaats in het Shanmukhananda auditorium en het orkest bestond uit 47 muzikanten. Het was een geweldige muzikale ervaring. Maar, wij waren niet alleen op deze reis want we werden vergezeld door onze dierbare vrienden Irene Zaiboennisa Karim en Humphrey Abdoel Rahim Nabibaks. Op mijn eerdere reizen naar Mumbai had ik de Haji Ali Dargah bezocht vanwege de schitterende locatie aan de Arabische zee. Met Irene en Humprey hebben we in de ochtend samen de Haji Ali Dargah bezocht en genoten van de geweldige atmosfeer. In de middag bezochten wij de  Siddhivinayak mandir. Binnenkort is het Offerfeest en ter herinnering aan die mooie vakantie heb ik het lied Piyá Haji Ali uit de film Fiza vertaald in het Nederlands. Ik wens Irene, Humphrey en u allen een gezegend Eid ul-Adhá toe. Eid Mubarak.

Lees verder

Siela Ardjosemito-Jethoe: Trauma aan tafel

Het is een week vol reflectie en bezinning. Daar waar de Indian History Month afloopt start Keti Koti. Weten waar je vandaan komt zonder het gevraagd te krijgen, lijkt een centraal thema, naast weten op welke schouders je staat, om zelf ooit wellicht schouders te worden. Er zijn verschillende momenten, activiteiten, bijeenkomsten online en ook al weer een paar op locatie die in dit teken staan. Langzamerhand beginnen we een wereld op te starten waarin ontmoeting en elkaar recht in de ogen aankijken weer kunnen en dat is fijn en dat kan ook ongemakkelijk zijn.

Lees verder

Diaspora Connect een mooi kado bij 150 jaar herdenking en viering Hindostaanse immigratie

Het project Calcuttabrieven is haar afrondende fase ingegaan en zal op 5 juni 2022 worden gepresenteerd. Het Sarnámihuis is bezig met de voorbereiding van een nog groter project: Diaspora Connect (DC). Het zal op 5 juni 2023 worden gepresenteerd als een prachtig kado van het Sarnámihuis aan de Hindostaanse gemeenschap. Amar Soekhlal en Sandew Hira leggen uit wat DC is in een gesprek op YouTube.

Lees verder

Per ke tare bát cit – een feestelijke uitnodiging van de familie Gobardhan

Het Sarnámihuis organiseert in samenwerking met de familie Gobardhan een fundraising ten behoeve van de Calcutta brieven, een verzameling brieven van autoriteiten in Suriname, India en elders met informatie over de families in India en Suriname gedurende de periode van 1873 – 1921. De informatie geeft een aangrijpend beeld van het dagelijkse leven van kalkatihan – de immigranten – op de plantages in Suriname. De heimwee, het verdriet, de pijn en het lijden van onze voorouders is haast voelbaar in die informatie. Er is ook een koppeling gemaakt met de reeds bestaande Hindostaanse database, waardoor de informatie over de personen herleid kunnen worden naar families. Zit er misschien ook informatie van jouw par náni, náná, dádi of dádá? Kom en neem deel aan deze zoektocht! Op 5 juni 2022 is de presentatie van de brieven in gebundelde vorm.

Lees verder

Het Uggarah Ramdhari geschiedenisfonds van het Sarnámihuis

Het Sarnámihuis heeft de afgelopen jaren flink geïnvesteerd in de geschiedschrijving van de Hindostaanse gemeenschap. De investering was in tijd, geld en partnerschap. Het Sarnámihuis heeft twee grote projecten die nog financiering nodig hebben: De Calcutta brieven en Diaspora Connect. Hiervoor heeft het Sarnámihuis een speciaal fonds opgezet: het Uggarah Ramdhari geschiedenisfonds. Dit fonds wordt gevuld door donateurs en fundraising activiteiten. Het fonds is genoemd naar Uggarah Ramdhari met het contractnummer 176/Aa.

Lees verder

Afsluiting Indian History Month

Op woensdag 30 juni werd Indian History Month afgesloten met een terugblik op de maand. Wat hebben de deelnemende partners meegenomen aan inzichten en wat betekent dit voor vervolgstappen in de toekomst als het gaat om emancipatie van Hindostanen in Nederland? In deze livestream gaat Sarnámihuis in gesprek met Aralez, Asian Raisins, Desi Solidariteitsplatform, Diversity in Check, Hindoe Studenten Forum Nederland, Hindostaans & Queer, Masala Movement, Sarnámi Bol, SOHAM, Surinamese Creatives en Tasiana Talks.

Lees verder

Bris Mahabier: Fragment 12 van mijn opa’s biografie

Opa had mij maanden tevoren verrast. Hij zou mij in de rijstoogsttijd meenemen naar konverjári (koninginverjaardag), een kermis, in Paramaribo. Van konverjári had ik absoluut geen benul. Mijn moeder had hierin toegestemd. Eén van de twee stuivers, die ik enige tijd geleden in de Vierkinderenweg van onze avant-gardistische buurtgenoot Khissu Jageswar had gekregen, heb ik vele maanden op het miserabele zoldertje van mijn opa in Magenta, samen met enkele andere muntstukken, die ik van mijn favoriete jongste tante Parbhoedei had gekregen, bewaard. Ik gebruikte een havermoutblik als mijn spaarpot en bewaardoos. Ik zou mijn spaargeld op konverjári, de meerdaagse kermis naar aanleiding van de verjaardag van koningin Juliana, uitgeven. Mijn spaargeld was net genoeg voor enkele schaafijsjes en bárá’s of tello’s. Van die beperktheid had ik weinig besef.

