Siela Ardjosemito-Jethoe: Gekort / Tekort – een column over inkomensongelijkheid, werken en creativiteit

Eind jaren ’70 en begin jaren ’80, de tijd waarin veel Surinaamse Nederlanders de overtocht wagen naar Nederland. Mijn ouders hebben veertien kinderen. Waarvan er tien uit hun huwelijk zijn voortgekomen en vier uit het eerdere huwelijk van mijn vader. De oudste drie waren al uit huis, ikzelf was nog niet geboren. Met 10 kinderen, waarvan één baby (mijn twee jaar oudere broer), zijn zij tussen 1975 en 1976 overgekomen. Ze kwamen over in een aantal delen. Dat moet een hele organisatie zijn geweest. Ik ken die tijd alleen van verhalen. Ik hoor van mijn zussen hoe de aankomst was, dat ze weinig tijd hebben gehad om afscheid te nemen, hoe koud het was toen ze aankwamen. Eén van mijn broers deelde laatst nog zijn schrikbeeld van de kale bomen, dat had iets heel onheilspellends, weet hij me te vertellen.

Lees verder

Amar K. Soekhlal: De borealen van India en het gelijk van Mohamed Ali Jhinnah

India is een fascinerend land. Velen in Nederland onderhouden innige banden met India. Die diepe verbondenheid blijkt niet alleen uit het bezoeken van dat land, waar vandaan ooit onze voorvaderen zijn vertrokken of het kijken naar films, luisteren naar muziek, het dragen van Indiase kleren, maar ook het lezen van boeken over India en de vele gesprekken in allerlei gezelschappen. Ik ben haast overtuigd dat India in elk gesprek ter sprake komt. Soms heb ik het gevoel dat Hindoestanen zich meer Indiër voelen dan Nederlander laat staan Surinamer. Het heeft ook invloed op ons denken, op ons handelen. In mijn omgeving is de geweldige overwinning bij de laatste verkiezing in april 2019 van de Bharatiya Janta Partij (BJP) met grote instemming ontvangen. Ik kreeg echt tientallen apps met het grijnzende gezicht van Modi, de leider van de BJP. Andere waarin Rahul Gandhi die werd vermorzeld door Modi. Echt subtiel waren deze foto’s niet. U begrijpt wel: ik ben geen fan van de Modi regering. En dat is nogal een boude uitspraak van deze boiti-koeli.

Lees verder

Siela Ardjosemito-Jethoe: Zussen sussen – een column over vrouwen van kleur, rolmodellen en posities

In de afgelopen jaren merk ik steeds vaker hoe belangrijk het is, dat je je omgeeft met mensen die je energie geven. Een wederkerigheid in de relatie of dit nou vriendschappelijk of juist een werkrelatie is, dat is van belang. Een basis van gelijkwaardigheid die bevrijdend is, waarbij diezelfde gelijkwaardigheid zorgt voor zekerheid en een ‘plek’ waar je jezelf mag zijn. Sterker nog dat ‘jezelf’ zijn wordt gezien als toevoeging, als meerwaarde. Dit zorgt ervoor dat je je eigenheid niet verliest maar juist kan inzetten en daarmee kan bijdragen aan innovatie, kritisch denken en (zelf) ontwikkeling.

Lees verder

Amar K. Soekhlal: Karma is a bitch?!

Ik las een verslag van een sportster, dat ze een keer verkracht is door haar fysiotherapeut. Een paar jaar later is die fysiotherapeut aangereden door een auto en is vervolgens verlamd geraakt. Toen de sportster dit hoorde juichte ze met een oerkreet: “Yes, karma is a bitch”. Nadien heeft ze haar leven weer opgepakt. Wat zij hiermee suggereert is, dat tussen het verlamd raken van de fysiotherapeut en de verkrachting een direct oorzakelijk verband is. Het is zijn straf voor zijn brute daad. Dat hij verlamd is geraakt, is een gevolg van zijn slechte karma, handelingen. Het is zijn verdiende straf. Met andere woorden, karma is als een boemerang die terugkomt. Eigen schuld dikke bult zou je ook kunnen zeggen. Hoe zit het met de karam (Sarnámi woord voor karma) van de chauffeur?

Lees verder

Rakish Naipal: Hoe heet je…?

Hi, Ik ben Rakish…Sorry, kun je dat nog een keer herhalen. Mooie naam, hoe spel je het eigenlijk? Dat is een exotische naam, maar hoe spreek je het uit? Bovenstaande reacties zijn zomaar een greep uit de reacties die ik krijg als ik mezelf voorstel. Dit gebeurt zowel zakelijk als privé, ook als ik een telefoongesprek heb. Het gevolg is dat ik al klaarsta met de spelling van mijn naam. Het is zo natuurlijk geworden dat ik eigenlijk al in een adem doorga met de spelling. Mijn naam is Rakish Naipal, ik zal het voor het gemak maar even spellen, R van Richard, A van Anton…. Vaak moet ik de spelling ook nog eens herhalen, ik zeg dan vaak sorry en doe net alsof ik te snel ga met de spelling, maar ik denk vaak ook dat mensen niet luisteren, of niet willen luisteren.

Lees verder

Amar K. Soekhlal: Fijne feestdagen, een gezond en gelukkig nieuw jaar

O holy night the stars are brightly shining, It is the night of our dear Savior’s birth, Long lay the world in sin and error pining, Till He appeared and the soul felt its worth. De man en zijn gitaar begeleiden vlak voor de feestdagen het winkelend publiek met dit prachtige klassieker. Het weer is guur, harde wind en een miezerige regen. Half nat sta ik in de rij voor een broodje kipkroket dat in de aanbieding is voor € 1,- Na een korte aarzeling heb ik er twee genomen, met een beetje mosterd en een toefje mayonaise.

Lees verder

Rakish Naipal: Symbool stress

Ik neem aan dat iedereen een column over Sinterklaas verwacht. Dat lijkt ook logisch gezien de tijd en zeker gezien de maatschappelijke discussie die ermee gepaard gaat. Het is ook niet vreemd dat wij Hindoestanen er ons in mengen. Wij zijn niet op ons mondje gevallen en ik merk dat mijn generatie zijn stem ook wil laten horen. Sinterklaas is dit jaar eigenlijk niet anders voor mij als voorgaande jaren. Onze jongste gelooft er nog in, dus we doen ook ons best om dit in stand te houden. Dus dat betekent een hoop stiekem overleg en veel hoopvol gezang bij het zetten van de schoenen.

Lees verder

Siela Ardjosemito-Jethoe: Wie zoet is krijgt lekkers! – een column over identiteit, teleurstelling, verandering en traditie

Nederland heeft een rijke traditie wanneer het de feestdagen betreft. Verschillende feestdagen krijgen al een geruime tijd steeds meer aandacht. Kerstfeest wordt tegenwoordig heel uitgebreid gevierd. Er zijn steeds duurdere cadeautjes onder de kerstboom te vinden, er wordt uitgebreid gegeten en gedronken daarnaast is de versiering uitbundig. Met de geboorte van Christus heeft het niet veel meer te maken, dat is in elk geval voor velen niet op de voorgrond.  Met Pasen is het feest. Er worden eitjes verstopt, geverfd en opgegeten, het huis wordt versierd en er worden paaslunches georganiseerd. Maar wat die met paashazen en eitjes met het heen gaan van Christus te maken hebben dat is niet duidelijk. Daarnaast adopteren we in Nederland er ook makkelijk feestdagen zoals Valentijnsdag en Halloween bij. Een beetje commercieel is het natuurlijk wel, maar wat zou het, het is toch leuk!

Lees verder

Amar K. Soekhlal: Waarom ben ik een hindoe?

