In deze reeks interviews het verhaal van de Farma-zussen: Anu(radha), Arti, Filize en Shanti. Vier apothekers. Een vriendschap die ontstond in 1990 op de universiteit in Utrecht en nog steeds zeer hecht is. Vier dames die een migratie achtergrond delen en hun talent optimaal hebben benut. Zichtbaarheid is daarom in mijn ogen een non issue. In deze bijdrage het verhaal van Arti die zichzelf onder andere omschrijft als 100% Hindoestaans.
Lees verderFarma zussen: het verhaal van Anu
In deze reeks interviews het verhaal van de Farma-zussen: Anu(radha), Arti, Filize en Shanti. Vier apothekers. Een vriendschap die ontstond in 1990 op de universiteit in Utrecht en nog steeds zeer hecht is. Vier dames die een migratie achtergrond delen en hun talent optimaal hebben benut. Zichtbaarheid is daarom in mijn ogen een non issue. In deze bijdrage het verhaal van Anu over onder andere het sluiten van vriendschappen met niet-autochtone studenten.
Lees verderBris Mahabier: Fragment 5 van mijn opa’s biografie
Zeer waarschijnlijk heeft zich – langzamerhand of spontaan – een liefdesrelatie tussen mijn áji (oma van vaderskant) en mijn adoptie-opa Pulloo Debi ontwikkeld. Hierover heeft niemand in onze familie mij iets verteld. Niet alleen de oudere zusters van mijn vader, maar ook de tien Hindoestaanse immigranten (kalkattiyá’s) in Magenta evenmin. Wisten zij niet wat er gebeurd was, of waren zij solidair met mijn opa? Mijn áji (oma) beviel op 35-jarige leeftijd in Magenta in 1925 van haar zevende dochter, die Parbhoedei (Godsgeschenk) werd genoemd en haar laatste, achtste kind was. Wie veronderstelde, dat de geboorte van deze baby een geschenk, een gift of gunst van God was? Misschien niet mijn áji. Dit durf ik oneerbiedig te vermoeden. Zij had al zes dochters, terwijl mijn ájá (opa) tot dan toe ongehuwd en kinderloos was. Kwam de naam Parbhoedei misschien van hem? Of toch van R. Doebe, onze familiepandit? Wilde mijn opa misschien met de keuze van deze voornaam uiting geven aan zijn gevoelens van dankbaarheid voor God die hem vaderschap geschonken had? Overledenen kunnen geen antwoorden geven.
Lees verderAmar K. Soekhlal: De prijs van geluk (deel 2)
Vorig jaar september verscheen een roman getiteld De Prijs van Geluk (Uitgeverij Aspekt). De titel is opmerkelijk, maar nog bijzonder is dat de auteur, Ruben Gowricharn, hoogleraar Hindostaanse Diaspora Studies, is aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Nu, een jaar later, gaat Sarnámihuis in gesprek met de auteur over dit boek. In de vorige aflevering heb ik met de schrijver gesproken over het belang van het boek. In deze aflevering praat ik met de schrijver waarom een hoogleraar die aardig wat wetenschappelijke publicaties – overigens over uiteenlopende onderwerpen op z’n naam heeft staan op het idee om een roman te schrijven.
Lees verderSvastika Ramcharan: De cirkel is niet rond!
In een land hier niet ver vandaan…werd enkele decennia geleden een meiske geboren. Met haar komst ging de rijkeluis kinderwens van haar middenklasse ouders in vervulling. Het gezinnetje was nu compleet met een jongetje en een meisje. Hun geluk kon niet meer op. Mateloos blij en volmaakt gezegend waren ze. Vol enthousiasme bereidden ze zich goed voor op de opvoederstaak die nu zou gelden voor twee. Ze planden de beste opvoedersmaatregelen, ja, want daarmee zouden ze hun spruitjes kranig op hun eigen benen leren staan in die veranderlijke maatschappij. Natuurlijk kozen ze, bewust, misschien ook onbewust, voor dezelfde regels die door hun ouders werden opgelegd. Sommige onverbasterd, andere wat aangepast.
Lees verderSvastika Ramcharan: Om te veranderen
“Ik zit niet lekker in mijn vel. Dit voel ik al jaren, ik weet niet exact vanaf wanneer. Wel heel lang. Een gevoel dat me aangeeft dat ik niet verder kan, mij demotiveert om zelfs te proberen om verder te kunnen. Een gevoel dat me ervan overtuigt dat ik, ook al zal ik proberen stappen vooruit te maken, niet succesvol zal zijn. Is dit misschien faalangst? Het kan, ik weet ‘t niet. Ik vermoed iets wat meer dan faalangst is. Want het houdt mij niet alleen tegen, maar duwt mij ook in een hokje. Een hokje, klein genoeg dat ik er zittend met opgetrokken benen net in pas. Een hokje waarin ik veilig bekneld in zit. Daarbuiten is het een wrede wereld waar ik dien te letten op elke pas die ik zet. Want de meeste medebewoners van de aardbol hebben geen goede gezindheid ten opzichte van mij.
Lees verderBris Mahabier: Het vierde fragment van mijn opa’s biografie
Mijn sociale ájá P. Debi (1897-1967) kwam (in 1921?) in contact met mijn biologische opá Antu Mahabier (1870-1928), die in de Libanonweg (in Wanica) met zijn – in Suriname geboren – jonge vrouw en zijn zeven jonge kinderen, o.a. mijn vader (geboren in 1916), woonde. Na een verblijf op de gouvernementsvestigingsplaats La Rencontre, voorbij Domburg, was ájá Mahabier in de regio Pad van Wanica terechtgekomen. Zijn gezin leefde van de kleine landbouw, hoofdzakelijk van de rijstteelt, terwijl mijn biologische ájá ook als losse arbeider af en toe werkte.
Lees verderAmar K. Soekhlal: De prijs van geluk (deel 1)
Vorig jaar september verscheen een roman getiteld De Prijs van Geluk (Uitgeverij Aspekt). De titel is opmerkelijk, maar nog bijzonder is dat de auteur, Ruben Gowricharn, hoogleraar Hindostaanse Diaspora Studies, is aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Nu, een jaar later, gaat Sarnámihuis in gesprek met de auteur over dit boek.
Lees verderSiela Ardjosemito-Jethoe: Wie A zegt moet ook B zeggen! – een column over #gender # lhbtq+ pan #vooroordelen #educateyourself
Tijdens mijn vrije dagen in de zomer is er tijd voor vrienden en familie. Er is ruimte om te denken en te overdenken en er is ruimte om even niks te doen, niet inhoudelijk in onderwerpen te duiken en lekker te wandelen of juist even een boek te lezen, een serie te bingewatchen en series van vroeger in de herhaling te kijken. Soms gaat dat per toeval en soms gaat het bewust. Series die tegenwoordig ook onze kinderen worden bekeken zijn bijvoorbeeld ‘Friends’ en ‘The fresh prince of Belair.’ Mijn man en ik stuitten in de vakantie op de herhaling van ‘Zeg eens AAA.’ Wie keek er in de jaren ‘80/’90 niet naar?