Lees verder

Amar K. Soekhlal: De Goudsmid

Kenmerk van een goed boek is dat het zich niet laat vangen in één interpretatie en bij herlezing telkens nieuwe inzichten verschaft. Zo’n boek is De Goudsmid van Ruben Gowricharn dat onlangs bij de Walburg Pers is verschenen. Evenals in zijn eerste roman De prijs van geluk snijdt Gowricharn pijnlijke onderwerpen aan die het individuele geval overstijgen en een spiegel vormen voor de hele gemeenschap. Het gaat om sociale kwesties die in vele gezinnen voorkomen. Denk aan drankzucht, kindermishandeling, zelfdoding, schuldvorming en dergelijke zaken. Deze aangelegenheden die stigmatiserend kunnen zijn voor het betrokken gezin of familie, worden hardnekkig doodgezwegen . De stigma’s betitelt de schrijver als sociaal geweld.

Lees verder

28 augustus 2021

Lees verder

1 juli 1863: sommige ketenen werden verbroken, andere werden overgedragen

Een manspasi-boodschap van broederschap en zusterschap aan de Afo-Surinaamse gemeenschap

Het Sarnámihuis, de online community van de Hindostaanse gemeenschap in Nederland, feliciteert de Afro-Surinaamse gemeenschap met de viering en herdenking van 158 jaar Keti Koti. Tweeëneenhalve eeuw van onbeschrijfelijk menselijke leed en gruwel op 1 juli 1863 ten einde. Afro-Surinamers konden niet meer verkocht worden als menselijk vee. Die ketenen werden verbroken, maar andere ketenen bleven bestaan: de ketenen van racisme, politieke onvrijheid en kolonialisme.

Lees verder

Keti Koti: de ketenen verbroken voor de één, maar overgedragen aan de ander

1873 is het jaartal dat Afro-Surinamers en Hindostanen verbindt. Het was Perez Jong Loy die met zijn ‘1873’ button ons eraan herinnerde dat de tot slaafgemaakten na de formele afschaffing van slavernij op 1 juli 1863 nog tien jaar onder staatstoezicht moesten werken. Die periode gaf Nederland de ruimte om op zoek te gaan naar vervanging voor de tot slaaf gemaakten. Die vond Nederland in India. Het is dan ook niet voor niets dat in het jaar dat slavernij daadwerkelijk werd afgeschaft, de eerste Hindostaanse dwangarbeiders Suriname betraden. Deze arbeiders woonden in de barakken van de voormalig tot slaafgemaakten, ook wel de ‘coolie lines’ genoemd, en werkten op dezelfde plantages onder dezelfde meesters.

Lees verder

Amar K. Soekhlal: “Their passion for land-holding and money-making”

Op 5 juni 2021 herdenkt de Surinaams-Hindostaanse gemeenschap de aankomst van de door de planters in Suriname bestelde Brits-Indische arbeiders (het huidige India) 148 jaar geleden. In de literatuur is als één van de redenen van vertrek van de emigranten uit India genoemd, de hartstocht voor grond en geld. Dr. C.J.M. de Klerk C.ss.r, De immigratie der Hindostanen in Suriname (1953) noemt de begeerte naar grond en geld als redenen van vertrek. In de internationale literatuur ben ik dit argument verder niet tegengekomen genomen, maar in Surinaamse kringen nog hardnekkig aanwezig.

Lees verder

Bris Mahabier: Fragment 11 van mijn opa’s biografie

Toen mijn grootvader (ájá) op zijn 52e – na onze dramatische verhuizing naar onze oom (mámá, moeders broer) in de naburige Vierkinderenweg – in 1949 alleen kwam te staan, had hij heel veel verdriet. De man die in zijn jonge leven vanaf 1922 (?) lief en leed had gedeeld met de moeder van zeven jonge stiefkinderen en één eigen dochter, had met hard werken in de rijstteelt en als losse arbeider hen grootgebracht. Samen hadden ze hun acht kinderen gevoed en opgevoed. Nu was Phullu Debi weer een alleenstaande man, eenzaam net als in de beginfase van zijn contractperiode in Alliance in januari 1915. En toch was opa op de suikerplantage Alliance in sociaal-fysieke zin niet alleen.

Lees verder

Amar K. Soekhlal: Lag já gale

Lag já gale is voor velen van u een onsterfelijk lied, dat zeker gepaard gaat met mooie romantische momenten. Het is mijn lijflied! Ik associeer het met de uitspraak van de Romeinse dichter Horatius carpe diem: Pluk de dag, zo min mogelijk vertrouwend op de volgende dag. Ik hoop dat het lied een drijfveer voor u is om in het moment te leven en je dierbaren nu te koesteren voordat de kans in de toekomst niet meer komt. Dit lied van Lata Mangeskar uit de film Woh kaun thi hoorde ik op Indian Idol en ik dacht, laat ik het nu een keer vertalen. Onderstaand is een poging!