Puur toeval. Bovendien, vreest u niet, ik heb in geen geval de gevreesde fundamentalistische afslag genomen. Hoewel dit binnen het hindoeïsme, theologisch gezien niet kan, omdat het hindoeïsme niet zoiets kent als de grondbeginselen van een leerstelling: geen stichter of profeet, geen georganiseerde kerk, geen verplichte overtuiging of riten van aanbidding of een heilig boek. Het is gewoon een fantastische, kleurrijke, boeken- en beeldenrijke chaos. En het functioneert. Van mijn zeer dierbare vrienden Soebhas Mahesh en Farida Abdoelhak kreeg ik het boek Why I am a Hindu van Shashi Tharoor cadeau. Door het lezen van het boek popte de bovenstaande vraag in mij op, waarom ben ik een hindoe? De schrijver snijdt allereest een definitie – probleem aan. In vele talen, waaronder het Frans en het Perzisch, is het woord voor Indiërs gewoon Hindoe. Oorspronkelijk betekende hindoe eenvoudigweg de mensen voorbij de rivier Sindhu of de Indus.

Lees verder

Ricky Ajay Singh: Mijn muzikale reis

Het is 1996. Het jaar welke mijn leven geheel zou veranderen. Op een ogenschijnlijk doodnormale zondag, zou ik kennismaken met een van mijn grootste passies aller tijden!  Zoals regulier, brachten wij een bezoek aan de Gurudwara (lees; tempel voor de Sikh-gemeenschap). Als driejarige begaf ik mij in vertrouwd gezelschap van mijn moederlief. Na eenmaal het heilige eten te hebben genuttigd, was het tijd om onszelf in het gezegend gezelschap te melden.

Lees verder

Svastika Ramcharan: Waarom?

Mijn moeder heeft mij gevraagd het bárádeeg te kneden op haar verjaardag de komende week. Dat doe ik graag. Omdat ik het recept dat in mijn geheugen staat, nogal lang niet had gebruikt, was het verstandig om eerst een proefdeegje te maken en een bárátest thuis te houden. Terwijl ik een bolletje deeg in mijn handpalm platdrukte en een gaatje in het midden daarvan maakte, alvorens deze vorm in de hete olie te zetten, dacht ik aan de functie van het gaatje. “Zodat de hete olie tijdens het frituren zoveel mogelijk oppervlakte kan bereiken”, is mij ooit geleerd. Dat kan. Het is mij tot nu toe niet gelukt de echtheid van deze verklaring te confirmeren. Ik herinnerde me op dit moment ook de vraag van Bianca: “Waarom mag de bárá op deze dag geen gaatje?”, waarop de schoonzus van Carmen antwoordde met: “Ik het weet niet”.

Lees verder

Hans Ramsoedh: Het Herfstvirus

Al enkele decennia is Nederland in november en in de eerste week van december in de ban van het herfstvirus. Hiermee bedoel ik niet de griep die ieder jaar in de herfst de kop op steekt maar het identiteitsvirus: het sinterklaasfeest en meer specifiek de discussie rond Zwarte Piet. Met de verhitte discussies rond Zwarte Piet lijkt Nederland in november en in de eerste week van december in een permanente staat van overspannenheid te verkeren. Van Rinus Michels, oud-trainer van Ajax, is de uitspraak voetbal is oorlog; tegenwoordig geldt dat voor Sinterklaas. Veel steden in Nederland worden op de dag van de Sinterklaasintocht omgebouwd tot een onneembare politievesting om de nationale intocht van Sinterklaas ordelijk te laten verlopen.

Lees verder

Ricky Ajay Singh: Bezoek aan ouderengemeenschap Bindraban

Op 26 september was het dan zover. Na agendatechnisch twee jaar te hebben gezocht na een datum, hadden Oom Frank en ik een momentje gevonden voor de wandelgroep.Op zich al een zeer exceptioneel moment. Vol bewondering volgde ik de activiteiten van Oom Frank op de voet. Zijn passie voor jongeren en ouderen verdient alle lof. Hoog tijd om iets terug te doen. Al snel wist ik dat mijn bijdrage muzikaal zal zijn. Dit is immers mijn grootste passie.

Lees verder

Svastika Ramcharan: “Rubya-Roy” zet zich voort

Rohini, amper 5, stond zich draaiend in haar gebloemde klokkende jurkje te bewonderen voor de spiegel. Oorbelletjes, gekleurd halssnoertje, bling armbandjes. En de never ontbrekende haaraccessoires. “Je lijkt wel een kerstboom, wat minder bijou vind ik stijlvoller” zei ik zoals altijd weer tegen haar. Ja, ik gooide roet in haar joviale modebeleving. Dat was duidelijk aan haar gezichtje te zien. “Maar voor wie zoveel mode dan”, probeerde ik goed te maken. Net te laat besefte ik dat ik een stigmatiserende clichéuitspraak deed. De woorden waren er al uit. Mode maken voor iemand. Nee, dat doe je niet, je doet het voor jezelf, om er gewoon voor jezelf goed uit te zien. Ik wenste te corrigeren, maar zag haar verlegen naar haar spiegelbeeld kijken. Had ik in de roos geschoten? Zag ik sporen van verliefdheid bij zo’n ukkie? Hier zou ik het fijne van moeten weten. Maar wel tactisch aanpakken. Geen nood, daar zijn mama’s subliem in.

Lees verder

Amar K. Soekhlal: Herfst

Het was in 1974, mijn eerste herfst in Nederland. Een herfst, zoals een herfst behoort te zijn. Het was nat, vies, winderig en permanent regenachtig. Overal lagen waterplassen. Mijn Surinaamse schoenen (soort pattá’s, tegenwoordig gympies geheten) waren niet bestand tegen zoveel waterplassen en binnen de kortste keren had ik soppende sokken. Afschuwelijk! De wind woei genadeloos door mijn lange broek heen, waarmee ik naar Nederland was gereisd en ik had het erg koud. Op school ging ik in elk klaslokaal naast de verwarming zitten om mij enigszins behaaglijk te voelen. Mijn afkeer tegen de herfst is toen ontstaan. Maar de afgelopen jaren heeft zich een kentering voorgedaan. Ik ben dol op  herfst.

Lees verder

Siela Ardjosemito-Jethoe: Met wie ga je? – een column over zorgen, keuzes en twijfel

“Met wie ga je?” vraag ik hem voor de zoveelste keer op een rij. Hij is een mooi, sociaal wezen met prachtige krullende lokken, een mahonie kleurige huid gekust door de zon, een aanstekelijke lach en sprankelende ogen, waar hij al jaren een bril over draagt. Tegenwoordig draagt hij overigens steeds vaker lenzen. En dat is alleen nog maar zijn uiterlijk. Hij is zachtaardig net als zijn vader en keurig ook. Hij spreekt volwassenen met u aan en met twee woorden, geeft een hand bij binnenkomst en vertrek en stelt zich netjes voor aan voor hem onbekenden. Hij gaat er lekker op uit, spreekt af met zijn vrienden om gezellig naar de stad te gaan, gaat graag naar de kermis als het weer die tijd van het jaar is of gaat lekker naar de film. Heerlijk! Dat moet ook als je veertien bent en daarbij je eigen grenzen en die van je ouders aan het uitzoeken ofwel opzoeken bent.