Lees verderAmar K. Soekhlal: Baithak gáná – de ziel van de Sarnámi cultuur
Een van de meest in het oog springend erfgoed, dat de kantráki’s uit India hebben meegenomen is de baithak gáná en die is inmiddels uitgegroeid tot één van de belangrijkste pilaren van de Sarnámi cultuur. Zelf ben ik een groot liefhebber van de baithak gáná en kan ik makkelijk wegdromen bij liedjes uit de jaren ‘70 en begin jaren ‘80 van de vorige eeuw. Denk maar aan liedjes van Ramdew Chaitoe, Radjoe Sewgolam, Haridat Jairam, Dropati en Desi Raghosing. De popularisering van de baithak gáná is ook met deze artiesten begonnen. Wie kent Rát ke sapná van Ramdew Chaitoe niet?
Lees verderSiela Ardjosemito-Jethoe: Hamer in de tas – een column over #veiligheid #emancipatie #opvoeding #gender #genderidentiteit
Het is een prachtige vrijdagavond en ik maak met Agnes een avondwandeling door mijn oude buurt. Een buurt die Agnes ook kent. In de jaren ’90 zaten we op het VHBO, in Zwolle bij elkaar in de klas. Intussen was ik verhuisd naar Den Haag en zij volgde mij kort daarna, we zochten vanaf mijn stekkie naar een kamer voor haar. Hoewel ze niet in het Haagse is gebleven hebben we fijne herinneringen aan die tijd. Ik vertel haar hoe alles er nu anders uit ziet en dat de sociale veiligheid sterk is verbeterd. We wandelen langs Holland Spoor over de Stationsweg richting Huygenspark. Het ziet er allemaal opener uit, ze beaamt het, het is er inderdaad opgeknapt. Al lopend op de Stationsweg ginnegappen we over hoe er vroeger werd geroepen en gesist naar ons.
Lees verderBris Mahabier: Pulloo Debi, mijn sociale ájá (1897-1967), deel 1
Een deel van het Surinaamse verleden van mijn grootvader P. Debi, is zeker ook mijn geschiedenis. Deze beschrijving is absoluut geen fictie, maar een gereconstrueerde werkelijkheid. Als bouwstenen hiervoor dienen eigen feitenkennis, familievertellingen, enkele privédocumenten (een brief, een foto en een spaar- en familieboekje) en herinneringen uit mijn kinder- en volwassenjaren. Pulloo Debi, een Hindoestaanse immigrant (uit Brits-Indië), was mijn (adoptieve of) sociale ájá. Ik zal hem in deze vertelling vanaf nu als mijn ájá (paternale grootvader) aanduiden. Hem heb ik als mijn grootvader, die altijd voor ons klaar stond, sedert mijn kinderjaren tot zijn dood in 1967 gekend. De eerste 22 jaar van mijn leven woonde ik met een onderbreking van twee jaar bij hem in. Ook in die twee jaar logeerde ik regelmatig bij hem. We sliepen dan op een kleine zonder in zijn koeienstal. Ook zijn weinige bezittingen lagen op die zolder. Hij was heel aardig voor mij, ook voor mijn zusje en broertje. Zij hebben in hun jonge jaren niet geweten, dat hij niet onze biologische opa was. Die kennis zou voor ons niet veel uitgemaakt hebben.
Lees verderReactie op Amar Soekhlal: Surinaamse strijd en solidariteit
De benefietavond op NPO1 voor de coronacrisis in Suriname heeft een gevoelige snaar geraakt in de Hindostaanse gemeenschap. Een sentiment dat vertolkt wordt in de recente column van Amar Soekhlal onder de titel “Nederland voor Suriname. Maar door Surinamers?”. De kritiek die door de heer Soekhlal wordt geuit is dat “het geen Surinaamse aangelegenheid was, maar een Afro-Surinaamse aangelegenheid.” De diversiteit die Suriname rijk is aan gemeenschappen, waaronder Hindostanen, was afwezig. Naar mijn mening een terechte kritiek. Het was opvallend hoe de Afro-Surinaamse gemeenschap oververtegenwoordigd was in de uitzending. Je mag inderdaad verwachten van een gemeenschap die het belang van diversiteit agendeert, dat zij die diversiteit zelf ook in praktijk brengt in programmering. Waar ik het niet eens mee ben is de probleemanalyse die hij uiteenzet.
Lees verderRakish Naipal: Waar zijn de echte helden?
Nederland staat in brand, Nederland staat zo erg in brand dat we soms zelfs niet meer weten waarom Nederland in brand staat. Is het Corona, is het de Black Lives Matter, zijn het de Anti Lock activisten, zijn het de boeren, is het Antifa? Komt het door de benoemingen van straten naar racistische historische figuren, is het Trump of komt het door de rel bij Voetbal Inside…Als u nog weet wat er nou eigenlijk echt aan de hand is hoor ik het graag van u…. Want weet u nog wat goed en fout is, maar ook wie goed en wie fout is? Een mening wordt tegenwoordig maar al te vaak aan een persoon gehangen. Een gedachtegang is die persoon en die persoon staat voor een bepaalde gedachtegang. Er is geen nuance meer mogelijk.
Lees verderOverzicht Indian History Month
Indian History Month zit erop! Wij danken jullie allemaal voor jullie enthousiaste reacties en vragen. Zoals aangegeven is dit het begin van een grootschalig project, waarbij we jullie uiteraard op de hoogte houden. Ook zullen er, zodra de maatregelen dat toelaten, weer fysieke bijeenkomsten worden georganiseerd om de Calcutta brieven te presenteren. Wil je nog nagenieten van Indian History Month?
Lees verderCrowdfunding actie voor Calcuttabrieven: doneer nu!
Wil jij bijdragen aan de Calcuttabrieven? Doe mee met de crowdfunding actie en doneer! De afgelopen maand hebben jullie in het kader van Indian History Month kennis gemaakt met de #calcuttabrieven. Het heeft een indruk gegeven van een omvangrijk project, waarbij meer dan 77 meter archief met 1.634 archiefmappen doorgenomen moeten worden om brieven te zoeken. Het Sarnámihuis start een crowdfunding campagne voor de financiering van dit project.
Lees verderAmar K. Soekhlal: Calcuttabrieven – Spijtoptanten, Sarnám me phans gaile
Juni is traditiegetrouw de Indian History Month en het Sarnámihuis heeft tal van brieven gepubliceerd uit het project Calcuttabrieven. In de archieven in Suriname is de correspondentie bewaard tussen de families in India en Suriname. De brieven, geschreven in het Engels, Hindi en Urdu, zijn opgeborgen in 1634 dozen en beslaan in totaal 77 meter. Het was monniken werk, maar alle brieven zijn gefotografeerd en worden nu vertaald. Het is ook de bedoeling om de namen uit de brieven en de gevonden informatie te koppelen aan het reeds bestaande Hindostaanse database. Een fantastisch project waar ik reikhalzend naar uit kijk.
Lees verderBris Mahabier: Antu Mahabier, mijn biologische ájá
Amar Soekhlal schreef op sarnámihuis.nl in zijn column van juli 2020 met als titel Calcuttabrieven Spijtoptanten: Sarnám men phans gaili: ‘Geschiedenis kenmerkt zich niet alleen door de grote verhalen, maar juist de individuele gebeurtenissen maken de geschiedenis zo voelbaar, zo dramatisch en daardoor ook herkenbaar.’ Ook voor mij zijn mijn verhalen over mijn grootouders, de Hindoestaanse immigranten, de strijdbare árya samáji’ pandits, de ahirwá ke nác (boerendans) en vele andere zaken van en in Magenta zo voelbaar en herkenbaar. Het zijn delen van het eigene. Eigenlijk schrijf ik over mezelf; ik beschrijf mijn bescheiden geschiedenis.