Lees verder

Kavish Sewnandan: De opmars van ‘opa’ en ‘oma’

Al vanaf mijn vroege jeugd ben ik opgegroeid met de surinaams-hindostaanse normen, waarden en omgangsvormen. Mijn ouders vonden het zeer belangrijk dat ik als geboren en getogen Nederlander een duidelijke identiteit meekreeg en bovenal om hier trots op te zijn. Op mijn vierde brachten mijn ouders mij voor het eerst mee naar Suriname en ik vond het er geweldig! Ik ben mijn ouders nog steeds dankbaar voor het feit dat ze mij op jonge leeftijd hun thuisland lieten zien en mij kennis lieten maken met mijn adja, adji (opa en oma van vaders kant) en nani (oma van moeders kant). De culturele bewustzijn die ik toen meekreeg, is sindsdien nooit verdwenen. Bij steeds meer jongeren van mijn generatie die in Nederland opgroeien, zie ik echter dat dit culturele bewustzijn door tal van factoren steeds meer verdwijnt en hiermee ook aanspreektermen als adja, adji en nani. Het gevolg: de opmars van ‘opa’ en ‘oma’!

Lees verder

Pravini Baboeram: Representatie door creatie

Toen ik klein was, lazen mijn ouders voor uit het kinderboek over Anansi de spin. Het was één van de weinige kinderboeken die ik mij kan herinneren die voortkwam uit de Surinaamse cultuur. Al het andere waar ik mee opgroeide, van speelgoed tot kinderprogramma’s, waren afgestemd op witte kinderen. Van onschuldig vermaak zoals witte barbiepoppen tot het racistische stereotype van zwarte piet, opgroeien als kind van kleur in de jaren ’90 in de Nederlandse samenleving kon erg verwarrend en eenzaam zijn. Ook al werd je omgeven door liefde en warmte thuis, zodra je de wijde wereld in stapte werd je toch geconfronteerd met de witte norm en het feit dat je daarvan afweek. Op zo’n jonge leeftijd heb je nog niet het bewustzijn of de taal om deze realiteit te begrijpen als institutioneel racisme.

Lees verder

Livestream gemist: Kickoff Indian History Month

Op 1 juni 2021 werd Indian History Month officieel gelanceerd met een livestream kickoff event. Te gast waren twee van de drijvende krachten achter de redactie van ASHANTI: Sitla Bonoo en Rahina Hassankhan. Samen blikten zij terug op de ervaringen van toen en deelden zij hun reflecties op de strijd van nu. Daarnaast sloot Roos Smeets, actief bij Asian Raisins, aan bij het gesprek. Roos doet onderzoek naar de rol van vrouwen van kleur in de vrouwenbeweging in de jaren ’80 en deelde haar bevindingen.

Lees verder

Van herdenking naar herstel: Internationale herdenking van Hindostaanse Immigratie

In een nieuw onderzoek van Radjinder Bhagwanbali, introduceert de historicus de term “tot koelie gemaakt”. Het is een term die een dekoloniaal perspectief biedt op de geschiedschrijving over Hindostaanse contractarbeid en uitnodigt tot kritische reflectie op hoe we die geschiedenis herinneren en het vastleggen ervan voor de toekomstige generaties vormgeven. De term maakt een duidelijke verbinding met slavernijgeschiedenis. Waar voorheen over “slaven” werd gesproken, is de term “tot slaaf gemaakt” steeds gangbaarder geworden. Het is een erkenning van het feit dat mensen niet als slaaf zijn geboren, maar door een actieve daad van de kolonisator tot minderwaardig zijn gemaakt en tot onderdrukking en uitbuiting zijn gedwongen.

Lees verder

Indian History Month 2021

Op dinsdag 1 juni gaat de vijfde editie van Indian History Month van start, dat dit jaar in het teken staat van #ASHANTI. Het thema is een eerbetoon aan de feministische vrouwenkrant ASHANTI, opgezet door Surinaamse activisten in de jaren ’80, waarvan de vaste kern bestond uit Hindostaanse vrouwen. De krant was onderdeel van de vrouwenbeweging die streed voor gelijkwaardigheid en rechtvaardigheid. ASHANTI was progressief, internationaal en dekoloniaal. De generatie van toen heeft een belangrijke maatschappelijke bijdrage geleverd om de weg te banen voor de generatie van nu. Om hun bijdrage te erkennen en vieren staat Indian History Month 2021 in het teken van #ASHANTI.

Lees verder

Amar K. Soekhlal: Moederdag 2021

Cunar, cunaryá of dupattá is een lange kleurige sjaal die door vrouwen wordt gedragen. Het wordt meestal om de hals geslagen. In Suriname en Nederland wordt het alleen gedragen op nautá’s (feesten). In India is het normaal dat vrouwen een cunariyá dragen. Ik vind dit lied heel mooi en emotioneel, waarin de zoon/dochter zich zijn/haar moeder op een liefdevolle manier herinnert en het wapperen van haar cunariyá gebruikt als een metafoor voor haar liefde. Ter herinnering aan mijn moeder. Ik denk elke dag aan je ma!