Lees verder

Hans Ramsoedh: Poëzie, als woorden te kort schieten

Hoewel ik een aantal dichtbundels van Surinaamse dichters in mijn boekenkast heb staan, is het lezen van poëzie niet mijn alledaagse bezigheid. Een van die dichtbundels in mijn boekenkast is de prachtige door Michiel van Kempen samengestelde bloemlezing Spiegel van de Surinaamse poëzie uit 1995 waarin meer dan vierhonderd verzen uit de orale cultuur en gedichten van Surinaamse dichters zijn bijeengebracht. Veel van de gedichten die in deze bundel zijn opgenomen vinden hun inspiratie in de Surinaamse cultuur. Dit vergemakkelijkt het ‘begrijpen’ van de gedichten: je hoeft niet lang te zoeken vóór de contouren in het gedicht zichtbaar worden. Het gedicht biedt namelijk gelijk herkenning.

Lees verder

Rakish Naipal: Van Sunil tot Shah Rukh

Er moet me iets van het hart… Het is lang geleden dat ik zo geraakt werd door wat ik op tv zag als van de week. Sterker nog, nog dezelfde avond zag ik iets wat het eerste beeld nog meer versterkte en vergrootte. Mijn vrouw en ik hebben niet veel televisieprogramma’s die we samen kijken, dat is niet erg, dat is nou eenmaal hoe het is. Waar zij houdt van real-life drama, Nederlandse series en fantastisch kan bingewatchen op Netflix en Videoland, ben ik meer de casual zapper die graag naar Sport, Engelse en Amerikaanse TV kijkt.

Lees verder

Padmini Kanhai Mishre: Mijn vaders archief

Mijn naam is Padmini Kanhai Mishre. Ik ben werkzaam bij een dienstverlenende organisatie. Daarnaast ben ik vrijwilliger bij het Wijknetwerk van de Gemeente en het museum Warsenhoeck te Nieuwegein. Na de publicatie van het boek: A remarkable case study on family in the Indian Diaspora ben ik geïnspireerd geraakt voor verdere onderzoeken van de familie historie in zowel Nederland als in diversen landen. Ik heb samen met mijn zus Shanta een stamboom van Vaders- en Moederszijde gemaakt en uitgewerkt. De periode stamt af vanaf 1893 tot heden. In het jaar 2017 heeft het blad GEN mij geïnterviewd over de familie geschiedenis van Indiase komaf met de beschikbare documenten.

Lees verder

Rakish Naipal: Je bent te dik!

Pap, je hebt een dikke buik! Dat is het eerste wat mijn zoon van 10 vanochtend tegen mij zei toen ik wakker werd. Geweldig, bedankt jongen, goedemorgen. Het is zondag ochtend vroeg in huize Naipal en de eerste steek onder water is al gegeven. Er was een tijd dat ik moeiteloos de hele nacht door feestte, om de volgende ochtend met minimale slaap in mijn benen, een dijk van een wedstrijd te spelen. Tegenwoordig strompel ik naar de keuken om zuchtend en steunend een kop koffie te maken.

Lees verder

Hans Ramsoedh: Hansoe Bábá – de man die over de Surinamerivier kon lopen

Van Jezus is bekend dat hij over water kon lopen, zieken kon genezen, wijn kon maken van water, vissen kon vermenigvuldigen en doden weer tot leven kon wekken. Niet-gelovigen zien deze verhalen tot lering en vermaak van de gelovigen. Veel gelovigen nemen deze verhalen echter wél voor waar aan: Jezus is immers de zoon van God. Bij iedere groep doen verhalen de ronde over magische krachten van personen, zo ook bij Hindostanen in Suriname. Een van de personen is Hansoe Bábu uit Meerzorg.

Lees verder

Siela Ardjosemito-Jethoe: Een klassieker – een column over kleur, klasse en kunst

In 1985 bedacht mijn moeder dat het fijn zou zijn dat ik een muziek- instrument zou leren bespelen. Dat was ook logisch omdat mijn ouders beiden muzikaal onderlegd waren. Mijn vader speelde verschillende instrumenten zoals harmonium, dhantaal en dhol en mijn moeder zong liederen. In Friesland waren er geen mogelijkheden om een Indiaas instrument te leren spelen, dus het werd orgel. Mijn moeder vond dat prachtig en ze spaarde voor een heuse elektrische orgel, dan konden we er zelf ook nog van alles mee uitproberen. Eén keer per week ging ik op dinsdagmiddag naar orgel-les. Ik leerde daar kennismaken met Chopin, Bach, Mozart en nog meer van die Westerse Klassiekers.

Lees verder

Svastika Ramcharan: Als het niet Krshna, maar Radha was

“… Omdat ik de man ben. Volgens de Bijbel heeft de man de leiding, dus heeft hij alles voor het zeggen… ” Bedaard smeet hij dit in m’n gezicht tijdens onze discussie waar emoties niet gelegen kwamen. Als door de bliksem getroffen neigde ik te reageren als een Bollywoodactrice die zich te pletter schrikt bij het horen van een  ongeluksbericht: handpalmen tegen de oren, diepe zucht, ready om te gillen maar de opengesperde mond moet om het hartverscheurende effect te vergroten enkele seconden zo halt houden, alvorens het geluid naar buiten te geleiden. En dan uit volle borst. Hoe luider hoe effectiever. Deze dramatische, gelukkig slechts in m’n gedachten opgevoerde reactie, was het effect van het neerbuigende en stigmatiserende karakter van de uitspraak.

Lees verder

Amar K. Soekhlal: Selfie met een koe! En dan?

Harie is een buitengewoon gezellige man, altijd in voor een lolletje. Maar tegelijkertijd een harde werker met de handelsgeest van een Indiër. Geen wonder dat hij de hele Indiase gemeenschap in Suriname en daarbuiten kent en liefhebber is van tandoori-chicken, een van oorsprong Oezbeeks gerecht. Hij is ook een zeer “matige” drinker. Harie reist de wereld rond om zijn Indiase vrienden te ontmoeten. Zo kreeg hij een uitnodiging voor een huwelijk in Miami van één van zijn Indiase vrienden. Nou dat was dan twee vliegen in een klap!

Lees verder

Column Amar K. Soekhlal – Aflevering 60: Massage in Suriname

In december 2018 ben ik door mijn rug gegaan. De fysiotherapeut hielp mij op de been, maar de pijn bleef. Volgens mijn huisarts moet het slijten en hiermee moest ik het doen. Pijn lijden totdat het vanzelf verdwijnt! Geen geruststellend advies. Fysiotherapie hielp niet echt en na drie maanden belde ik de manuele therapeut. Omdat ik het verschil niet weet tussen een fysio – en manuele therapeut, vroeg ik aan de laatste wat het verschil is. Hij schoot in de lach en zei: ”Wij hebben vier jaar langer gestudeerd”. En hiermee verklaarde hij het verschil. Nou dacht ik, baat het niet, dan schaadt het ook niet. Na vier sessies bespeurde ik lichte verbetering, met dien verstande, dat ik elke ochtend en in de middag  een kwartier lang  allerlei oefeningen moest doen. Maar de pijn was er nog steeds en mijn stramme lichaam sputterde aardig tegen. Ik dacht als ik naar Suriname ga, dan ga ik naar een klassieke masseur, zo heet een fysiotherapeut in Suriname.

Lees verder

Columnisten gezocht

Het Sarnámihuis is op zoek naar enthousiaste vrijwilligers die het leuk vinden om te schrijven en een bijdrage willen leveren aan de ontwikkeling van Hindostaanse identiteit en cultuur. Ben jij beschikbaar om 1x in de maand een column te schrijven over een onderwerp naar keuze en wil je meer weten over de voorwaarden? Neem contact op met ons via: info@sarnamihuis.nl.