Lees verderSiela Ardjosemito-Jethoe: Een koffer vol verwachtingen – een column over #ontheemding #geschiedenis #verwachtingen #identiteit
India 1906, in een klein dorpje Mosha genaamd, in district Basti woont een leerlooiers familie. Rukmin (29), haar man Ghinnu (29) en hun drie kinderen Algoo (12), Gilhiri (8) en Teuri (6), ze behoren tot de chamar (chamar is bhojpuri voor huid). Ze zijn ingeschreven bij politiepost Captaingunj, wat een vreemde naam eigenlijk. Captaingunj een voormalige bevelhebber vanuit Groot-Brittannië neergedaald in het hete India, die zich omwille van de verkoeling zich kaal heeft geschoren, tenminste dat is wat ik erbij bedenk. India was belangrijk voor het Britse imperium van wegen de grondstoffen waarbij thee, koffie, jute, katoen, indigo en opium belangrijke export producten waren. En tegelijkertijd kwam er een periode waarin er hongersnood aan de orde van de dag was en de Britse overheersers een behoorlijke tol op de rijkdommen en de bevolking eiste.
Lees verderHaagse straatnamen naar verzetshelden uit de slavernij en de Hindoestaanse contractperiode in Suriname
Een zeer goede vriendin stuurde mij een bericht uit Nu.nl waarin staat de gemeente Rotterdam straatnamen vernoemt naar strijders tegen slavernij. De nieuwe straatnamen luiden Tulastraat, Thicopad, Janey Tetarypad, Virginia Gaaipad en Bonipad. De indiener was erg blij dat de gemeente Rotterdam geluisterd heeft naar zijn suggestie. ”Het is goed dat het koloniale verleden zichtbaar is in Rotterdam. Niet alleen de kant van de overwinnaar, maar ook de kant van de mensen die streden tegen die overheerser. Dat zijn echte helden die verzet leverden. Een inspiratiebron voor iedereen in de stad. Ook in Amsterdam is een straatnaam naar Janey Tetary genoemd. De vriendin voegde in haar app bericht toe “en Den Haag?????”
Lees verderSvastika Ramcharan: Sporen
Het beloofde een mooie avond te worden. Na mijn deel, helpen met allerhande voorbereidingen in de keuken, voltooid te hebben, zat ik met de huisgenoten in afwachting van de gasten om het bijzondere gebeurde te vieren. Een markant feit, buitengewoon, bovenal bewonderingswaardig, werd herdacht: de zestigste huwelijksverjaardag van de ájá en áji van mijn goede vriendin. Ik ben daar huismuis, dus hoorde er vanaf het draaiboek maken tot en met het dweilen na afloop van het feestje bij.
Lees verderIndian History Month 2020: #calcuttabrieven
Vandaag is Indian History Month 2020 gestart! In alweer de vierde editie staan de #calcuttabrieven centraal. De Calcutta brieven staan voor het geheel van correspondentie tussen Hindostaanse contractarbeiders in Suriname en hun familieleden in India tijdens de periode van contractarbeid. Het bijzondere aan deze informatie is dat het de emotionele kant laat zien van migratie door de ogen van de migranten zelf. Zorgen, liefde, angst en hoop zijn vastgelegd in deze correspondentie. Tijdens Indian History Month maakt het publiek voor het eerst kennis met deze Calcutta brieven.
Lees verderAmar K. Soekhlal: Jamin ke bhukhá – reden voor vertrek van de kalkatihá’s
Heeft u ook weleens, dat u iets leest en gevoelsmatig denkt, dat dit een beetje tegenstrijdig is, maar omdat de autoriteit van de schrijver onaantastbaar, is je die gevoelens direct smoort? Bij mij is dit voorgevallen toen ik het boek las van dr. C.J.M. de Klerk C.ss.r, de schrijver van twee monumentale boeken over Hindoestanen. Het eerste boek heeft als titel Cultus en ritueel van het Orthodoxe Hindoeïsme in Suriname en het tweede boek is getiteld De Immigratie der Hindostanen in Suriname.
Lees verderSvastika Ramcharan: Iedereen
“Everyone lies, dus ik mag ook!” Een argument met generalisatie werd mij aangeboden om zijn liegen te aanvaarden. Generalisatie. Dat leidt tot puntenaftrek in een betoog bij het taalonderdeel opstel. Kostbare punten verspil je, als je in je tekst iedereen over dezelfde kam scheert. Dat wordt de leerlingen bij het onderdeel opstel goed bijgebracht. In de hoop dat ze dit voorkomen, niet alleen om de begeerde punten te behouden, maar vooral ook om het mee te nemen in het leven van alledag. Want, hoe je het draait of keert, iedereen generaliseert. En zo worden ingenomen standpunten onjuist onderbouwd. “Iedereen is in paniek, iedereen is voorzichtig, iedereen hamstert, iedereen zal besmet raken, we zijn nonchalant, we beseffen de ernst van de situatie niet, …”. Ook deze dagen kom je ze alom tegen, de algemene conclusies. Voorzichtigheid bij het gebruik daarvan is dan ook nu essentieel.
Lees verderBris Mahabier: Fragmenten uit het levensverhaal van mijn ájá’s – de kleine geschiedenis van kalkattiyá’s van Magentaweg (deel 1)
Op 5 juni herdenkt een kleine groep Hindoestanen (1) in Suriname en Nederland de Hindoestaanse immigratie in ons geboorteland en enkelen van hen herdenken ook – op hun eigen manier – de afschaffing van de Afro-slavernij op de Dag der vrijheden op 1 juli. Het leeuwendeel van de Hindoestaanse Surinamers herdenkt op geen enkele manier de immigratie van de eigen groot- en overgrootouders. Helaas moet ik met intens verdriet constateren, dat ook in mijn geboorteplaats Magenta het historisch bewustzijn – eveneens van de geschoolden – nog armoedig is. Er is een lichtpunt: de herdenking van de Onafhankelijkheidsdag van India op 15 augustus wordt niet meer feestelijk gevierd, zoals in de jaren vijftig en zestig.
Lees verderSiela Ardjosemito-Jethoe: Publiek gekleurd – een column over #mannenvankleur #depubliekeruimte #blacklivesmatter
Vandaag kijken we als gezin voor het eerst in tijden weer een keer een ‘gewoon’ programma op de TV. Geen persconferentie, geen inhoud over Corona en de gevolgen ervan maar gewoon met het bord op schoot TV, RTL-Boulevard lekker hersenloos een beetje staren naar de beeldbuis. Het is altijd een onsamenhangend programma met hier en daar wat verhalen waarvan mij niet duidelijk wordt waarom het één meer aandacht krijgt dan het ander. De presentators hebben het over een gezond kleurtje: “lekker wat kleur op die witte benen kan geen kwaad.” Het gesprek wordt afgewisseld met filmpjes die bekende en minder bekende witte Nederlanders onder de zonnebank en met zelfbruiner vertoont. “Je ziet er gewoonweg wat gezonder uit en dat is fijn,” aldus de glamourexpert, die zich ook graag bruiner kleurt. In deze context gaat het om witte mensen die er graag een tintje of soms behoorlijk wat tintjes donkerder uit willen zien. Mijn man en kinderen kijken elkaar aan, wat een bizar gesprek eigenlijk.