Lees verder

Nieuw boek van Sarnámihuis, NSHI en uitgeverij Amrit

Stichting Sarnámihuis in Nederland, Nationale Stichting Hindostaanse Immigratie in Suriname en Amrit Publishers hebben een nieuw boek uitgebracht over de Hindostaanse geschiedenis van Radjinder Bhagwanbali.
Dr. Drs R. Bhagwanbali introduceert in dit boek de term “tot koelie gemaakten” naar analogie van de term “tot slaaf gemaakten” om de geschiedenis van het systeem van substituut slavernij van Hindoestanen in Suriname te beschrijven.

Lees verder

148 jaar Hindostaanse Immigratie: Liefde ten tijde van dwangarbeid

Het Sarnámihuis organiseert in het kader van 148 jaar Hindostaanse Immigratie op zaterdag 5 juni 2021 het evenement: Liefde ten tijde van dwangarbeid – menselijkheid onder onmenselijke omstandigheden. Hoe hebben onze voorouders hun menselijkheid bewaard in een systeem van dwangarbeid? Deze vraag staat centraal tijdens deze bijeenkomst die plaats vindt in Theater De Vaillant tussen 19.00 en 20.30 (inloop 18.30).

Lees verder

Nieuwe editie Indian History Month: #ASHANTI

Op dinsdag 1 juni lanceert het Sarnámihuis de vijfde editie van Indian History Month, dat dit jaar in het teken staat van #ASHANTI. Het thema is een eerbetoon aan de feministische vrouwenkrant ASHANTI uit de jaren ’80, gedreven door Surinaamse vrouwen, waarvan de harde kern bestond uit Hindostaanse vrouwen. De krant was onderdeel van de vrouwenbeweging die streed voor gelijkwaardigheid en rechtvaardigheid. ASHANTI was progressief, internationaal en dekoloniaal. De generatie van toen heeft een belangrijke maatschappelijke bijdrage geleverd om de weg te banen voor de generatie van nu. Om hun bijdrage te erkennen en vieren staat Indian History Month 2021 in het teken van #ASHANTI.

Lees verder

Svastika Ramcharan: Leer mij ook Draupadi te zijn

Zodra de auto tot stilstand kwam, rende ze eruit. Ze klampte zich vast aan mij en ik kreeg een dikke zoen, dikker dan die zoen van elke dag. Zoals elke dag vroeg ik hoe haar schooldag was. Maar ik kreeg niet zoals elke dag een enthousiast verhaal, nee, vandaag barstte ze in tranen uit. Ze had het moeilijk gehad op school, ze was uitgelachen geworden door enkele klasgenootjes en vriendjes. Het was aan het begin van het nieuwe schooljaar. De lessen waren al een week of twee gestart. De eerste dagen had ze haar oude schooltas nog meegenomen. Vandaag had ze haar nieuwe mee. We waren met een zee van tijd op jacht geweest naar deze perfecte. Zij prefereerde, natuurlijk door beïnvloeding van vriendenmening, de gangbare prinsessen, Barbie, Frozen en anderen uit haar glitter- en glamourbelevingswereld. Ik probeerde haar aandacht naar andere potentiële eventualiteiten te laten glijden.

Lees verder

Bris Mahabier: Haridat Rambarans parivartan – zijn ontwikkeling van árya samáji hindoe tot atheïst

Een groep gemotiveerde Haagse árya samáji jongeren (vwo-scholieren, havisten en enkele hbo- en universiteitsstudenten) had al voor het begin van de jaren tachtig behoefte getoond aan relevante informatie over de kern van de eigen cultuur: Vaidik of Hindoestaanse cultuur, Vedische of pauránik religie, Hindi en/of Sarnámi, vleesconsumptie of vegetarisme, zang: Bollywoodfilmliedjes en/of baithak gáná, dans: de Indiase klassieke Bharat natyam, kathak of de Surinaamse londá en ahirwá ke nác en de Hindoestaanse identiteit in Nederland. Zij stelden deze en andere vragen met het oog op een soepele, effectieve aanpassing aan hun nieuwe dynamische samenleving in Nederland. In de school- en collegebanken moesten deze jongeren antwoorden kunnen formuleren. Dit was niet altijd gemakkelijk. Sommige van hen waren over hun eigen antwoorden niet of gedeeltelijk tevreden. Dit veroorzaakte bij hen twijfel, onrust, onzekerheid, zelfs gevoelens van minderwaardigheid, vermijding en ontkenning.

Lees verder

Siela Ardjosemito-Jethoe: Tellen

In 2019 was ik in LA voor mijn werk binnen het Diversiteit en Inclusie veld. Een mooie reis met fijne mensen die allemaal met hetzelfde doel daar waren, meer leren over het toepassen van inclusie binnen het hoger onderwijs. Ik kan niet anders zeggen dan dat het een prachtige, inhoudelijke reis was, een reis waarbij men niet alleen bereid was om te luisteren en leren van de Amerikaanse voorbeelden, maar ook van elkaar. Een gelijkwaardigheid in een groep van mensen die in weinig opzichten op elkaar leken, behalve dan dat men meer kennis kwam vergaren over het onderwerp.  Er komen verschillende sprekers aanbod, die allemaal vanuit hun eigen perspectieven en disciplines iets te delen hadden met onze groep. Zo ook Vice Chancellor for Equity, Diversity and Inclusion Jerry Kang van UCLA, hij sprak over accountability. Ik moet er aan denken omdat het cijfermatig duiden van zaken invloed kan hebben op de urgentie om iets als ontwikkelpunt op te nemen.