Lees verder

Amsterdam vernoemt straatnaam naar Tetary

Afgelopen week kondigde de stad Amsterdam aan dat het 27 nieuwe straten zal vernoemen naar verzetsstrijders die vochten tegen het Nederlands kolonialisme. Eén van die verzetsstrijders is Janey Tetary. Een bijzondere mijlpaal voor de Hindostaanse gemeenschap, omdat het verhaal van Tetary pas sinds 2013 bekend raakte bij het grotere publiek. Om deze mijlpaal te vieren, heeft het Sarnámihuis een beknopt overzicht samengesteld van het proces dat hieraan vooraf is gegaan.

Lees verder

Nieuwe publicatie Ruben Gowricharn: de prijs van geluk

Gastcolumnist Ruben Gowricharn heeft een roman uitgebracht, getiteld “De prijs van geluk”: Net als vele andere Surinamers vertrekt Kamla halverwege de jaren zeventig met haar man en drie kinderen naar Den Haag. Ze integreert moeiteloos in de Haagse Hindoestaanse gemeenschap en in de Nederlandse samenleving, met buurvrouw Marijke als belangrijke levensgids. Ook het gezin ontwikkelt zich succesvol: haar kinderen volgen allemaal een hogere opleiding, verzelfstandigen zich en blijven trouw hun ouders opzoeken. Maar wat is de prijs van dit succes? Wie betaalt de rekening?

Lees verder

Column Amar K. Soekhlal – Aflevering 59: Chekái (Verloving)

Ik was in de gelukkige omstandigheid om dit jaar drie chekái’s in onze familie mee te maken. Een in Nederland en twee in Suriname. Mijn neefje Kavish  Ramadhar stuurde mij een flitsende uitnodigingskaart van zijn aanstaande chekái met Nishita Tedjoe. Omdat mijn aanwezigheid zeer op prijs werd gesteld, volgens de uitnodigingskaart, besloot ik de chekái bij te wonen, in Suriname. Bovendien moest ik mijn dansschoenen meenemen. Die is helaas jaren geleden gepikt door mijn vriend Ranjit.  De chekái is een mooie traditie die in een nieuw jasje is gestoken. Een mooi nieuw jasje. Tradities kleuren ons leven. We koesteren ze om een overgang in ons leven te markeren.  Zo heeft Nishita met de chekái Kavish voor zich geserveerd en omgekeerd. Bar-chekná is het  reserveren van de bruidegom.

Lees verder

Column Amar K. Soekhlal – Aflevering 58: When They See Us, Netfilx als zwaard van gerechtigheid

Voor mijn verjaardag kreeg ik van mijn dochter een abonnement op Netflix. Ik zei tegen mijn dochter: “Nee beti, zonde van je geld, ik heb nog zoveel boeken om te lezen. Ik heb amper tijd”. “Ze hebben ook Bollywood films, Pa” zei ze , om mij enigszins over mijn aarzeling heen te helpen. Nu ben ik verslaafd aan Netflix. Ik kijk graag naar series die op waarheid zijn gebaseerd. Een zeer aangrijpende serie in deze genre is When They See Us. Het is het hartverscheurende verhaal van vijf zwarte jongens die ten onrechte veroordeeld worden voor verkrachting. Op 19 april 1989 wordt een jonge witte vrouw tijdens het joggen in Central Park op gruwelijke wijze verkracht en voor dood achtergelaten. New York wordt in die jaren geplaagd door extreme criminaliteit; politie en justitie hebben met deze zaak iets te bewijzen. Er moet iemand boeten.

Lees verder

Column Sebieren Hassenmahomed – Aflevering 46: Tiffany: Ik ben een zwarte Chinees

Tiffany en ik zitten samen op een club. Al op mijn eerste dag kreeg ik leuk contact met haar. Vrij  snel lazen we van elkaar wat we ooit op papier hadden gezet over de eigen ervaring met anderen. Zij timmert op vele manieren aan de weg hetgeen goed opgemerkt wordt in de gemeenschap. Het viel mij vooral op dat zij trots en vol bewondering sprak over haar zwarte oma en diens zus. Meestal beginnen Surinaamse mensen met dubbel en meer bloed over hun joodse, Chinese, Portugese en andere licht gekleurde voorouders.

Lees verder

Column Amar K. Soekhlal – Aflevering 57: Lust of zelfbeheersing?

Ik was een keer in gezelschap van Anil Ramdas in Amsterdam, die net terug was uit India. Hij vroeg aan mij op een zeer verontwaardigde toon: “Amar, weet je dat Gandhi met zijn nichtje sliep, om te kijken of hij een erectie kreeg”? Ik vond het een heel vreemde vraag en deze leek mij ook een beetje bizar. De grote leider Gandhi zou dit toch niet gedaan hebben? Hij zou zijn hele reputatie bezoedelen. Wat een malic, een viezerik. Dat het waar zou zijn, leek mij zeer onwaarschijnlijk en weer een manier om  hem te bespotten en bashen. Ik heb de vraag van Anil Ramdas nooit kunnen beantwoorden, maar die vraag bleef mij bezighouden. Ik heb het ook zelden besproken met anderen, het leek een vorm heiligschennis. Pankaj Mishra, mijn favoriete Indiase schrijver, maakte hiervan gewag in een artikel in de Groene Amsterdammer. Nou, dacht ik, Anil Ramdas zou weleens gelijk kunnen hebben.

Lees verder

Column Sebieren Hassenmahomed – Aflevering 45: Radha: Tot mijn spijt gezakt voor het examen om geweld in het huwelijk van mijn dochters te voorkomen

Ik ontmoette Radha regelmatig bij activiteiten in Den Haag die speciaal voor Hindoestanen bestemd waren, ook was ik door iemand naar haar verwezen voor  een verhaal. We bespraken regelmatig verschillende algemene en individuele situaties en belden elkaar tot er gelegenheid kwam voor een afspraak bij haar thuis met onderstaand resultaat. “Ik heb mijn dochters absoluut niet uitgehuwelijkt! Integendeel heb ik hen gestimuleerd om onmiddellijk uit een geweldsrelatie te stappen. Van mij mochten ze van partner ruilen zodra het niet meer goed ging.  Een schoonzoon sloeg mijn dochter in aanwezigheid van ons, haar beide ouders. Zij koos ervoor om bij hem te zijn met de smoes dat het om hun kind was. Deze dochter is op de Universiteit opgeleid. Voor mij is zoiets onbegrijpelijk terwijl ze welkom is bij ouders die behoorlijke huis en haard hebben. Wordt dit soms liefde genoemd?

Lees verder

Column Amar K. Soekhlal – Aflevering 56: Stamppot met garam masálá

Op de sportschool kom ik mensen tegen uit verschillende branches. Van hoogopgeleid tot de stukadoor. Ze hebben allen een ding gemeen: ijdelheid. Gelukkig heb ik daar geen last van en ga ik enkel en alleen om gezondheidsredenen. Murat stelde mij twee kaartjes ter beschikking voor het museum Mauritshuis in Den Haag en zei: “Abi, je moet komen, je gaat er geen spijt van hebben”. Dat kwam mij heel goed uit, want een bezoek aan het Mauritshuis was de afgelopen veertig jaar slechts bij goede intenties gebleven, terwijl ik in het buitenland aardig wat musea hebt bezocht. Het bezoek kwam bovendien goed uit want de tentoonstelling staat in het teken van Rembrandt en de Gouden Eeuw. U weet wel, de Gouden Eeuw die ongeveer 1600 begon en waarin Nederland een ongekende bloei doormaakte. Een eeuw die ik altijd associeer met slavernij.