Lees verderRakish Naipal: Een zwaar hart
Beste lezers, ik schrijf u vandaag met een zwaar hart. Waar ik pasgeleden nog het heugelijke nieuws mocht delen van de geboorte van onze derde zoon, is niet lang daarna mijn adjie ons ontvallen. Ik vind het moeilijk om deze roller coaster aan gevoelens op papier te zetten. Beide gebeurtenissen zijn ook gebeurd terwijl Corona over onze schouders meekijkt wat het nog moeilijker maakt. Natuurlijk moeten we door, onze gezinnen hebben ons nodig, ons werk wacht ook op ons en we moeten onze hoofden koel houden. Toch, op sommige momenten zoals nu, denk je onherroepelijk terug naar de gebeurtenissen van de afgelopen tijd.
Lees verderSiela Ardjosemito-Jethoe: Misplaatst – een column over #schoonschip #identiteit #zelfidentificatie
Het is vrijdag en we ruimen de kelder uit. Het gaat eerst vrij vlot; gewoon spullen, wat kan weg en wat kan blijven? Al snel komen we er achter dat er erg veel weg kan. Dan stuiten we op een aantal dozen vol herinneringen. Dozen waarvan we niet meer wisten dat daar herinneringen in zaten. Mooie, grappige, pijnlijke herinneringen, allemaal interessant en hartverwarmend. Deze twee dozen, zorgen voor wat vertraging. Want ja, als je herinneringen afstruint ben je iets langer bezig, je wil ze ophalen en delen.
Lees verderRicky Ajay Singh: Waarom de corona crisis eigenlijk helemaal niet zo slecht is?!
Toegegeven: het thuiszitten begint ook voor mij een onmogelijkheid te worden. Als een echte buitenmens en liefhebber van mensen, worstel ik elke dag met de ‘’intelligente’’ lockdown. Mijn fysieke gezondheid begint tekenen van ongezondheid te vertonen. Mijn zolder is mijn kantoor geworden. Bewegen is gelimiteerd tot traplopen. Jullie allen zullen vast wel denken: ‘’de titel suggereert een positieve kijk op de corona crisis, waarom begint het dan zo negatief?!’’
Lees verder147 jaar Hindostaanse Immigratie
Op vrijdag 5 juni 2020 staat het Sarnámihuis stil bij 147 jaar Hindostaanse Immigratie. Naar aanleiding van de maatregelen in de strijd tegen het coronavirus heeft het Sarnámihuis besloten dit jaar een Facebook Live Stream te hosten. Op deze wijze willen we toch gezamenlijk, met gepaste afstand, Hindostaanse immigratie herdenken en vieren.
Lees verderSvastika Ramcharan: Geld maakt wel gelukkig
Ik reed naar huis. Covid-19-maatregelen. De partiёle lock down doet ‘s avonds de bedrijvigheid over straat in rook opgaan. Zo ondergaat de Kwattaweg, die mij op die dag naar mijn bestemming leidde, ook een gedaanteverwisseling. Het was overdag en naar mijn gevoel tamelijk roerig op de weg voor dit Coronatijdperk. Wat doen mensen nog over straat als de voornaamste raad om het virus te voorkomen, is: stay home? Wat ik over straat doe als ik er niet veilig ben? Tja, er zijn belangrijke zaken die moeten, ondanks het Coronagevaar niet uitgesteld kunnen worden. En voorzichtig, dat ben ik uiterst. Vermoedelijk hebben ook anderen importanties die ze niet kunnen nalaten. Evenals ik, handelen zij hopelijk ook bedachtzaam.
Lees verderBris Mahabier: Tolerantie van goden, geesten en gelovigen in Suriname
Herman Vuijsje komt uit de school van de progressieve Amsterdamse hoogleraar G. A. Kruijer (+), een voortreffelijke Suriname-specialist in de jaren ’60-’80, die drie belangrijke boeken over Suriname schreef. Herman Vuijsje deed in 1969 in een groep van 10 studenten een grootschalig sociaalwetenschappelijk onderzoek over ontwikkelingsstrategie in het toenmalige rijksdeel Suriname. Dit onderzoek werd met argusogen bekeken. In Paramaribo waren er nationalisten die het onderzoek van prof. Kruijer en zijn tien studenten zelfs als spionage bestempelden. De onderzoekers zouden sociaaleconomische data verzamelen t.g.v. de koloniale machthebber in Den Haag en hun kapitalistische vrienden. Volgens sommige activisten zou de Surinaamse regering dit onderzoek direct moeten verbieden.
Lees verderAmar K. Soekhlal: Indiërs en de Tory’s in Engeland
In 1943 stierven 3 miljoen Bengalen door hongersnood in India. Toen dit bericht Winston Churchill bereikte (de allergrootste Tory allertijden) reageerde hij als volgt: The famine was the Indians’ own fault, he said, for “breeding like rabbits.” If the suffering was so dire, he wrote on the file, “Why hasn’t Gandhi died yet?”. In 2020 is in Engeland de meest “Indiase” regering ooit met drie ministers in de Tory regering: Rishi Sunaik, Priti Patel en Alok Sharma. Uit de apps, in het Nederlands, die ik van verscheidene vrienden kreeg, bleek een enorme trotsheid hierover. Maar die trotsheid ervaarde ik niet. Integendeel, omdat deze meest Indiase regering met name Priti Patel, een hardvochtige op punten gebaseerd immigratie systeem heeft ingevoerd en vanwege de bovenstaande citaat van Churchill. Ik was er zeer verbaasd over, dat juist deze minister dit systeem heeft helpen invoeren, zeker als je haar familiegeschiedenis in ogenschouw neemt.
Lees verderBris Mahabier: De kleine wereld van árya samáji Hindoestanen in Den Haag en Suriname
De geschiedenis van Hindoestanen in Suriname en Nederland heeft in de afgelopen drie decennia – eindelijk – meer aandacht van wetenschappelijke onderzoekers en anderen gekregen dan voorheen. Dr. Surrendra Santokhi (gespecialiseerd in economische en sociale geschiedenis) en zijn oudste zuster Eline Santokhi (een gepensioneerde basisschooldirecteur) zijn twee actieve Haagse árya samáji hindoes. Zij hebben in de afgelopen vijf jaar jaarlijks een of twee culturele bijeenkomsten georganiseerd. Ook publiceerden zij in dezelfde periode enkele brochures die gratis onder geestverwanten en geïnteresseerden gedistribueerd werden.
Lees verderSiela Ardjosemito-Jethoe: Nieuw Normaal – een column over #nieuweomgangsvormen #bezinnen #beginnen
We zijn wakker geworden in een andere wereld en in die wereld zijn we opzoek naar een ‘nieuw normaal.’ Dat is nog best lastig als de spelregels onder druk staan en aan verandering onderhevig zijn. De bovenstaande woorden schrijf ik nu al twee weken lang, voor ik begin met de ‘echte’ inhoud van mijn e-mail berichten. Het voelt raar om hier niks over te zeggen en het is teveel om er iets echts over te zeggen. Als ik om me heen kijk zie ik vooral mijn eigen huis, mijn gezin en mijn omgeving. Ik hoef me geen zorgen te maken. We verkeren ons in de gelukkige omstandigheid dat we thuis kunnen werken, dat er eten in de kast is en er is liefde te over. Deze tijd met elkaar, krijgen we cadeau. Dat maakt me dankbaar. Juist omdat er elders in de wereld, dat kan overigens al aan de overkant van de straat zijn, mensen onder heel andere omstandigheden thuis zijn.
Lees verderRicky Ajay Singh: Heb ik Corona?!