Lees verder

Amar K. Soekhlal: Diabetes type 2? Verander je leefstijl

Ik sport drie keer in de week, doe mijn boodschappen op de fiets of lopend, maar desondanks zit mijn overhemd strak tegen mijn buik aan. De knopen staan op spanning en dit kan gevaarlijk voor de persoon die tegenover mij in de trein of bus zit. Als een van mijn knopen losschiet, kan het die persoon ernstig letsel toebrengen. Ik was een groot gebruiker van zuivel en at elke dag twee vruchten: een banaan en een kiwi. Elke dag – tijdens de lunch – dronk ik een halve liter karnemelk en bij het avondeten Franse kwark. Ik was heel gezond bezig, maar als ik langs een spiegel liep, dan schrok ik van mijn buikomvang. Per toeval kwam ik Prem Adhien tegen een Rotterdamse apotheker tegen, en hij gaf mij geweldige tips die voor mij een eyeopener waren. Zo attendeerde hij mij erop, dat in zuivel lactose zit en dat lactose gewoon suiker is, evenals in vruchten en dat overtollige suiker in je lichaam wordt omgezet in vet. Hij wees mij op een boek waaraan hij samen met zijn echtgenote Nandita Paltantewari eveneens apotheker, heeft geschreven speciaal voor Hindostanen met diabetes type 2.

Lees verder

Pravini Baboeram: Naamgeving

Eén van de eerste dingen waar je tijdens een zwangerschap over nadenkt is de naam van jouw kind. Een naam is de kern van een identiteit en in die identiteit wilden we de cultuur die ons gevormd en verrijkt heeft doorgeven aan onze dochter. Mijn partner en ik wisten dan ook meteen dat we voor een Hindostaanse naam zouden kiezen. Voor ons een teken van trots op ons cultureel erfgoed en dankbaarheid naar onze voorouders.  Tegelijkertijd moest ik terugdenken aan mijn jeugd en hoe mijn naam, hoe mooi ik die zelf ook vond, keer op keer door de westerse tongval werd gemarteld.

Lees verder

Amar K. Soekhlal: Indian Eagles – John Mokamsingh

Muziek is meer dan geluid. Het is ook een gevoel, een herinnering, een gedachte. Muziek verbindt de wereld. Zo was dat ook voor een Hindoestaanse jongen uit Suriname die in 1974 de oceaan overstak en zicht in Nederland vestigde. In de Hollandse kou vond hij de verbinding met zijn thuis in muziek. In die tijd traden er een paar Hindostaanse bandjes op in Nederland. In de zoektocht naar mijn thuis reisde ik door heel Nederland achter ze aan. In verschillende steden had je muziekformaties met bekende zangers en zangeressen. Deze bands droegen bij door alle Hindostaanse immigranten dat thuisgevoel te geven. Deze muzikanten hebben bijgedragen aan behoud en ontwikkeling van het culturele erfgoed van Hindostanen in Nederland. Eén van die muzikanten is John Mokamsingh, de vertolker van de dard bhari git, de broken heart-songs van de legendarische Mukesh uit India.

Lees verder

Bris Mahabier: Haridat Rambarans parivartan – zijn ontwikkeling van árya samáji hindoe tot atheïst

Haridat en – op één na – al zijn internaatvrienden, die op de Surinaamse Kweekschool (SKS) zaten, studeerden in de tweede helft van juli 1964 af, als derderanger, d.w.z. als een volledig bevoegd onderwijzer voor het gewoon lager onderwijs (glo). Hij kreeg een baan op de R. Laigsinghschool in de westelijke Corantijnpolder in Nickerie, niet ver van zijn ouderlijke woning en van de Eerste openbare lagere school, thans Dr. S. Rambaran Mishreschool geheten, waar Hari bij meester B. Sukhai in de zesde klas in het schooljaar 1955-1956 zat (zie deel 1 van deze serie). Hij ging bij zijn ouders inwonen, tot groot genoegen van zijn broertjes, zusjes en vooral van zijn moeder. Nu had hij in de ogen van vele van zijn rijstverbouwende poldergenoten meer aanzien. Op school was in die tijd het dragen van een wit overhemd met lange mouwen, die niet opgestroopt mochten worden, en een stropdas verplicht.

Lees verder

Pravini Baboeram: De kracht van het ritueel

Naast de vele identiteiten die ik al 35 jaar lang met mij meedraag, heb ik onlangs een nieuwe dimensie aan mijn identiteit mogen toevoegen: moeder. Op 14 december 2020 kwam mijn lieve dochter Diya Tetary Mahes ter wereld. In de voorbereiding op en het proces na haar geboorte was ik enorm zoekende naar hoe ik invulling wilde geven aan het moederschap, vanuit een zelfbewuste identiteit als Hindostaanse vrouw anno 2021. In deze reeks columns deel ik mijn ervaringen, uitdagingen en inspiratie.