Lees verder

Column Sebieren Hassenmahomed – Aflevering 44: Hafidjan: Ik weet hoe immigranten de plantage betraden

Ik was bij een kennis op visite waar ook Hafidjan aankwam. Een dame met rimpels in het gezicht en een aparte huidskleur. Ik begon prompt in het Nederlands met haar te praten tot de gastvrouw corrigeerde: “Zij is een Hindostaanse van  tweeënnegentig jaar die uitsluitend Hindostaans praat”, hetgeen ik ook hoorde en toch begon ik weer in het Nederlands.  Nadat ik Hafidjan gevraagd had voor het onderstaande spraken we met elkaar af, lees maar wat voor moois zij ons te vertellen heeft.“Het komt vaker voor dat men de Hindostaanse in mij niet aan mijn uiterlijk herkent. Ik vind dat zeer onaangenaam. Er woonden ook anderen in de buurt en mensen zeggen dat als je tijdens de zwangerschap veel naar iemand gekeken hebt, kan jouw kind in de buik op diegene gaan lijken.

Lees verder

Column Amar K. Soekhlal – Aflevering 55: Verraad?

Het is alweer een week geleden, de verkiezingen voor de Provinciale Staten en de daaraan verbonden samenstelling van de Eerste Kamer. De winnaar is bekend, Forum voor Democratie, de partij met de bruine randjes. Sinds 2001, de opkomst van Fortuyn, kan ik maar niet wennen aan de verkiezingsuitslagen waarbij steevast een rechtse partij een overweldigend aantal stemmen krijgt. Eerst de LPF, daarna de PVV en nu FvD. Het voelt telkens als een klap in het gezicht. Een klap in het gezicht van migranten zoals u en ik. Samen met de PVV heeft de FvD 25% van de stemmen gehad. Tel hierbij ook het aantal  stemmen van het CDA, de VVD en de SP en dat voel ik mij heel erg unheimisch.  Zo sprak ik tijdens afgelopen Holi met een beveiliger die afkomstig is uit Friesland. Hij is heel vaak op Holi geweest. Hij vertelde mij op een nogal opgewekte manier dat hij FvD heeft gestemd.

Lees verder

Column Sebieren Hassenmahomed – Aflevering 43: Preweesa: De traditionele regels zijn goed

Nadat ik het verhaal van een trotse jonge man van acht jaar over zijn Oma had aangehoord stapte ik naar zijn moeder Satia met mijn verhaal over het Sarnámihuis. De jonge man had met een ijsje in de hand spontaan en enthousiast verteld dat zijn Oma zeven en tachtig jaar oud was. Zij woonde bij hen in huis, was zelfstandig, heel aardig en ze hadden het gezellig met haar. Hij  kon ook in het Hindoestaans met haar praten.Van Satia vernam ik dat haar moeder een plekje in haar huis had gekregen, al haar kinderen stellen het op prijs dat hun nanie voor altijd bij hen blijft. Met wat hulp van buiten en binnen lukt het haar om  Preweesa uit een tehuis te houden. Zij vindt het goed als ik langskom bij haar moeder voor verhaaltjes over vroeger, mama vindt het vast leuk, voorspelde ze.

Lees verder

Reactie Ruben Gowricharn

Reactie van prof. Ruben Gowricharn, columnist van het Sarnámihuis, naar aanleiding van de verklaring van Tilburg University. “Op 27 februari 2019, ben ik negatief in het landelijk nieuws gekomen. Om jullie meer van dergelijke verrassingen te besparen, leek het me goed om dit uit te leggen. De achtergrond van deze nieuwsgolf, die waarschijnlijk nog niet is afgelopen, is een complex verhaal waarbij verschillende zaken in elkaar grijpen. We hebben het eerder erover gehad.”

Lees verder

Column Amar K. Soekhlal – Aflevering 54: Holi-Phaguá

Ik heb altijd naar Phaguá uitgekeken. Sinds mijn jeugdjaren heb ik phaguá het leukste feest gevonden.  Het begon in de Krishna-mandir op Kwatta waar de pandit het gruwelijke verhaal vertelde van de tirannieke koning Harnákashap. Ik heb nooit begrepen waarom die bhaklol zijn eigen zoon Prahlád, tot de brandstapel veroordeelde. Je kan een megalomaan zijn, een verschrikkelijke narcist, een machtswellusteling, maar je eigen zoon doden? Deze gruwelijke daad werd notabene uitgevoerd door zijn phuwá Holiká. Maar de apotheose was altijd fantastisch. Holiká, die de winter symboliseert,  vergaat tot as, terwijl Prahlád ongedeerd tussen de asresten aan het spelen was. Een zucht van verlichting trok door mijn kinderlijke lijf bij deze happy end.

Lees verder

In Memoriam Jan Soebhag

Met veel verdriet delen we het nieuws dat onze vriend en columnist Jan Soebhag is heen gegaan. Zoals Sandew Hira in dit in memoriam stuk schrijft heeft Jan een onmisbare bijdrage geleverd aan de Hindostaanse gemeenschap. Wij wensen de familie veel sterkte toe. “Mijn goede vriend Jan Soebhag is er niet meer. Ik kwam woensdag 30 januari aan in Suriname om het Instituut voor de Dekolonisatie van Suriname (Dekosur) te helpen opzetten. Donderdag had ik een lange dag gepland met het bestuur van Dekosur. Ellen Naarendorp is voorzitter. Stanley Sidoel is secretaris en Jan Soebhag was penningmeester. Jan kon niet komen. Hij was ziek.”

Lees verder

Column Amar K. Soekhlal – Aflevering 53: De verwerkelijking van een verwondering, een portret van de radiopionier Basharath Boedhoe

Het is wellicht dé verwondering die velen hebben ondergaan in hun jeugdjaren. “Hoe is het toch mogelijk dat uit een kleine radio dezelfde stem, muziek en geluid klinkt als bij de buren? Zit in elke radio een Mohamed Rafi, een heel orkest? Je kreeg er geen antwoord op, want niemand in je omgeving had een antwoord op deze vraag.

Lees verder

Raciale beelden in Nederlands burgerschap

Het was tijdens de verkiezingscampagne van 2016, toen Lodewijk Asscher in debat met Geert Wilders riep: “Nederland is van ons allemaal”. Waarop Wilders repliceerde “Nederland is niet van ons allemaal, Nederland is van de Nederlanders.” Asscher stokte, maar stelde niet de vraag wie nou die Nederlanders zijn. Mijn eerste vermoeden was dat Wilders met ‘Nederlanders’ de blanke Nederlanders bedoelde, terwijl Asscher verwees naar alle burgers die het Nederlands staatsburgerschap bezaten.
Maar wie denkt dat alleen extreem rechtse politici het Nederlands burgerschap voorbehouden aan blanken, vergist zich. Op 29 november 2017 brachten alle nieuwszenders een bericht van president Trump over een Nederlands akkefietje.

Lees verder

Boekbespreking Beyond being koelies and kantráki

Is er nog nieuws onder de zon over Hindostaanse contractarbeid in Suriname na de publicaties van onder andere De Klerk (De immigratie der Hindostanen in Suriname 1953/1988), Bhagwanbali (Contracten voor Suriname, 1996), Hoefte (In place of slavery 1998) en Choenni (Hindostaanse contractarbeiders 1873-1920, 2016)?
Beyond being koelies and kantráki van Margriet Fokken is de meest recente studie over dit thema en is de handelseditie van het proefschrift waarop zij in juli 2018 promoveerde aan de Rijksuniversiteit Groningen.