Nederland begeeft zich op dit moment in het oog van een storm. Een storm welke over heel het land raast. Een monster, genaamd Corona, heeft het leven van ons allen volstrekt veranderd. Het is mij opgevallen dat de berichtgeving in de media enorm negatief gesteld is. Sensatie verkoopt, zegt men wel. Een kleine week geleden begon ik mij enorm ziek te voelen. Mijn hoofdpijn was niet vol te houden. Immense verkoudheid kwam als subsymptoom de hoek omkijken. Er volgde een reeks van slapeloze nachten. Nachten met aanzienlijke hoestbuien.
Lees verderAmar K. Soekhlal: Parttime khetihar – deel 1
Als telg uit een landbouwersgezin neem je automatisch vele gebruiken en rituelen over. Mijn ouders stonden om 04.00 in de ochtend op om de koeien te melken en de pas geplante gewassen te bewateren. Omstreeks die tijd werden ook mijn oudere broers en zusters wakker gemaakt om mee te helpen. Dit was noodzakelijk om de arbeidsproductiviteit te verhogen. Kheti (landbouw) is een heel erg zwaar bestaan. Ook ik had een taak. Vroeg opstaan en de stal schoonvegen, dat wil zeggen alle mest op een hoop duwen met een houten schoffel en de stal met gras bestrooien. Vervolgens een douche met lifebuoy, om de geur van koeienstront van mij af te wassen.
Lees verderRakish Naipal: Janam ki khabar
Beste lezers, ik kan fantastisch nieuws met jullie delen… Donderdag 20 februari is ons derde kindje geboren. Het is weer een jongetje geworden, we hebben nu dus 3 (DRIE!) jongens. Het gaat prima met moeder en kind en we proberen van het nieuwe geluk te genieten. Het is wel interessant om te zien hoe de dynamiek in huis veranderd met dit kleine wonder en dan bedoel ik zeker niet alleen maar de gebroken nachten. Die gebroken nachten zijn eerlijk gezegd wel lastig, maar we komen er wel doorheen.
Lees verderAmar K. Soekhlal: Holi phaguá
Het is bijna weer zover. Op 10 maart 2020 gaan wij weer Holi vieren. Een dag voor mij gevuld met nostalgie uit Suriname en verse herinneringen aan de viering van Holi in het wijkpark Transvaal. Holi is heel veel plezier, vermaak met familie en vrienden en met sehná. Het is een traditie binnen mijn familie om met holi sehná te maken. Met gekleurde vingers een sehná met birambi ke catni pakken en in je mond stoppen. Heerlijk! Stichting Holi Samen organiseert dit jaar voor de zestiende keer phaguá in het wijkpark Transvaal. Het is elk jaar een groot succes. Een paar duizend mensen uit heel Nederland komen Holi vieren. Op dinsdag 10 maart 2020 zal dat weer het geval zijn.
Lees verderSvastika Ramcharan: Bezin maar, iedere dag
“Ik ga niet slagen, cry for me…”, luidde Peuredice’s appje. Ze heeft beroerd gewerkt voor de eerste deelexamens in dit examenjaar. “Kind, je hebt nog 2 deelexamens alvorens je het eindexamen doet”, moedigde ik haar aan. “Het einde is nog niet nabij, gewoon alle zeilen bijzetten en richting diploma blijven koersen!” “Makkelijk hoor, die woorden, daden kosten meer”, antwoordde ze me hopeloos.
Lees verderRicky Ajay Singh: Waarom SALES de grootste carrière in de wereld is?!
Kunnen jullie je nog herinneren wanneer het laatst was dat jullie iets heel graag wilde? Wat heb jij toen gedaan? Hoogstwaarschijnlijk, degene die het kan betalen geprobeerd te overtuigen, toch? In mijn vroegere jeugd was ik een fervente fan van alles wat te relateren was aan anime. Hierbij valt te denken aan bijvoorbeeld Pokémon, maar ook zeker Dragon Ball Z. Enig probleem, ik kon het niet betalen.
Lees verderSiela Ardjosemito-Jethoe: Cultuur verbinden – een column over cultuur, cultuurparticipatie en kwaliteit
Samen met mijn vriendin sta ik in de rij bij Theater Dakota. We hebben vrijkaartjes voor het optreden van Sjors van der Panne (een vriend van ons). Tussen de zee van grijze en vooral witte mensen staan wij. Het repertoire kan daar iets mee te maken hebben, Sjors zingt levensliederen van bekende witte Nederlandse en Franse artiesten en van zichzelf. Ik houd ervan, veel van de liedjes zijn bekend en hij heeft een prachtige stem (altijd al gehad). Toch zou ikzelf niet zo snel naar een concert van andere levensliedzangers of zangeressen gaan. Ik ben er niet van huis uit mee opgegroeid. Het concert begint, de meer en minder bekende levensliederen worden ten gehore gebracht. Het klinkt: ‘Laat me, laat me, laat me mijn eigen gang maar gaan’, het origineel is van Ramses Shaffy, ook ik ken het. Al snel is er een bepaald soort ‘Nederlandse’ verbondenheid. Mensen klappen en zingen mee en laten zich opgaan in de muziek en de zang.
Lees verderRicky Ajay Singh: Mijn donkerste dagen…
Tijd om een afgesloten hoofdstuk te heropenen. 2019 was in alle denkbare opzichten een waar ‘rollercoaster’ voor mij. Ik raakte voor het eerst verstrikt in mijn eigen gedachtestromen. Niet wetende dat ik te maken zou krijgen met een van mijn grootste strijd tegen mezelf; ik was depressief! Mijn naam betekent ‘onoverwinnelijk’. Ik streef vrijwel altijd naar het overwinnen van onmogelijke dingen. Mijn grootste angst is om niet elke seconde in de dag te gebruiken. Ik zie elke ochtend als een waar zegen van God. Heel productief zijn is voor mij de manier om respect te tonen voor de geschonken tijd.
Lees verderRakish Naipal: Masterchef 2020
Hoewel ik niet veel TV kijk en eigenlijk niets echt volg is er wel een soort televisie die mij wel boeit. Ik doel hiermee op Kook Televisie, of dit nou op 24Kitchen is, of Masterchef, ik kijk het allemaal. Of het nou op de reguliere televisie is, ik kijk ook veel kookprogramma’s op de BBC, of op Netflix (Chef’s Table is een aanrader) Ook op Social Media, is het bij mij een terugkerend thema. Ik volg een aantal geweldige chef’s, die prachtige dingen maken. Ik zeg inderdaad chef’s, kok klinkt bijna als een belediging, denk ik wel eens. Een mooi voorbeeld van een chef die ik erg waardeer is Sunil Bahadoer, 2 sterren chef van de Lindehof in Nuenen, een absolute ster. En een chef die ik met veel liefde volg in zijn avonturen. Op zich vreemd deze fascinatie, want ik doe er eigenlijk niets mee. Mijn vrouw vraagt zich vaak hardop af waarom ik ernaar kijk, maar vooral waarom ik er niets mee doe. Hiermee doelt ze dan op het feit dat ik er nooit iets van maak. Ze vraagt zich denk ik ook af waar deze fascinatie vandaan komt.