Lees verder

Siela Ardjosemito-Jethoe: Where do we go from here? Waar gaan we heen vanaf hier? – #toekomst #watjetoekomt #politiekenniet

In 1967 publiceerde dr. Martin Luther King het boek Where do we go from here? Dat is een vraag die me al enige tijd bezighoudt. Niet alleen binnen mijn werk als Diversiteit en Inclusie Adviseur, maar ook als moeder en als maker. De afgelopen twee weken hebben in het teken gestaan van awareness richting Antiracisme, zo was het de week tegen racisme van 15-21 maart, 21 maart was het de internationale dag tegen racisme (inclusief een heuse antiracisme kennistest op de nationale tv) en van 22-28 maart was het European Action Week Against Racism. Verder waren er natuurlijk de verkiezingsuitslagen, komen we nog bij van het nieuws dat er geen strafrechtelijk onderzoek komt naar de toeslagenaffaire, worden Rotterdamse politieagenten niet halt geroepen naar aanleiding van hun duidelijk racistische uitspraken, is er een leraar die bijzondere denkbeelden er op nahoud, moet Wijnaldum toch nog eens het belang aankaarten van het voor jezelf opkomen en antiracisme daarbinnen en ga zo maar door.

Lees verder

Kavish Sewnandan: De ‘hindostaanse huidskleur’

Kavish Sewnandan is 29 jaar en woont in Den Haag. Hij is getrouwd met zijn vrouw Rashmi die sinds 2018 in Nederland woont en hier studeert. Hiervoor heeft zij gewoond in Suriname. In zijn studententijd heeft Kavish zich ingezet voor bewonersorganisatie De Paraplu in de Haagse Schilderswijk door kleinschalige projecten op te zetten in het kader van digitalisering in de wijk en om bewoners via sociale media een stem te geven. Ook na zijn studententijd bleef hij maatschappelijk betrokken. Zo is hij enige tijd bestuurslid geweest van de Arya-Samaj jongeren, onderdeel van de Vereniging Arya Samaj Nederland (ASAN). Voor deze laatstgenoemde vereniging heeft hij ook ondersteund bij een aantal fundraising-activiteiten in het kader van de bouw van de nieuwe mandir in de Haagse Laakhaven. Kavish schrijft graag over maatschappelijke trends die hij signaleert binnen de hindostaanse gemeenschap en dan met name onder jongeren. Door middel van zijn columns wilt hij mensen aanzetten tot kritisch denken en het bewustzijn van jongeren over het Surinaams-hindostaans verleden en cultureel erfgoed vergroten.

Lees verder

Aniel Pahladsingh: Moot Court and the Indian youth

De column van Amar Soekhlal van januari 2021 met als titel ‘Indo-Amerikanen, een voorbeeld!’ was een interessante beschouwing op het succes van de Indiase gemeenschap in Amerika en ook de reflectie op de India en de verschillen met de Surinaamse hindoestaanse gemeenschap in Nederland. Ik wil in deze bijdrage gaan reflecteren op een aantal voorbeelden die wat mij betreft hierop aansluiten en de beeldvorming van deze successen uit de Indiase gemeenschap verder kunnen duiden en die al te zien zijn in de jeugd.

Lees verder

Nadira R. Ramautarsing: De Uitdaging van de Hedendaagse Hindostaanse Vrouw

Ik ben Nadira R. Ramautarsing, geboren en getogen in Suriname en inmiddels 13 jaar in Nederland. Ik ben ondernemer met een eigen personalisatie concept store in Hilversum. In mijn rol als social media influencer, heb ik besloten om mijn ‘’invloed” te gebruiken om zoveel mogelijk waardevolle wijsheden over te brengen. Als jong lid in de diaspora met een brede kijk op de wereld, kijk ik met een kritische blik op de Hindostaanse cultuur en ik schrijf graag over onderwerpen die lezers aan het denken zetten.  

Lees verder

Zeno van der Zalm: eerste cursist die examen Sarnámi succesvol heeft afgelegd

Sinds de start van de cursus Sarnámi voor beginners vier jaar geleden hebben 40 mensen deelgenomen aan de cursus. Sommigen hebben een gedeelte gedaan. Anderen hebben het afgemaakt zonder een examen af te leggen. Zeno van der Zalm is de eerste cursist die het examen Sarnámi met succes heeft afgelegd. Het Sarnámihuis heeft een examenceremonie gehad die je hieronder kunt bekijken.

Lees verder

Shahied Wagid Hosain: The Legend

Muziek is meer dan geluiden. Het is een gevoel, een herinnering, een gedachte. Muziek verbindt de wereld. Zo was dat ook voor een Hindostaanse jongen uit Suriname die in 1974 de oceaan overstak en verhuisde naar Nederland. In de Hollandse kou vond hij de verbinding met zijn thuis in muziek. In die tijd traden er een paar Hindostaanse bandjes op in Nederland. In de zoektocht naar mijn thuis reisde ik door heel Nederland achter deze bandjes aan.

Lees verder

Haridat Rambarans parivartan: zijn ontwikkeling van árya samáji hindoe naar atheïst – Episode 3

Haridat was de (informele) leider van de 4H-club van de Corantijnpolder in Nickerie in de jaren 1959-1961. Ook de scholier Suresh Chotoe was lid van deze club. Hij vertelde, dat Hari de ‘leider’ van hun 4H-club werd genoemd. Deze groep deed aan praktisch ontwikkelingswerk onder plattelandsjongeren. Hari had belangstelling voor kleine technische problemen, bijv. met een rijwiel. Zo had hij met zijn tractor een constructie bedacht om kokos voor oliebereiding mechanisch te raspen. Hierdoor nam hij zijn moeder veel zware arbeid uit handen.