Lees verder

Column Ruben Gowricharn – Aflevering 2: Een kwestie van zelfrespect

De oude vrouw schuifelde voorzichtig door de deur, ondersteund door haar twaalfjarige kleindochter. De dokter keek op. Hij herkende het beeld: eerste generatie, ongeschoolde Marokkaanse vrouw, afhankelijk van man, kinderen, kleinkinderen, overheidsdiensten, Hollandse buren en Joost mag weten wie nog meer. In de beeldvorming zijn ze een wandelend stukje mislukte integratie. De kleindochter, laten we haar Fatima noemen, trad op als tolk. Dat ging ogenschijnlijk vloeiend, totdat Fatima een woord niet goed had overgebracht. Toen werd ze onderbroken door oma, die haar ongeduldig corrigeerde. Oma verstond wel Nederlands, zij het in flarden, maar durfde het niet aan om alleen naar vreemde witte mannen toe te gaan. Je wist nooit wat die precies bedoelen, je wist ook niet of ze datgene zeiden wat ze bedoelen, maar je wist wel dat allochtonen de schuld zouden krijgen als het mis zou gaan. Daarom moest en zou Fatima mee met oma: als steun en als getuige.

Lees verder

Column Amar K. Soekhlal – Aflevering 52: Bhale Bhagwán gaddahá ke sing ná deis

Alweer geen witte kerst! Het wenkend perspectief van Bing Crosby is wederom niet uitgekomen. Gelukkig maar. Ik zie uit het raam de eendjes rustig baantjes trekken in het water en het is muisstil in de buurt. Ik kreeg een appje van een vriend met de tekst: Je wordt niet dik tussen kerst en nieuw, maar tussen nieuw en kerst. Heel grappig. Het aantal kerstkaarten dat ik dit jaar heb ontvangen is op de vingers van een hand te tellen. Daarentegen een lading vol met kerst-appjes. De één ludiek, de ander weer heel serieus. Ook heel veel zelf gemaakte appjes met een kerstboodschap en een nieuwjaarwens. Het verbazingwekkende is dat veel van de teksten in het Engels zijn, sommige in het Nederlands en in het Sarnámi maar eentje!

Lees verder

Safikan Goelamhaider: Zoektocht naar mijn voorouders

In 2011/2012 was ik voor een halfjaar als rugzakreiziger in India om het land van mijn voorouders nader te leren kennen. Ik begon mijn reis aan de westkust bij Mumbay, maakte uitstapjes naar midden India, Aurangabad, Warda /Sevagram (Gandhiji’s ashram), zakte af naar het zuiden en reisde met bus en trein via de kust naar het zuiden omgeving Kerala, Tamil Nadu tot het uiterste puntje van India in Kanyakumari. Vandaar reisde ik boven langs de oostkust naar Calcutta (Kolkata). Deze overweldigende stad raakte een gevoelige snaar, ik voelde de drang meer over mijn afkomst te weten: wie ben ik, waar liggen mijn wortels, heb ik familie in India? In de schoolbanken had ik geleerd over het belang van Kolkata in de Hindoestaanse migratiegeschiedenis, maar in Kolkata zat ik met de handen in mijn haar. Waar moest ik beginnen? Ik besefte dat ik veel gegevens miste die mij konden leiden naar de woon- en vertrekplaats van mijn voorouders. Op hoop van zegen ging ik op zoek naar de plaats waar de geronselde mensen, zoals mijn voorouders vóór hun vertrek naar Suriname gehuisvest werden en van waar ze inscheepten voor hun lange reis. Kriskras reizend met bus en tram/metro door deze enorme grote stad en soms bijna flauwvallend van de stof en de hitte, kwam ik uiteindelijk bij de ghats aan de Hooghly rivier.

Lees verder

Column Jan S. Soebhag – Aflevering 19: een korte levensbeschrijving van de familie André Ramtjarietresingh Soeltaansingh (vervolg)

Dit verhaal is opgetekend naar een interview met André Ramtjarietresingh Soeltaansingh op 29 november en 06 december 2011. André Soeltaansingh is geen onbekende in het bedrijfsleven. Zoals men hem kent, wordt hij eerder bij zijn voornaam genoemd. In dit document zal hij ook bij zijn voornaam André genoemd worden. De pancáit sabhá was een organisatievorm waarbij de dorpslieden op een plantage bij elkaar kwamen en via een gekozen dorpsbestuur, of de dorpsoudste over bepaalde zaken volgens hun zienswijze uitspraken deden. Straffen werden niet uitgesloten. Dit heeft André in zijn omgeving niet ervaren, maar wel van zijn moeder vernomen, omdat er bij haar de pancáit werd gehouden als er zich iets ongewoons voordeed (Duisburg). De pancáit was niet alleen om te straffen (dat was de negatieve kant). De pancáit werd ook uitgeroepen als er problemen zich voordeden. Het bestuur kwam bij elkaar om de problemen aan te pakken en op te lossen. Men kwam met voorstellen.

Lees verder

Verslag boekbespreking Surinaams Onbehagen 1863-2015

Op zondag 18 november werd onder auspiciën van de Leerstoel Lalla Rookh het boek van dr. Hans Ramsoedh Surinaams Onbehagen 1863-2015, gepresenteerd. De publieke belangstelling was heel goed. Er waren zowel ouderen als jongeren maar ook een redelijk aantal niet-Hindoestanen. Na de verwelkoming door de voorzitter van de Leerstoel, de heer Rajendre Khargi, gaf prof. dr. Ruben Gowricharn een zeer verhelderende inleiding over de theorie van natievorming. Hierbij behandelde hij belangrijke theoretici op dit gebied zoals Durkheim en Karl Marx. Deze theorieën hebben gemeen dat zij uitgaan van homogeniteit van ras, taal en godsdienst. Durkheim veronderstelde daarnaast dat de homogene samenleving een collectief geheugen en een uniform waardenstelsel heeft. Dit concept van de natie is een Europese uitvinding en via het kolonialisme naar gebieden buiten Europa verspreid. Het onafhankelijkheidstreven in die gebieden is gebaseerd geweest op dit idee van een natie, die liefst van al intern, homogeen moest zijn. Deze homogene natie-opvatting heerst ook in Suriname.

Lees verder

Column Amar K. Soekhlal – Aflevering 51: Rond getal 46664

“Je wordt een rond getal” zei een goede vriend tegen mij. Ik knikte “ja”, maar hij vroeg eigenlijk wanneer het grote feest is? In een groot feest heb ik niet zo veel in. Een keer gedaan. Lange en vermoeiende voorbereiding. De gasten had ik op het hart gedrukt, kom vroeg zodat wij lang met elkaar kunnen vertoeven, oude herinneringen ophalen en samen een dansje doen. Lang niet iedereen hield zich aan deze afspraak. Sommigen kwamen om 22.30 van een ander feestje gekomen en vertrokken om 23.30 weer naar een ander feestje. Nu dacht ik “chórde”, ik ga lekker weg.

Lees verder

Column Bris Mahabier – Aflevering 20: Sarnámi Sanskirti

U kent de indrukwekkende schoonheid van de jaarlijks terugkerende herfstkleuren. De donkergroene kleur van de vegetatie in Nederland, grotendeels aangeplant, verandert binnen enkele weken in prachtige herfsttinten, die elke natuurliefhebber dient te bewonderen. De koude noordoostelijke wind en de gutsende of miezerige regendruppels zijn niet aangenaam. U heeft het gure herfstweer van vandaag getrotseerd. U heeft de televisieverstrooiing van zaterdagavond laten schieten en bewust gekozen voor onze boekpresentatie. Deze keuze van u en uw aanwezigheid waarderen wij, de drie redactieleden, zeer. Bahut dhanyabád tu logan ke.