Lees verderSiela Ardjosemito-Jethoe: Gekort / Tekort – een column over inkomensongelijkheid, werken en creativiteit
Eind jaren ’70 en begin jaren ’80, de tijd waarin veel Surinaamse Nederlanders de overtocht wagen naar Nederland. Mijn ouders hebben veertien kinderen. Waarvan er tien uit hun huwelijk zijn voortgekomen en vier uit het eerdere huwelijk van mijn vader. De oudste drie waren al uit huis, ikzelf was nog niet geboren. Met 10 kinderen, waarvan één baby (mijn twee jaar oudere broer), zijn zij tussen 1975 en 1976 overgekomen. Ze kwamen over in een aantal delen. Dat moet een hele organisatie zijn geweest. Ik ken die tijd alleen van verhalen. Ik hoor van mijn zussen hoe de aankomst was, dat ze weinig tijd hebben gehad om afscheid te nemen, hoe koud het was toen ze aankwamen. Eén van mijn broers deelde laatst nog zijn schrikbeeld van de kale bomen, dat had iets heel onheilspellends, weet hij me te vertellen.
Lees verderAmar K. Soekhlal: De borealen van India en het gelijk van Mohamed Ali Jhinnah
India is een fascinerend land. Velen in Nederland onderhouden innige banden met India. Die diepe verbondenheid blijkt niet alleen uit het bezoeken van dat land, waar vandaan ooit onze voorvaderen zijn vertrokken of het kijken naar films, luisteren naar muziek, het dragen van Indiase kleren, maar ook het lezen van boeken over India en de vele gesprekken in allerlei gezelschappen. Ik ben haast overtuigd dat India in elk gesprek ter sprake komt. Soms heb ik het gevoel dat Hindoestanen zich meer Indiër voelen dan Nederlander laat staan Surinamer. Het heeft ook invloed op ons denken, op ons handelen. In mijn omgeving is de geweldige overwinning bij de laatste verkiezing in april 2019 van de Bharatiya Janta Partij (BJP) met grote instemming ontvangen. Ik kreeg echt tientallen apps met het grijnzende gezicht van Modi, de leider van de BJP. Andere waarin Rahul Gandhi die werd vermorzeld door Modi. Echt subtiel waren deze foto’s niet. U begrijpt wel: ik ben geen fan van de Modi regering. En dat is nogal een boude uitspraak van deze boiti-koeli.
Lees verderSiela Ardjosemito-Jethoe: Zussen sussen – een column over vrouwen van kleur, rolmodellen en posities
In de afgelopen jaren merk ik steeds vaker hoe belangrijk het is, dat je je omgeeft met mensen die je energie geven. Een wederkerigheid in de relatie of dit nou vriendschappelijk of juist een werkrelatie is, dat is van belang. Een basis van gelijkwaardigheid die bevrijdend is, waarbij diezelfde gelijkwaardigheid zorgt voor zekerheid en een ‘plek’ waar je jezelf mag zijn. Sterker nog dat ‘jezelf’ zijn wordt gezien als toevoeging, als meerwaarde. Dit zorgt ervoor dat je je eigenheid niet verliest maar juist kan inzetten en daarmee kan bijdragen aan innovatie, kritisch denken en (zelf) ontwikkeling.
Lees verderAmar K. Soekhlal: Karma is a bitch?!
Ik las een verslag van een sportster, dat ze een keer verkracht is door haar fysiotherapeut. Een paar jaar later is die fysiotherapeut aangereden door een auto en is vervolgens verlamd geraakt. Toen de sportster dit hoorde juichte ze met een oerkreet: “Yes, karma is a bitch”. Nadien heeft ze haar leven weer opgepakt. Wat zij hiermee suggereert is, dat tussen het verlamd raken van de fysiotherapeut en de verkrachting een direct oorzakelijk verband is. Het is zijn straf voor zijn brute daad. Dat hij verlamd is geraakt, is een gevolg van zijn slechte karma, handelingen. Het is zijn verdiende straf. Met andere woorden, karma is als een boemerang die terugkomt. Eigen schuld dikke bult zou je ook kunnen zeggen. Hoe zit het met de karam (Sarnámi woord voor karma) van de chauffeur?
Lees verderRakish Naipal: Hoe heet je…?
Hi, Ik ben Rakish…Sorry, kun je dat nog een keer herhalen. Mooie naam, hoe spel je het eigenlijk? Dat is een exotische naam, maar hoe spreek je het uit? Bovenstaande reacties zijn zomaar een greep uit de reacties die ik krijg als ik mezelf voorstel. Dit gebeurt zowel zakelijk als privé, ook als ik een telefoongesprek heb. Het gevolg is dat ik al klaarsta met de spelling van mijn naam. Het is zo natuurlijk geworden dat ik eigenlijk al in een adem doorga met de spelling. Mijn naam is Rakish Naipal, ik zal het voor het gemak maar even spellen, R van Richard, A van Anton…. Vaak moet ik de spelling ook nog eens herhalen, ik zeg dan vaak sorry en doe net alsof ik te snel ga met de spelling, maar ik denk vaak ook dat mensen niet luisteren, of niet willen luisteren.
Lees verderAmar K. Soekhlal: Fijne feestdagen, een gezond en gelukkig nieuw jaar
O holy night the stars are brightly shining, It is the night of our dear Savior’s birth, Long lay the world in sin and error pining, Till He appeared and the soul felt its worth. De man en zijn gitaar begeleiden vlak voor de feestdagen het winkelend publiek met dit prachtige klassieker. Het weer is guur, harde wind en een miezerige regen. Half nat sta ik in de rij voor een broodje kipkroket dat in de aanbieding is voor € 1,- Na een korte aarzeling heb ik er twee genomen, met een beetje mosterd en een toefje mayonaise.
Lees verderRakish Naipal: Symbool stress
Ik neem aan dat iedereen een column over Sinterklaas verwacht. Dat lijkt ook logisch gezien de tijd en zeker gezien de maatschappelijke discussie die ermee gepaard gaat. Het is ook niet vreemd dat wij Hindoestanen er ons in mengen. Wij zijn niet op ons mondje gevallen en ik merk dat mijn generatie zijn stem ook wil laten horen. Sinterklaas is dit jaar eigenlijk niet anders voor mij als voorgaande jaren. Onze jongste gelooft er nog in, dus we doen ook ons best om dit in stand te houden. Dus dat betekent een hoop stiekem overleg en veel hoopvol gezang bij het zetten van de schoenen.
Lees verderSiela Ardjosemito-Jethoe: Wie zoet is krijgt lekkers! – een column over identiteit, teleurstelling, verandering en traditie
Nederland heeft een rijke traditie wanneer het de feestdagen betreft. Verschillende feestdagen krijgen al een geruime tijd steeds meer aandacht. Kerstfeest wordt tegenwoordig heel uitgebreid gevierd. Er zijn steeds duurdere cadeautjes onder de kerstboom te vinden, er wordt uitgebreid gegeten en gedronken daarnaast is de versiering uitbundig. Met de geboorte van Christus heeft het niet veel meer te maken, dat is in elk geval voor velen niet op de voorgrond. Met Pasen is het feest. Er worden eitjes verstopt, geverfd en opgegeten, het huis wordt versierd en er worden paaslunches georganiseerd. Maar wat die met paashazen en eitjes met het heen gaan van Christus te maken hebben dat is niet duidelijk. Daarnaast adopteren we in Nederland er ook makkelijk feestdagen zoals Valentijnsdag en Halloween bij. Een beetje commercieel is het natuurlijk wel, maar wat zou het, het is toch leuk!
Lees verderAmar K. Soekhlal: Waarom ben ik een hindoe?