Lees verder

Betoverende liefelijkheid…voor altijd?

Ik lag relaxed in de hangmat te kleuren en genoot van de omgeving. De kookploeg sloofde zich uit om het avondeten onberispelijk smaakvol voor te bereiden. Anderen lagen ook uiterst ontspannen in het frisse water. We vermaakten ons gezamenlijk, doch elk op zijn eigen manier tijdens ons familieweekend ver van de alledaagse stadsdrukte. Ik liet de vreugdevergrotende rust in dezelfde sprankelende tinten die ik gebruikte voor de afbeelding in mijn kleurboek, tot mij komen. Het gelukte mij ook die eeuwig babbelende Carmen met kleur tot stilte te manen. De C in haar naam staat voor haar aard: chatterbox.

Lees verder

Kavish Bisseswar: Kandidaat Tweede Kamer lid voor de PvdA

Op 26 maart 2021 zijn de Tweede Kamerverkiezingen. Ondanks corona gaan de verkiezingen gewoon door. Dit jaar doen er 37 partijen mee aan deze verkiezing. Er zijn een aantal nieuwe partijen, maar de traditionele partijen zoals onder andere PvdA doen ook mee aan de verkiezingen. Op de lijst van de PvdA staat Kavish Bisseswar op de 14e plek, een hoge plaatsing die kansen biedt om gekozen te worden. Bij de laatste verkiezing in 2017 haalde de PvdA 9 zetels en uit de laatste peilingen van Peilingwijzer blijkt dat het aantal zetels kan variëren tussen de 12 en 14. Het Sarnámihuis heeft een interview gehouden met deze jonge, ambitieuze Hagenaar met Surinaamse achtergrond.

Lees verder

Indo-Amerikanen, een voorbeeld!

Ik kreeg een app van een goede vriend, waarin te lezen en te zien was dat achttien Amerikanen van Indiase origine voorname functies gaan bekleden in de regering Biden –Harris. Op de achttien foto’s zie je stralende mannen (6) en vrouwen (12) met een bijbehorende indrukwekkende cv en met de vermelding Indian-American. Ik heb de foto’s nader bestudeerd en ze komen mij bekend voor. Het zou zomaar kunnen zijn dat ik één van hen ben tegen gekomen op een nautá of bij de voetbalclub TAC’90 in Den Haag. Ik was wel jaloers op dit resultaat en tegelijkertijd rees bij mij de vraag, hoe is dat binnen de Hindostaanse gemeenschap gesteld? Ik wilde onderzoeken welke factoren hebben geleid tot dit eclatante succes en wat kunnen wij hiervan leren?

Lees verder

Haridat Rambarans parivartan: zijn ontwikkeling van árya samáji hindoe naar atheïst – Episode 2

De Surinaamse Kweekschool (SKS) in Paramaribo, opgericht in 1949, thans Surinaams Pedagogisch Instituut (SPI) geheten, was een driejarige dagopleiding voor onderwijzers, vnl. voor het gewoon lager onderwijs (glo). Hari Rambaran studeerde aan deze onderwijsinstelling van oktober 1961 tot juli 1964. In 1961 hebben – waarschijnlijk voor het eerst – bijna vijfentwintig mulogediplomeerden uit Nieuw-Nickerie, overwegend jongens, zich op de SKS ingeschreven. Tot de Nickeriaanse meisjes behoorden o.a. Lila Badal, Hemwatie Punwasi en Wilhelmina Basropansing.

Lees verder

Raciale beelden in Nederlands burgerschap

Het was tijdens de verkiezingscampagne van 2016, toen Lodewijk Asscher in debat met Geert Wilders riep: “Nederland is van ons allemaal”. Waarop Wilders repliceerde “Nederland is niet van ons allemaal, Nederland is van de Nederlanders.” Asscher stokte, maar stelde niet de vraag wie nou die Nederlanders zijn. Mijn eerste vermoeden was dat Wilders met ‘Nederlanders’ de blanke Nederlanders bedoelde, terwijl Asscher verwees naar alle burgers die het Nederlands staatsburgerschap bezaten.

Lees verder

Column #16 BANG

In de columns die ik schrijf probeer ik mijn eigen ervaringen in de dagelijkse praktijk te koppelen aan grotere processen. Het gaat mij nooit om losstaande incidenten, maar het geheel ervan, in een bredere context, het systemische. Ik heb even de tijd genomen om te reflecteren op een aantal processen die ik in grotere en kleinere vormen de revue heb zien passeren.

Lees verder

Shifting Transnational Bonding in Indian Diaspora

Ruben Gowricharn bekleedde de afgelopen vijf jaar de bijzondere leerstoel Hindostaanse Diasporastudies aan de Vrije Universiteit (VU). Momenteel is hij Research Fellow aan dezelfde universiteit. Recent verscheen onder zijn redactie het boek Shifting Transnational Bonding in Indian Diaspora. Wij interviewen hem naar aanleiding van deze internationale publicatie en spreken met hem over de ‘verschuivingen van binding’ binnen de Indiase diaspora.