Lees verder

Boekrecensie: Voel je thuis waar je ook bent

Weer een boek over de geschiedenis van de hindoestanen in Suriname. Gelukkig! Het geeft weer een bijzondere inkijk op de persoonlijke beleving van de emigratie vanuit India naar Suriname. De emigratie vervolgens van de tweede generatie hindoestanen vanuit Suriname naar Nederland en de geschiedschrijving door de kleindochter van de kantráki. Dit boek is ook zeker een aansporing aan een ieder om op zoek te gaan naar de eigen familie geschiedenis.

Lees verder

Column Bris Mahabier – Aflevering 20: Machteloosheid: karma, takdir of onkunde?

Ik kijk regelmatig o.a. op BBC en YouTube naar het actuele (wereld)nieuws. In de tweede helft van augustus en in september van dit jaar zag ik dramatische beelden van watersnood in de Indiase deelstaten Kerala, Uttar Pradesh (waar gedeeltelijk onze culturele roots liggen) en Gujarat. Bijna 500 mensen verloren hun leven in de woeste stromingen en het aantal daklozen bedroeg ongeveer een miljoen.

Lees verder

Column Sebieren Hassenmahomed – Aflevering 42: Trees: Een vrouw is pas een vrouw als ze haar eigen geld heeft

Nadat ik de informatie over Trees (vierentachtig jaar) had gekregen, stapte ik op haar af met mijn voorstel. Gelukkig was ik al de volgende dag  welkom met pen en papier. We namen plaats naast haar twee meter hoge dahlia’s aan een drukke hoofdweg met files gedurende de hele dag. Zij begint haar verhaal. Mijn vader was Javaan. De Hindoestaanse achternaam heb ik van de eerste echtgenoot van mijn moeder, een immigrante. Zij heeft het niet willen veranderen. Volgens mama verweet haar eerste echtgenoot haar dat ze een affaire had met een Javaanse arbeider, de collega van allebei. Omdat hij haar  bleef verwijten is ze er op een goede dag vandoor gegaan met de bewuste man. Zij liet de oudste kinderen achter bij hun vader. Ik was nog niet geboren. Mijn Javaanse vader sprak Sranan Tongo en was Moslim, mama sprak Hindoestaans en was Hindoe. Ik ben Moslim, maar nu niet rein genoeg om de Moskee te bezoeken. Ook al is het mij niet verboden, ik heb besloten dat ik niet schoon genoeg ben voor Moskeebezoek.

Lees verder

Column Amar K. Soekhlal – Aflevering 50: He Bhagwán

Ik ben een trotse sanátni, maar dan zonder de goden. Kunt u het nog volgen? Mijn trotsheid komt voort uit respect voor mij ájá, áji, náni, náná en natuurlijk voor mijn ouders. Zij, allen waren sanátni’s. Ik heb prachtige mandirs bezocht in India, maar ook elders in de wereld. De mooiste en indrukwekkendste is de Meenakshi-mandir in Madurai. Een architectonisch hoogstandje. De Bhagwad Gita is mijn leidraad in mijn leven, die ik overigens niet beschouw als een religieus boek. Mijn helden in de Mahabharat zijn Shakuni en Vidhur. Ik raad u aan om het boek van Gurcharan Das, The difficulty of being good te lezen.

Lees verder

Aankondiging boek Hans Ramsoedh

Van de hand van de historicus Hans Ramsoedh verscheen recent de studie Surinaams Onbehagen. Een sociale en politieke geschiedenis van Suriname 1865-2015. Hierin beschrijft hij de sociale en politieke geschiedenis van Suriname in onderlinge samenhang over de periode 1865-2015. Met een bevolking van ruim een half miljoen en een diversiteit aan bevolkingsgroepen, talen en godsdiensten is Suriname een van de meest gesegmenteerde samenlevingen in het Caraïbisch gebied. Dit heeft belangrijke consequenties voor de politieke, economische en culturele verhoudingen.

Lees verder

Column Ruben Gowricharn – Aflevering 1 Suriname: ver en dichtbij

Enkele jaren geleden kuierde ik langs één van de brede straten van Miami. Uit de tegenovergestelde richting kwam een creools gezin. Het was te zien dat ze geen Amerikaanse of Jamaicaanse creolen waren, maar waar ze precies vandaan kwamen kon ik niet opmaken. Ik keek dus een beetje nieuwsgierig naar de mensen. De vrouw zag mij kijken en riep plotseling met uitgestoken vinger: ‘Surinamer!’. Zij waren inderdaad Surinaamse creolen. Maar ook de vrouw kon mij als Surinamer herkennen, hoewel ik toen meer dan een kwart eeuw in Nederland woonde.

Lees verder

Column Jan S. Soebhag – Aflevering 18: een korte levensbeschrijving van de familie André Ramtjarietresingh Soeltaansingh

André is geboren op 27 november 1950 aan de Corantijnstraat te Duisburg (toenmalig district Suriname, thans Paramaribo). Op 27 Januari 1973 is André getrouwd met Soesila Banwarie en hij heeft drie kinderen, twee dochters (Florida/USA) en een zoon (Student in Suriname). André bezocht de kleuterschool en het Lager Onderwijs tot en met de tweede klasse van de Büchnerschool aan de Slangenhoutstraat (Glo-B); Hierna bezocht hij de J.H.N. Polanenschool tot en met de zesde klasse. Vanaf 1963 -1967 zat hij op de Shri Vishnuschool aan de Vergeet Mij Nietstraat en vervolgens de A.M.S. tussen 1967-1970 (tot en met de tweede klasse). Hierna ging hij verder naar de Surinaamse Kweekschool van 1970-1972. In de periode 1974-1976 rondde hij zijn Hoofdakte opleiding af en hij vervolgde zijn studie Pedagogiek MO-A (niet afgerond op scriptie na/ 1976-1978).

Lees verder

Column Jan S. Soebhag – Aflevering 17: Godná, tatoeage of lichaamsversieringen of beschilderingen en een stukje identiteit

In dit document zal ik proberen historisch en cultureel de godná, tatoeage of lichaamsversieringen of beschilderingen nader toe te lichten vanuit de Hindustaanse invalshoek of optiek. De Hindustanen kennen de lichaamsversieringen of beschilderingen met tatoeages als de godná (godná komt van het woord ‘gode’, hetgeen betekent zoveel als prikken van of in het huid met naalden). Het verschil tussen de godná en de tatoeages kan eenvoudig weg als volgt worden aangegeven: De godná is van blijvende aard op het lichaam, terwijl bij tatoeages de lichaamsversieringen of beschilderingen soms van blijvende en soms van tijdelijke aard kunnen zijn. In het verleden was godná of tatoeage als lichaamsversiering van essentieel belang voor vele tribale groepen in India om zich te kunnen onderscheiden van andere groepen. (Vermeld dient te worden dat er in India miljoenen mensen zijn die tot de tribale gemeenschappen behoren). (Voor wat de lichaamsversieringen betreft is er ook nog de Mehendi en de Hardi, waarmee het lichaam beschilderd en ingesmeerd wordt. Maar deze behoren niet tot de godná categorie. Daarom zal ik het in deze context de Mehendi en de Hardi buiten beschouwing laten).

Lees verder

Column Sebieren Hassenmahomed – Aflevering 41: Jayantie: Een brassa om nooit te vergeten

Ik heb Jayantie 82 jaar, leren kennen bij  een  Vrouwenvereniging in Den Haag. Leuk om te vermelden is hetgeen ik al bij mijn eerste bezoek van een jong lid  hoorde namelijk: ‘De creool kan geen andere bevolkinggroep discrimineren omdat ze zelf uit verschillende etniciteiten bestaat. Het zijn de Hindostanen die anderen buiten sluiten! Jayantie maakte indruk op mij omdat ze knap zelfstandig  optrad tijdens een informatiemiddag over financiën rondom de AOW. Verdomd nieuwsgierig naar haar ging ik naast haar zitten om los te branden over mijn activiteit bij het Sarnamihuis. We spraken af om bij haar thuis te schrijven.