Puur toeval. Bovendien, vreest u niet, ik heb in geen geval de gevreesde fundamentalistische afslag genomen. Hoewel dit binnen het hindoeïsme, theologisch gezien niet kan, omdat het hindoeïsme niet zoiets kent als de grondbeginselen van een leerstelling: geen stichter of profeet, geen georganiseerde kerk, geen verplichte overtuiging of riten van aanbidding of een heilig boek. Het is gewoon een fantastische, kleurrijke, boeken- en beeldenrijke chaos. En het functioneert. Van mijn zeer dierbare vrienden Soebhas Mahesh en Farida Abdoelhak kreeg ik het boek Why I am a Hindu van Shashi Tharoor cadeau. Door het lezen van het boek popte de bovenstaande vraag in mij op, waarom ben ik een hindoe? De schrijver snijdt allereest een definitie – probleem aan. In vele talen, waaronder het Frans en het Perzisch, is het woord voor Indiërs gewoon Hindoe. Oorspronkelijk betekende hindoe eenvoudigweg de mensen voorbij de rivier Sindhu of de Indus.
Lees verderRicky Ajay Singh: Mijn muzikale reis
Het is 1996. Het jaar welke mijn leven geheel zou veranderen. Op een ogenschijnlijk doodnormale zondag, zou ik kennismaken met een van mijn grootste passies aller tijden! Zoals regulier, brachten wij een bezoek aan de Gurudwara (lees; tempel voor de Sikh-gemeenschap). Als driejarige begaf ik mij in vertrouwd gezelschap van mijn moederlief. Na eenmaal het heilige eten te hebben genuttigd, was het tijd om onszelf in het gezegend gezelschap te melden.
Lees verderSvastika Ramcharan: Waarom?
Mijn moeder heeft mij gevraagd het bárádeeg te kneden op haar verjaardag de komende week. Dat doe ik graag. Omdat ik het recept dat in mijn geheugen staat, nogal lang niet had gebruikt, was het verstandig om eerst een proefdeegje te maken en een bárátest thuis te houden. Terwijl ik een bolletje deeg in mijn handpalm platdrukte en een gaatje in het midden daarvan maakte, alvorens deze vorm in de hete olie te zetten, dacht ik aan de functie van het gaatje. “Zodat de hete olie tijdens het frituren zoveel mogelijk oppervlakte kan bereiken”, is mij ooit geleerd. Dat kan. Het is mij tot nu toe niet gelukt de echtheid van deze verklaring te confirmeren. Ik herinnerde me op dit moment ook de vraag van Bianca: “Waarom mag de bárá op deze dag geen gaatje?”, waarop de schoonzus van Carmen antwoordde met: “Ik het weet niet”.
Lees verderHans Ramsoedh: Het Herfstvirus
Al enkele decennia is Nederland in november en in de eerste week van december in de ban van het herfstvirus. Hiermee bedoel ik niet de griep die ieder jaar in de herfst de kop op steekt maar het identiteitsvirus: het sinterklaasfeest en meer specifiek de discussie rond Zwarte Piet. Met de verhitte discussies rond Zwarte Piet lijkt Nederland in november en in de eerste week van december in een permanente staat van overspannenheid te verkeren. Van Rinus Michels, oud-trainer van Ajax, is de uitspraak voetbal is oorlog; tegenwoordig geldt dat voor Sinterklaas. Veel steden in Nederland worden op de dag van de Sinterklaasintocht omgebouwd tot een onneembare politievesting om de nationale intocht van Sinterklaas ordelijk te laten verlopen.
Lees verderRicky Ajay Singh: Bezoek aan ouderengemeenschap Bindraban
Op 26 september was het dan zover. Na agendatechnisch twee jaar te hebben gezocht na een datum, hadden Oom Frank en ik een momentje gevonden voor de wandelgroep.Op zich al een zeer exceptioneel moment. Vol bewondering volgde ik de activiteiten van Oom Frank op de voet. Zijn passie voor jongeren en ouderen verdient alle lof. Hoog tijd om iets terug te doen. Al snel wist ik dat mijn bijdrage muzikaal zal zijn. Dit is immers mijn grootste passie.
Lees verderSvastika Ramcharan: “Rubya-Roy” zet zich voort
Rohini, amper 5, stond zich draaiend in haar gebloemde klokkende jurkje te bewonderen voor de spiegel. Oorbelletjes, gekleurd halssnoertje, bling armbandjes. En de never ontbrekende haaraccessoires. “Je lijkt wel een kerstboom, wat minder bijou vind ik stijlvoller” zei ik zoals altijd weer tegen haar. Ja, ik gooide roet in haar joviale modebeleving. Dat was duidelijk aan haar gezichtje te zien. “Maar voor wie zoveel mode dan”, probeerde ik goed te maken. Net te laat besefte ik dat ik een stigmatiserende clichéuitspraak deed. De woorden waren er al uit. Mode maken voor iemand. Nee, dat doe je niet, je doet het voor jezelf, om er gewoon voor jezelf goed uit te zien. Ik wenste te corrigeren, maar zag haar verlegen naar haar spiegelbeeld kijken. Had ik in de roos geschoten? Zag ik sporen van verliefdheid bij zo’n ukkie? Hier zou ik het fijne van moeten weten. Maar wel tactisch aanpakken. Geen nood, daar zijn mama’s subliem in.
Lees verderAmar K. Soekhlal: Herfst
Het was in 1974, mijn eerste herfst in Nederland. Een herfst, zoals een herfst behoort te zijn. Het was nat, vies, winderig en permanent regenachtig. Overal lagen waterplassen. Mijn Surinaamse schoenen (soort pattá’s, tegenwoordig gympies geheten) waren niet bestand tegen zoveel waterplassen en binnen de kortste keren had ik soppende sokken. Afschuwelijk! De wind woei genadeloos door mijn lange broek heen, waarmee ik naar Nederland was gereisd en ik had het erg koud. Op school ging ik in elk klaslokaal naast de verwarming zitten om mij enigszins behaaglijk te voelen. Mijn afkeer tegen de herfst is toen ontstaan. Maar de afgelopen jaren heeft zich een kentering voorgedaan. Ik ben dol op herfst.
Lees verderSiela Ardjosemito-Jethoe: Met wie ga je? – een column over zorgen, keuzes en twijfel
“Met wie ga je?” vraag ik hem voor de zoveelste keer op een rij. Hij is een mooi, sociaal wezen met prachtige krullende lokken, een mahonie kleurige huid gekust door de zon, een aanstekelijke lach en sprankelende ogen, waar hij al jaren een bril over draagt. Tegenwoordig draagt hij overigens steeds vaker lenzen. En dat is alleen nog maar zijn uiterlijk. Hij is zachtaardig net als zijn vader en keurig ook. Hij spreekt volwassenen met u aan en met twee woorden, geeft een hand bij binnenkomst en vertrek en stelt zich netjes voor aan voor hem onbekenden. Hij gaat er lekker op uit, spreekt af met zijn vrienden om gezellig naar de stad te gaan, gaat graag naar de kermis als het weer die tijd van het jaar is of gaat lekker naar de film. Heerlijk! Dat moet ook als je veertien bent en daarbij je eigen grenzen en die van je ouders aan het uitzoeken ofwel opzoeken bent.