Lees verder

Geef de tijd wat tijd

“Alles op zijn tijd” kreeg ik toegestopt. Ik was in gesprek met mijn bestie over allerhande zaken waarbij mijn ongeduld aan het licht kwam. Terwijl ik het gemak waarop de woorden werden uitgesproken voelde, hoorde ik de pijn van de lijdensweg jammeren. Ik moest het juiste moment afwachten, was het gouden advies. Parelinstructies voor hoe je dat akelige wachten volhoudt, ontbraken helaas. Vaak is het tegemoetzien van het juiste tijdstip uitputtend zwaar.

Lees verder

Four More Shots Please!

Het is coronatijd en ik heb vrienden die daardoor ook aan bingewatchen doen. Mijn vriend Ranjit wees mij op een serie met de bovengenoemde titel op Amazon prime. Hij zei: ”Bahut bissál hai”. Ik vroeg niet: “Wat bissál hai”? omdat ik nooit twijfel aan zijn recensies omdat hij altijd heel rationeel naar films kijkt, dus zocht ik die serie op. Ik dacht, gelet op de titel, zal het een Amerikaanse serie zijn, maar het is een Indiase serie die zich in Zuid Mumbai afspeelt, een van de rijkste gebieden van India, een land met een gigantische ongelijkheid. De serie is een kopie van Sex and the City, niet mijn genre, maar deze is de moeite waard.

Lees verder

Haridat Rambarans parivartan: zijn ontwikkeling van árya samáji hindoe tot atheïst

Dit is geen zuiver biografisch artikel. Bepaalde biografische facetten komen aan de orde. Er is getracht om globaal en selectief bepaalde delen van de school- en de studietijd van en de interessante religieuze route, die Hari(dat) Rambaran heeft afgelegd, vast te leggen. Een ‘spirituele’ (ik gebruik dit modewoord met aarzeling) route, misschien is het beter om te spreken van een religieuze kennisontwikkelingsgang, die als vertrekpunt Vaidik dharma heeft, een maatschappelijk-religieus stelsel gebaseerd op de Vedische literatuur, zoals gepraktiseerd door zijn ouders, m.n. zijn vader die in Den Haag als pandit werd aangeduid.

Lees verder

Edgard Panday – Pandero

Een van de aspecten van het Hindoestaans erfgoed is muziek. Behalve aan muziek kan je onder andere denken aan dans, architectuur, rituelen, gebedshuizen en zo kan je nog een paar onderwerpen benoemen. Een van de onderwerpen, die mij intrigeert, is muziek. Toen ik in 1974 naar Nederland kwam, waren er een paar bandjes die in heel Nederland optraden. Ik reisde ze vaak achterna om het Surinaams thuisgevoel te ervaren. In de diverse steden had je verschillende muziekformaties met bekende zangers en zangeressen. Deze bands hebben een grote bijdrage geleverd aan het creëren van een thuisgevoel in Nederland. Ik zal dit jaar beginnen om een aantal van die markante figuren uit die periode te portretteren. Ik begin vandaag met de heer Edgard Panday van de band Pandero.

Lees verder

Discussie over de Surinaamse geschiedschrijving

Prof. Chan Choenni heeft een artikel gepubliceerd over de Hindostaanse geschiedschrijving waarin hij Prof. Ruben Gowricharn bekritiseerd. Gowricharn heeft een weerwoord geschreven, die het Sarnámihuis publiceert. Het Sarnámihuis wil de discussie over de Hindostaanse geschiedschrijving bevorderen en stelt iedereen in staat hun bijdragen te leveren. Hun mening is voor hun rekening, en niet voor rekening […]

Lees verder

Rieshma Badloe: Mandirs hebben het financieel zwaar

In september berichtte het NOS over de financiële gevolgen van Corona voor gebedshuizen. Hoe groot de financiële impact is voor gebedshuizen van diverse religieuze denominaties is niet bekend. In deze bijdrage worden de financiële gevolgen besproken voor mandirs binnen de Hindoegemeenschap in Nederland. Een inventarisatie langs een aantal mandirs bevestigt het idee dat er zorgen zijn over de financiën. De forse terugloop in het bezoekersaantal ten gevolge van de Coronarichtlijnen voor bijeenkomsten leidt tot een forse daling in inkomsten, terwijl de vaste lasten vrijwel gelijk blijven. Besturen van mandirs zijn pessimistisch gestemd voor de toekomst. Sommigen spreken inmiddels hun reserves aan en anderen vrezen hetzelfde lot. Voor mandirs geldt dat er een causaal verband is tussen het aantal bezoekers en de inkomsten die worden genereerd. Hoewel sinds 1 juni de deuren weer zijn geopend voor een beperkt aantal mensen (eerst 30 toen 100 en nu weer 30) in combinatie met de anderhalve meter maatregel, is optimale benutting van de capaciteit niet aan de orde.  Zelfs het aantal van 30 wordt vaak om uiteenlopende redenen nauwelijks gehaald. Zo is er een groep die het vanwege het Coronavirus niet durft te komen. Vooraf reserveren vindt men ook lastig. Intussen zijn de wekelijkse diensten ook online te volgen. Dit gemak maakt dat men steeds minder de moeite neemt om fysiek aanwezig te zijn in de mandirs.    

Lees verder