Lees verder

Genomineerd voor de ECHO Award: Ramoe Jagesar over de uitreiking

Ramoe Jagesar was één van de finalisten van de ECHO Award 2018. Dit is een landelijke prijs die ieder jaar wordt uitgereikt aan excellente studenten met een multiculturele achtergrond. Het doel van de ECHO Award is gericht op het creëren van positieve aandacht voor individuen uit de multiculturele samenleving. Op donderdag 20 september zijn de ECHO Awards 2018 uitgereikt. Dit jaar werd voor de eerste keer de ECHO Loyens & Loeff Law & Tax Award uitgereikt. Ramoe Jagesar is één van de drie finalisten in deze nieuwe categorie en deelt zijn ervaring over de avond.

Lees verder

Column Bris Mahabier – Aflevering 19: Surinaams-Hindoestaanse identiteit Reflecties op mijn culturele eigenheid

Al weer een stuk over identiteit, zal menige lezer denken. En dat is ook zo. Hoe vaak hebben ook wij, Hindoestaanse Nederlanders, het niet over onze culturele identiteit? Volgens mij heeft identiteit een mondiale reikwijdte en relevantie, ondanks de toenemende globalisering, of juist dankzij de globalisering. Eigen identiteit en een soepele, aanvaardbare vervlechting ervan met elementen uit de dominante Nederlandse cultuur blijft – althans voor onze generatie – een uitdaging en verliest in mijn ogen geen actualiteitswaarde. Het gaat in deze bijdrage om feiten, eigen standpunten, die van anderen, maar vooral om enkele persoonlijke overdenkingen en andere aanverwante zaken.

Lees verder

Genomineerd voor de ECHO Award: het verhaal van Ramoe Jagesar

Ramoe Jagesar is geselecteerd als één van de finalisten van de ECHO Award 2018. Dit is een landelijke prijs die ieder jaar wordt uitgereikt aan excellente studenten met een multiculturele achtergrond. Het doel van de ECHO Award is gericht op het creëren van positieve aandacht voor individuen uit de multiculturele samenleving. Van de 34 voorgedragen kandidaten werd Ramoe samen met 12 anderen studenten uitgenodigd om zich op 30 augustus te presenteren aan de jury bestaande uit vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven en het onderwijs. Tijdens de finale kregen de finalisten 5 minuten de tijd om hun verhaal te presenteren in het Engels. In dit verslag deelt Ramoe het proces met het Sarnámihuis.

Lees verder

Encyclopedie over contractarbeid uit India en haar erfenis

Amrit Publishers en Indian Diaspora Council hebben het initiatief genomen om een encyclopedie te produceren over contractarbeid uit India getiteld: Encyclopaedia of Indian Indentureship and its legacy: Yesterday and Today. De encyclopedie wil op een systematische manier de geschiedenis, strijd en verworvenheden van de Hindostaanse gemeenschappen die voortgekomen zijn uit contractarbeid documenteren, waarborgen, promoten en publiceren. Het gaat om gemeenschappen van Hindostanen die in de periode 1826-1920 gevestigd zijn in verschillende Europese koloniën onder het systeem van “indentured labour”.

Lees verder

Samenwerking Sarnámihuis en Werkgroep Hindostaanse Geschiedenis

Begin 2018 is in alle stilte in Suriname de Werkgroep Hindostaanse Geschiedenis opgericht. De initiatiefnemer is historica Tanya Sitaram. Tanya houdt zich al heel lang bezig met de geschiedenis van Hindostanen in Suriname. Ze is de hoofdverteller in de OHM-documentary Tetary over het leven en de strijd van Janey Tetary. Ze is vaker in andere documentaires opgetreden waar opnames worden gemaakt in het Nationaal Archief van Suriname. Haar scriptie voor haar mastersopleiding geschiedenis aan de het Institute for Graduate Studies and Research (IGSR) gaat over Hindostaanse vrouwen tijdens contractarbeid en is gebaseerd op uitgebreid archiefonderzoek.

Lees verder

Congres Surinamers in de medische sector

Surinamers zijn succesvol binnen de medische sector. Om de ontwikkeling van deze groep (o.a. bestaande uit apothekersassistenten, doktersassistenten, verpleegkundigen, management, artsen, specialisten, afgestudeerden en/of studerenden) te volgen, heeft Hum Log reeds in 2016 een succesvol congres georganiseerd. De thema’s van dit congres was: ontwikkeling en kansen. Prof. Ruben Gowricharn (een van de inleiders naast Prof. H. Kanhai) is tijdens dit congres uitvoerig in gegaan op de opvoedingsaspecten en cultuur van de Hindostanen en Surinamers. Hum Log wil op 7 september 2018 een vervolg geven aan het vorig congres waarbij wij deze keer de kritische kanttekeningen van Prof. Gowricharn oppakken.

Lees verder

Column Amar K. Soekhlal – Aflevering 48: Een huis voor meneer Biswas

De schrijver Vidiadhar Surajpersad Naipaul is op zaterdag 11 augustus overleden. Ik werd geraakt door zijn overlijden, net zoals dat van Johan Cruyff in 2016. En over het waarom weet ik niet. Ik heb beiden niet persoonlijk gekend, maar ze hebben diepe indruk op mij gemaakt. Ik heb de meeste boeken van Naipaul gelezen en ze brachten mij naar een verre wereld die ik niet kende. Maar ook naar een omgeving die heel familiair was. Zoals in zijn doorbraak “Een huis voor meneer Biswas”.

Lees verder

Column Jan S. Soebhag – Aflevering 16: Cultureel-historische wandeling binnen de Hindu cultuur

In het kader van de herdenking van Goswámi Tulsidás wordt dit artikel gepubliceerd. Goswámi Tulsidás ki amar dástán en zijn bijdrage aan cultuur en politiek. Invalshoek: cultuur en politiek. Wie is Goswámi Tulsidás? Goswámi Tulsidás is de ongeëvenaarde schrijver van de Rámcaritra Mánas Rámáyana (staat ook bekend als Tulsi-krit Rámáyana), één van de belangrijkste en Heilige geschriften voor de Hindus over de hele wereld, en ook voor miljoenen anderen. Tulsidás was geboren in Rajpur, in het district Banda in Uttar Pradesh, (United Provincies) in het jaar 1532. Zijn vader heette Atmárám Shukla Dube, een geestelijke en kennisdrager van minimaal twee van de Veda’s. De moeder van Goswámi Tulsidás was Hulsi. Het volgende wordt verteld over Goswámi Tulsidás.

Lees verder

Column Sebieren Hassenmahomed – Aflevering 40: Harry: Mijn vrouw is als de grond onder mijn voeten

Ik heb Harry, bijna zestig jaar, bij de buren ontmoet. Opvallend was dat hij bereid was om vriendelijk en met respect inhoudelijk met mij te discussiëren over wat er zoal om ons heen plaatsvond. Later vernam ik dat hij op verschillende gebieden actief was zoals; negatieve energie weghalen bij mensen die daarvan last hebben, een catering verzorgen en maandelijks met vrijwilligers een muziek en dansavond organiseren. Omdat hij aan beide ogen blind is en het mij verbaast dat hij zelfs een taart kan bakken, besluit ik om hem te vragen of hij het goed vindt om over zijn sterke, stoere gedrag te schrijven. Het kostte wat tijd eer we konden afspreken aangezien hij ook een baan heeft naast de activiteiten. Zijn verhaal volgt hieronder.

Lees verder