Lees verderHans Ramsoedh: Poëzie, als woorden te kort schieten
Hoewel ik een aantal dichtbundels van Surinaamse dichters in mijn boekenkast heb staan, is het lezen van poëzie niet mijn alledaagse bezigheid. Een van die dichtbundels in mijn boekenkast is de prachtige door Michiel van Kempen samengestelde bloemlezing Spiegel van de Surinaamse poëzie uit 1995 waarin meer dan vierhonderd verzen uit de orale cultuur en gedichten van Surinaamse dichters zijn bijeengebracht. Veel van de gedichten die in deze bundel zijn opgenomen vinden hun inspiratie in de Surinaamse cultuur. Dit vergemakkelijkt het ‘begrijpen’ van de gedichten: je hoeft niet lang te zoeken vóór de contouren in het gedicht zichtbaar worden. Het gedicht biedt namelijk gelijk herkenning.
Lees verderRakish Naipal: Van Sunil tot Shah Rukh
Er moet me iets van het hart… Het is lang geleden dat ik zo geraakt werd door wat ik op tv zag als van de week. Sterker nog, nog dezelfde avond zag ik iets wat het eerste beeld nog meer versterkte en vergrootte. Mijn vrouw en ik hebben niet veel televisieprogramma’s die we samen kijken, dat is niet erg, dat is nou eenmaal hoe het is. Waar zij houdt van real-life drama, Nederlandse series en fantastisch kan bingewatchen op Netflix en Videoland, ben ik meer de casual zapper die graag naar Sport, Engelse en Amerikaanse TV kijkt.
Lees verderPadmini Kanhai Mishre: Mijn vaders archief
Mijn naam is Padmini Kanhai Mishre. Ik ben werkzaam bij een dienstverlenende organisatie. Daarnaast ben ik vrijwilliger bij het Wijknetwerk van de Gemeente en het museum Warsenhoeck te Nieuwegein. Na de publicatie van het boek: A remarkable case study on family in the Indian Diaspora ben ik geïnspireerd geraakt voor verdere onderzoeken van de familie historie in zowel Nederland als in diversen landen. Ik heb samen met mijn zus Shanta een stamboom van Vaders- en Moederszijde gemaakt en uitgewerkt. De periode stamt af vanaf 1893 tot heden. In het jaar 2017 heeft het blad GEN mij geïnterviewd over de familie geschiedenis van Indiase komaf met de beschikbare documenten.
Lees verderRakish Naipal: Je bent te dik!
Pap, je hebt een dikke buik! Dat is het eerste wat mijn zoon van 10 vanochtend tegen mij zei toen ik wakker werd. Geweldig, bedankt jongen, goedemorgen. Het is zondag ochtend vroeg in huize Naipal en de eerste steek onder water is al gegeven. Er was een tijd dat ik moeiteloos de hele nacht door feestte, om de volgende ochtend met minimale slaap in mijn benen, een dijk van een wedstrijd te spelen. Tegenwoordig strompel ik naar de keuken om zuchtend en steunend een kop koffie te maken.
Lees verderHans Ramsoedh: Hansoe Bábá – de man die over de Surinamerivier kon lopen
Van Jezus is bekend dat hij over water kon lopen, zieken kon genezen, wijn kon maken van water, vissen kon vermenigvuldigen en doden weer tot leven kon wekken. Niet-gelovigen zien deze verhalen tot lering en vermaak van de gelovigen. Veel gelovigen nemen deze verhalen echter wél voor waar aan: Jezus is immers de zoon van God. Bij iedere groep doen verhalen de ronde over magische krachten van personen, zo ook bij Hindostanen in Suriname. Een van de personen is Hansoe Bábu uit Meerzorg.
Lees verderSiela Ardjosemito-Jethoe: Een klassieker – een column over kleur, klasse en kunst
In 1985 bedacht mijn moeder dat het fijn zou zijn dat ik een muziek- instrument zou leren bespelen. Dat was ook logisch omdat mijn ouders beiden muzikaal onderlegd waren. Mijn vader speelde verschillende instrumenten zoals harmonium, dhantaal en dhol en mijn moeder zong liederen. In Friesland waren er geen mogelijkheden om een Indiaas instrument te leren spelen, dus het werd orgel. Mijn moeder vond dat prachtig en ze spaarde voor een heuse elektrische orgel, dan konden we er zelf ook nog van alles mee uitproberen. Eén keer per week ging ik op dinsdagmiddag naar orgel-les. Ik leerde daar kennismaken met Chopin, Bach, Mozart en nog meer van die Westerse Klassiekers.
Lees verderSvastika Ramcharan: Als het niet Krshna, maar Radha was
“… Omdat ik de man ben. Volgens de Bijbel heeft de man de leiding, dus heeft hij alles voor het zeggen… ” Bedaard smeet hij dit in m’n gezicht tijdens onze discussie waar emoties niet gelegen kwamen. Als door de bliksem getroffen neigde ik te reageren als een Bollywoodactrice die zich te pletter schrikt bij het horen van een ongeluksbericht: handpalmen tegen de oren, diepe zucht, ready om te gillen maar de opengesperde mond moet om het hartverscheurende effect te vergroten enkele seconden zo halt houden, alvorens het geluid naar buiten te geleiden. En dan uit volle borst. Hoe luider hoe effectiever. Deze dramatische, gelukkig slechts in m’n gedachten opgevoerde reactie, was het effect van het neerbuigende en stigmatiserende karakter van de uitspraak.
Lees verderAmar K. Soekhlal: Selfie met een koe! En dan?
Harie is een buitengewoon gezellige man, altijd in voor een lolletje. Maar tegelijkertijd een harde werker met de handelsgeest van een Indiër. Geen wonder dat hij de hele Indiase gemeenschap in Suriname en daarbuiten kent en liefhebber is van tandoori-chicken, een van oorsprong Oezbeeks gerecht. Hij is ook een zeer “matige” drinker. Harie reist de wereld rond om zijn Indiase vrienden te ontmoeten. Zo kreeg hij een uitnodiging voor een huwelijk in Miami van één van zijn Indiase vrienden. Nou dat was dan twee vliegen in een klap!
Lees verderColumn Amar K. Soekhlal – Aflevering 60: Massage in Suriname
In december 2018 ben ik door mijn rug gegaan. De fysiotherapeut hielp mij op de been, maar de pijn bleef. Volgens mijn huisarts moet het slijten en hiermee moest ik het doen. Pijn lijden totdat het vanzelf verdwijnt! Geen geruststellend advies. Fysiotherapie hielp niet echt en na drie maanden belde ik de manuele therapeut. Omdat ik het verschil niet weet tussen een fysio – en manuele therapeut, vroeg ik aan de laatste wat het verschil is. Hij schoot in de lach en zei: ”Wij hebben vier jaar langer gestudeerd”. En hiermee verklaarde hij het verschil. Nou dacht ik, baat het niet, dan schaadt het ook niet. Na vier sessies bespeurde ik lichte verbetering, met dien verstande, dat ik elke ochtend en in de middag een kwartier lang allerlei oefeningen moest doen. Maar de pijn was er nog steeds en mijn stramme lichaam sputterde aardig tegen. Ik dacht als ik naar Suriname ga, dan ga ik naar een klassieke masseur, zo heet een fysiotherapeut in Suriname.
Lees verderColumnisten gezocht
Het Sarnámihuis is op zoek naar enthousiaste vrijwilligers die het leuk vinden om te schrijven en een bijdrage willen leveren aan de ontwikkeling van Hindostaanse identiteit en cultuur. Ben jij beschikbaar om 1x in de maand een column te schrijven over een onderwerp naar keuze en wil je meer weten over de voorwaarden? Neem contact op met ons via: info@sarnamihuis.nl.
Lees verder